Nowa Komisja Europejska – zasady, struktura, priorytety
2019-09-23
Nowa Komisja Europejska, pod przywództwem Ursuli von der Leyen, ukonstytuuje się najprawdopodobniej 1 listopada. Przewodnicząca oraz 26 komisarzy rozpocznie wówczas pięcioletnią kadencję. Zanim to się stanie, odbędą się wysłuchania kandydatów na komisarzy w Parlamencie Europejskim, podczas których będą musieli odpowiedzieć na pytania odpowiednich komisji PE, dotyczące ich przygotowania do realizacji powierzonego im portfolio.
Wysłuchania zostały zaplanowane na okres: 30 września-8 października. Po ich zakończeniu, oceny kandydatów zostaną przedstawione Przewodniczącemu Sassoli, a zwieńczeniem procesu będzie głosowanie europosłów nad całym kolegium komisarzy podczas październikowej sesji plenarnej. Jeśli pojawią się wątpliwości co do przygotowania poszczególnych kandydatów lub samego portfolio, proces ten może się przedłużyć. Po decyzji Parlamentu, nową KE musi jeszcze formalnie zatwierdzić Rada Europejska większością kwalifikowaną.
Nowa Komisja ma działać kolegialnie, jako jedna drużyna. Za sprawy kluczowe, ale także kontrowersyjne odpowiadać będzie grupa komisarzy. Komisja ma też funkcjonować w sposób bardziej skoordynowany. Ośmiu wiceprzewodniczących ma za zadanie przewodzić pracom pozostałych komisarzy w ramach zespołów tematycznych. Każdy z komisarzy może być członkiem jednego lub wielu takich zespołów. Dodatkowo, trzem wiceprzewodniczącym ds. wykonawczych (Executive Vice-Presidents) zostaną powierzone funkcje zarządzania priorytetowymi dla nowej KE obszarami, jak klimat, sprawy cyfrowe oraz gospodarcze i społeczne.
Pierwszym wiceprzewodniczącym KE ma zostać Frans Timmermans, który będzie odpowiedzialny za realizację Europejskiego Zielonego Ładu (European Green Deal), flagowego projektu nowej Komisji, zakładającego osiągnięcie przez UE neutralności energetycznej do 2050r. Projekt ten ma zostać przedstawiony w ciągu 100 pierwszych dni jej funkcjonowania. Timmermansowi podlegać będą komisarze odpowiedzialni m. in. za energię (Estonka Kadri Simson), rolnictwo (Janusz Wojciechowski) oraz środowisko i oceany (Litwin Virginijus Sinkevičius). Drugą wiceprzewodniczącą ma zostać Dunka Margrethe Vestager, odpowiedzialna za sprawy cyfrowe oraz politykę konkurencji (Europe fit for the Digital Age). Vestager ma bliżej współpracować z komisarzami odpowiedzialnymi za innowacje (Bułgarka Mariya Gabriel), gospodarkę (Włoch Paolo Gentilioni) oraz rynek wewnętrzny (Francuzka Sylvie Goulard). Trzecim wiceprzewodniczącym ma zostać Łotysz Valdis Dombrovskis, nadzorujący sprawy gospodarcze, monetarne, ale także społeczne, jak wdrożenie europejskiego filaru praw socjalnych, funkcjonowanie dialogu społecznego na poziomie unijnym oraz semestru europejskiego. Drugim powierzonym mu obszarem będą usługi finansowe i unia rynków kapitałowych. Pozostali kandydaci na wiceprzewodniczących to również reprezentacja krajów „starej" i „nowej" UE: Hiszpanii, Grecji, Słowacji, Czech i Chorwacji. Równe traktowanie wszystkich członków UE, obok wzmocnienia roli kobiet, może stać się znakiem rozpoznawczym tworzącej się Komisji Europejskiej pod przewodnictwem von der Leyen.
W Brukseli mówi się, że największym wygranym tej układanki jest prezydent Francji. Macron nie tylko wywalczył dla swojej kandydatki jedną z najważniejszych tek - jednolity rynek i obronność (utworzona zostanie nowa dyrekcja ds. obronności), ale także popierani przez niego Timmermans i Vestager będą odpowiedzialni za realizację kluczowych unijnych polityk: ochrona klimatu, unijna agenda cyfrowa oraz tworzenie europejskich czempionów, zdolnych konkurować globalnie. Dla Lewiatana oraz naszych członków te tematy także będą priorytetowe i najprawdopodobniej właśnie z tymi komisarzami będziemy najbliżej współpracować w kolejnych latach.
Kinga Grafa, Dyrektorka biura Lewiatana w Brukseli
