Lewiatan proponuje kompromis w sprawie wieku emerytalnego

2016-04-28

Wstrzymanie podwyższania wieku emerytalnego mężczyzn i utrzymanie go na poziomie 66 lat, kontynuowanie podnoszenia wieku emerytalnego kobiet do 66 lat i umożliwienie wcześniejszego przejścia na emeryturę osobom mającym staż pracy co najmniej 40 lat, w wieku 62 lat, pod warunkiem zgromadzenia kapitału zapewniającego świadczenie w wysokości co najmniej 130 proc. minimalnej emerytury - proponuje Konfederacja Lewiatan.

Lewiatan nie popiera stanowiska rekomendowanego przez Zespół ds. ubezpieczeń społecznych Rady Dialogu Społecznego zakładającego zatrzymanie zmian i procesu podnoszenia wieku emerytalnego.
- Nie aprobujemy proponowanego w tym stanowisku wieku 61 lat jako wieku emerytalnego dla kobiet oraz 66 lat dla mężczyzn oraz dodatkowego przyznania prawa do emerytury w przypadku kobiet po osiągnięciu 35 lat okresów składkowych, a w przypadku mężczyzn po osiągnięciu 40 lat okresów składkowych - mówi Jeremi Mordasewicz, doradca zarządu Konfederacji Lewiatan.

Lewiatan jest przekonany, że dla Polek i Polaków najlepszym rozwiązaniem, które pozwoli
w przyszłości uzyskiwać emerytury, które pozwolą na godne życie, a jednocześnie nie obciąży przyszłych pokoleń, jest utrzymanie zmian wprowadzonych w 2013 r. i doprowadzenie w długim procesie (wzrost wieku emerytalnego o 1 miesiąc co kwartał) do 67 lat zarówno dla mężczyzn, jak i dla kobiet.

Jednak biorąc pod uwagę stanowisko związków zawodowych, jak i części organizacji reprezentujących pracodawców, a przede wszystkim statystyczną długość życia oraz długość życia w zdrowiu, uznając konieczność kontynuowania stopniowego podwyższania ustawowego wieku emerytalnego, Konfederacja Lewiatan proponuje kompromisowe rozwiązanie polegające na:

• wstrzymaniu podwyższania wieku emerytalnego mężczyzn i utrzymaniu go na obecnie osiągniętym poziomie 66 lat,
• kontynuowaniu stopniowego podnoszenia wieku emerytalnego kobiet, aż do osiągniecia wieku emerytalnego takiego samego jak dla mężczyzn, tj. 66 lat,
• umożliwieniu wcześniejszego przejścia na emeryturę osobom mającym staż pracy
co najmniej 40 lat, w wieku 62 lat, pod warunkiem zgromadzenia kapitału zapewniającego świadczenie w wysokości co najmniej 130% minimalnej emerytury.

Aby uzyskiwać wyższą emeryturę kobiety powinny pracować dłużej
Ustawowy wiek emerytalny mężczyzn w Polsce jest zbliżony do średniej europejskiej. 60-letni mężczyzna ma przed sobą średnio 19 lat życia, natomiast 65-letni mężczyzna ma przed sobą średnio 15 lat życia, w tym jeszcze 7 lat życia w zdrowiu. Tymczasem ustawowy wiek emerytalny kobiet w Polsce jest najniższy w Europie. Nie jest to uzasadnione względami zdrowotnymi. 60-letnia kobieta ma przed sobą średnio 24 lata życia. 65-letnia kobieta ma przed sobą średnio 20 lat życia, w tym 8 lat życia w zdrowiu.

Do tego, co 5 lat życie Polaków wydłuża się średnio o rok. Zgodnie z obecną regulacją wiek emerytalny kobiet jest podwyższany co kwartał o 1 miesiąc i ma osiągnąć 66 lat dopiero za 20 lat. Oznacza to, że prędkość podwyższania wieku emerytalnego kobiet tylko nieznacznie przekracza prędkość wydłużania się życia.

O ile więc w przypadku kobiet konieczne jest utrzymanie obecnego tempa podwyższania wieku emerytalnego, o tyle w przypadku mężczyzn, biorąc pod uwagę aktualną długość ich życia, w tym życia w zdrowiu, można zgodzić się na powstrzymanie dalszego podwyższania wieku emerytalnego, do momentu, kiedy wiek emerytalny kobiet zostanie zrównany z wiekiem emerytalnym mężczyzn.

Równolegle należy prowadzić działania na rzecz wydłużenia życia w zdrowiu zarówno kobiet jak i mężczyzn oraz rozwijać instytucje opieki nad dziećmi i osobami zależnymi, aby ułatwić - szczególnie kobietom - godzenie obowiązków zawodowych i rodzinnych. Zmniejszenie dopłat do świadczeń i zasiłków dla emerytów, w wyniku podwyższania wieku emerytalnego, pozwoli sfinansować powyższe działania na rzecz aktywizacji zawodowej.

Niższy wiek emerytalny oznacza niższe i w większym stopniu dotowane przez podatników emerytury.
Brak zrównania wieku emerytalnego kobiet i mężczyzn powoduje znaczne i pogłębiające się zróżnicowanie wysokości emerytur kobiet i mężczyzn oraz konieczność znaczącego dofinansowania funduszu ubezpieczeń społecznych z bieżących składek i podatków.

Wysokość emerytury zależy od wielkości zgromadzonych składek i oczekiwanego czasu trwania życia i pobierania emerytury. Kobiety krócej gromadzą składki a dłużej pobierają emeryturę, więc relacja emerytury do wcześniej otrzymywanego wynagrodzenia jest mniej korzystna. Jeżeli powstrzymamy stopniowe podwyższanie wieku emerytalnego kobiet, wiele z nich nie wypracuje nawet minimalnego świadczenia, co pociągnie za sobą konieczność ich dofinansowania z kieszeni podatników.

Prognozowana przeciętna emerytura kobiety przyznana w 2040 roku wyniesie 2,7 tys. zł
w przypadku kontynuowania stopniowego podwyższania wieku emerytalnego, a 1,5 tysiąca w przypadku powrotu do wieku emerytalnego kobiet - 60 lat. Kwoty są zdyskontowane inflacją, aby można je było porównać z obecnymi świadczeniami.

Uwzględnienie stażu pracy
Powstrzymanie stopniowego podwyższania wieku emerytalnego - szczególnie kobiet - w miarę wydłużania się życia świadczyłoby o krótkowzroczności i braku poczucia odpowiedzialności, przeczyłoby także jednemu z głównych założeń Planu Odpowiedzialnego Rozwoju dotyczącego solidarności pokoleń.

Jest jednak możliwe uwzględnienie w ubezpieczeniach emerytalnych sytuacji osób mających bardzo długi staż pracy. Nie zwiększy to udziału emerytów w społeczeństwie i nie pogłębi deficytu funduszu emerytalnego w takim stopniu jak powstrzymanie stopniowego podwyższania powszechnego wieku emerytalnego, a jednocześnie pozwoli na wcześniejsze skorzystanie z emerytury osobom o bardzo długim stażu pracy.

Dlatego Konfederacja Lewiatan zgadza się na uwzględnienie w systemie emerytalnym
40 letniego stażu pracy, pod warunkiem osiągnięcia wieku 62 lat oraz zgromadzenia na indywidualnym koncie kapitału zapewniającego świadczenie w wysokości co najmniej 130% minimalnej emerytury.

W miarę wydłużania się życia musimy dłużej pracować
Wydłużenie wieku emerytalnego nie jest jedynym środkiem, który ma służyć stabilizacji systemu ubezpieczeń społecznych w Polsce. Dla zapewnienia zrównoważonego rozwoju i stabilności potrzebne jest zwiększenie dzietności, ograniczenie nierejestrowanego zatrudnienia czy likwidacja emerytalnych przywilejów. Ale w sytuacji systematycznego wydłużania się życia, stopniowe podwyższanie wieku emerytalnego jest niezbędne. W przeciwnym razie albo skazujemy się na bardzo niskie - bo długo pobierane - emerytury, albo zwiększamy podatkowe obciążenia kolejnych pokoleń.

Powstrzymanie stopniowego podwyższania wieku emerytalnego, w miarę wydłużania się życia, spowoduje zmniejszenie liczby osób pracujących i zwiększenie liczby emerytów. Rezultatem będzie spowolnienie wzrostu gospodarczego, nasilenie emigracji, obniżenie emerytur i zwiększenie opodatkowania osób pracujących.

Konfederacja Lewiatan