Jakie priorytety ma nowa Komisja Europejska?

2014-10-23

Kilkumiesięczny proces wyboru kandydatów na nowych komisarzy, ich wysłuchań w Parlamencie Europejskim zakończony zatwierdzeniem ostatecznego składu „drużyny Junckera”, dobiegł końca. W środę 22 października br. nowa Komisja Europejska pod przewodnictwem byłego premiera Luksemburga otrzymała silne poparcie ze strony europosłów - za głosowało 423 posłów, 209 przeciwko i 67 wstrzymało się od głosu. Co ciekawe jest to prawie identyczny wynik w stosunku do lipcowego głosowania nad kandydaturą Jean-Claude’a Junckera na przewodniczącego KE (422 głosy poparcia). Ubiegłotygodniowe głosowanie oznacza, że Komisja Europejska 2014-1019 będzie pierwszą od 1995 roku rozpoczynającą pracę zgodnie z planowanym terminem, tj. 1 listopada br. Jest to na pewno dobry znak nie tylko dla biznesu, ale również dla obywateli, którzy w tych trudnych czasach uważnie przyglądają się pracom instytucji w Brukseli. 

Według niektórych komentatorów sprawne zatwierdzenie składu Komisji było możliwe dlatego, że PE w znacznym stopniu czuje się współtwórcą tej drużyny.

Nowa KE będzie z pewnością miała charakter bardziej polityczny niż czysto administracyjny - znakomita większość komisarzy ma imponujące doświadczenie zarówno w polityce krajowej, jak i europejskiej. Nowy przewodniczący zapewnia, że jego komisarze „będą pracowali dzień i noc” nad wprowadzeniem w życie przedstawionych priorytetów. Najważniejszym celem Junckera, z punktu widzenia biznesu, jest stanowienie lepszego prawa (better regulation) co ma oznaczać deregulację, przyjmowanie tylko niezbędnych regulacji prawnych oraz koncentrację na konkretnych obszarach tematycznych. Przypominamy, że nowa KE będzie zorganizowana w nowy sposób, jej struktura została wyraźnie uproszczona - prace legislacyjne będą toczyły się w ramach zespołów projektowych kierowanych przez poszczególnych wiceprezydentów. Szczegółowo o reorganizacji w KE pod przewodnictwem J.C. Junckera pisaliśmy tutaj .

We wszystkich działaniach nowa KE będzie uwzględniała Europejski Model Społeczny. Trzy główne cele to dyscyplina fiskalna, reformy strukturalne i inwestycje. Spośród priorytetów wymienionych w expose uwagę przedsiębiorców powinna przykuć propozycja tzw. pakietu inwestycyjnego. Na razie dosyć ogólnie zarysowane założenia (300 mld euro na inwestycje skierowane na wzrost zatrudnienia i konkurencyjności UE) mają zostać skonkretyzowane jeszcze przed końcem roku. Według zapewnień Junckera pakiet nie będzie generował nowego zadłużenia, tylko stymulował inwestycje. Duża odpowiedzialność za jego powodzenie ma spoczywać na przedsiębiorcach. Juncker wyraził również poparcie dla szybkiego zawarcia ambitnego Porozumienia w Dziedzinie Handlu i Inwestycji ze Stanami Zjednoczonymi (TTIP), wskazując jednak, że nie zostanie zaakceptowany żaden mechanizm, który w jakikolwiek sposób naruszałby niezawisłość sądów krajowych (np. ISDS).

Ogłoszono również kilka istotnych zmian organizacyjnych w stosunku do pierwotnego podziału zadań pomiędzy komisarzy. Elżbieta Bieńkowska, komisarz ds. rynku wewnętrznego, przemysłu, przedsiębiorczości oraz małych i średnich przedsiębiorstw będzie także odpowiedzialna za politykę kosmiczną. Jednocześnie „zabrano” jej produkty zdrowotne i działalność medyczną, za które będzie odpowiadał komisarz ds. zdrowia. Wg Junckera ta zmiana jest logiczna: zdrowie to nie towar, a przekazanie „leków” komisarzowi ds. zdrowia to odpowiedź na apele eurodeputowanych i środowiska medycznego. Podczas wystąpienia w Strasbourgu Juncker ogłosił również, że kwestie związane z obywatelstwem zostaną przeniesione do teki komisarza ds. migracji i spraw wewnętrznych (Dimitris Avramopoulos), a nie, jak wcześniej planowano, komisarza ds. kultury (Tibor Navracsics). Ponadto Frans Timmermans, wiceprzewodniczący ds. lepszej regulacji będzie także odpowiedzialny za kwestie związane ze zrównoważonym rozwojem, który jest jednym z priorytetów horyzontalnych.

Komisarz Bieńkowska ma szczególną rolę - po raz pierwszy w historii w tece komisarza zostały wyszczególnione sprawy dotyczące mikro, małych i średnich przedsiębiorstw. To dowód na wagę tego sektora: MŚP to ponad 90% wszystkich przedsiębiorstw działających w krajach członkowskich UE, wytwarzają  one ponad połowę europejskiego PKB pochodzącego z sektora prywatnego i zatrudniają ponad 60% pracujących w sektorze przedsiębiorstw. W naszej ocenie portfolio komisarz Bieńkowskiej jest bardzo istotne dla wszystkich przedsiębiorstw i mamy nadzieję, że stanie się teką wiodącą w innych dyrekcjach generalnych. Warto zauważyć, że oprócz konkretnych projektów realizowanych przez komisarz Bieńkowską i jej zespół, bardzo ważne jest budowanie koalicji z innymi gabinetami oraz zapewnienie poparcia pierwszego wiceprzewodniczącego Timmermansa. Szkoda tylko, że dotychczasowy zakres kompetencji DG MARKT został okrojony o dwa niezmiernie istotne obszary, które z pewnością znajdą się w centrum prac unijnego legislatora – tj. usługi finansowe i prawo autorskie.

Środowisko biznesu dobrze ocenia szereg zmian wprowadzonych przez nowego przewodniczącego, w tym choćby wzmocnienie roli wiceprzewodniczących KE czy organizację prac w ramach zespołów projektowych. W osłabionej kryzysem Europie jest wiele do zrobienia, by przywrócić wzrost gospodarczy i wzmocnić konkurencyjność. Dlatego BUSINESSEUROPE, największa organizacja pracodawców w UE, do której należy Konfederacja Lewiatan, przekaże w najbliższych dniach na ręce przewodniczącego nowej Komisji Europejskiej postulaty i propozycje biznesu zawarte w 10-punktowym programie. Liczymy, że unijne władze sprostają wyzwaniom nowej kadencji i będą otwarte na współpracę ze środowiskiem biznesu.