Unijny model energetyczny wymaga przeglądu

2011-01-10

Obierając drogę prowadzącą do gospodarki niskoemisyjnej, Unia Europejska musi dążyć do bardziej ambitnych celów redukcji emisji CO2, zachowując jednocześnie ostrożność z uwagi na ryzyko utraty swojej konkurencyjności energetycznej w najbliższej przyszłości, stwierdził Europejski Komitet Ekonomiczno-Społeczny w swojej opinii dot. Strategii Energetycznej na lata 2011-2020, przyjętej 15 grudnia 2010 r.

Przyszła strategia dot. bezpieczeństwa energetycznego UE opiera się na trzech powiązanych ze sobą elementach: bezpieczeństwo dostaw, gospodarka niskoemisyjna oraz konkurencyjność energetyczna. Komitet ubolewa jednak, że zagadnieniu konkurencyjności energetycznej nie poświęcono do tej pory należytej uwagi, z czym może wiązać się wiele negatywnych konsekwencji. W przyjętej opinii EKES przestrzega, że wprawdzie w średnim okresie niskoemisyjna gospodarka uczyni Europę bardziej konkurencyjną, jednakże pierwszym i bezpośrednim rezultatem związanych z nią regulacji może być odpływ przedsiębiorstw i miejsc pracy poza Europę.

Przeprowadzenie niezbędnej transformacji sektora energetycznego powinno rozpocząć się od odpowiedniej wyceny energii, uwzględniającej nie tylko koszty jej produkcji ale i koszt szkód dla społeczeństwa, np. związanego z wydzielaniem zanieczyszczeń. Zdaniem EKES, powinno się również zaniechać dotacji produkcyjnych i konsumpcyjnych, sztucznie zaniżających koszt energii i windujących popyt. Zaoszczędzone w ten sposób środki finansowe należałoby przeznaczyć na badania i rozwój. Rozwiązaniem mogłoby być również uruchomienie dotacji na wspieranie rozwoju nowych technologii niskoemisyjnych i energooszczędnych, do czasu gdy te staną się rentowne.

Inwestycje w odnawialne źródła energii oraz ich promowanie powinno być wzmocnione, gdyż większość tego rodzaju technologii nie jest w stanie być konkurencyjna na wolnym rynku przed rokiem 2020. Zdaniem Komitetu, wysiłki te należy również wspomóc przez rozbudowę europejskiej sieci energetycznej, w pełni zdolnej do przesyłu energii pochodzącej z różnych źródeł (konwencjonalnych, jak i odnawialnych) oraz przystosowanej do sezonowości energii ze źródeł odnawialnych.

Poza informacją na temat możliwości bardziej wydajnego użytkowania energii konsumenci oraz przedsiębiorstwa potrzebują również odpowiednich zachęt do takiego działania. Ponadto, konsumenci znajdujący się w najtrudniejszej sytuacji powinni otrzymać wsparcie na pokrycie kosztów przystosowawczych związanych z przechodzeniem do systemu efektywnego użytkowania energii.

EKES uznał ponadto, że w świetle dotychczasowego braku obszernej, globalnej umowy dot. zmiany klimatu, Unia powinna rozważyć przyjęcie celu 25% redukcji emisji CO2 do roku 2020. Takie rozwiązanie miałoby zapewnić osiągnięcie pewnych korzyści związanych z szybkim przechodzeniem do wyższego celu redukcji, a także zachowanie korzystnej pozycji w dalszych negocjacjach nad ustaleniem globalnego, wiążącego celu redukcji emisji.

Źródło: Europejski Komitet Ekonomiczno-Społeczny