Ustawa o związkach zawodowych bez uwag pracodawców

2017-11-09

Projekt ustawy o związkach zawodowych w niewielkim stopniu uwzględnia postulaty zgłaszane przez organizacje pracodawców. Jeszcze bardziej komplikuje prawo związkowe, wprowadzi nieracjonalne przywileje i uprawnienia, zwiększy koszty pracodawców w zakresie realizacji uprawnień związkowych - uważa Konfederacja Lewiatan.

- Procedowany w Sejmie projekt ustawy o związkach zawodowych nie rozwiązuje większości problemów, ale wprowadza nowe, które cieniem położą się na relacjach partnerów społecznych. Dlatego postulujemy, aby zaniechać nad nim dyskusję, do czasu zakończenia prac powołanej przez Premier Komisji Kodyfikacyjnej Prawa Pracy - mówi prof. Jacek Męcina, doradca zarządu Konfederacji Lewiatan.

Podstawowym celem nowelizacji ustawy jest rozszerzenie zakresu podmiotowego prawa do tworzenia i wstępowania do związków zawodowych w celu wykonania wyroku Trybunału Konstytucyjnego. Konieczność rozszerzenia prawa koalicji nie budzi zastrzeżeń. Taką regulację popierają Konfederacja Lewiatan i wszystkie organizacje pracodawców.
Jednak trzeba niezwykle precyzyjne zapisać prawa zrzeszania się w związki zawodowe dla pracowników i innych osób zatrudnionych. Takie zalecenie wprost sformułowali eksperci Międzynarodowej Organizacji Pracy. W swoich rekomendacjach stwierdzili, że przyznanie prawa tworzenia i zrzeszania się w związki zawodowe innym zatrudnionym niż pracownicy oraz zapis gwarantujący im ochronę przed dyskryminacją oraz prawo do rokowań zbiorowych wyczerpują zobowiązania międzynarodowe jakich MOP oczekuje od naszego kraju. Mimo to projekt rządowy zawiera liczne, kontrowersyjne zmiany.

Konieczność rozszerzenia prawa koalicji nie budzi zastrzeżeń, za konieczne należy uznać objęcie ochroną związkową wszystkich zatrudnionych bez względu na podstawę wykonywania pracy. Jednak szereg wątpliwości rodzą propozycje towarzyszące rozszerzeniu tego prawa. Zaproponowany sposób ich wprowadzenia, zakres zmian w ustawie o związkach zawodowych, ale także innych ustaw, budzi obawy co do praktycznych skutków zmian.

Projekt ustawy nie uwzględnia natomiast zasadniczych zastrzeżeń pracodawców i licznych ekspertów w zakresie:
• bardzo rozbudowanego zakresu uprawnień przyznanych osobom wykonującym pracę zarobkową, w zakresie, jaki przysługuje obecnie działaczom związkowym i zrzeszonym w związkach zawodowych,
• nowej definicji zakładowej organizacji związkowej i jej uprawnień, także dla członków wykonujących pracę zarobkową,
• przyznania organizacjom związkowym tworzonym wyłącznie przez osoby wykonujące pracę zarobkową prawa do zawierania układów zbiorowych pracy.

- Na mocy nowych przepisów poszerza się krąg pracodawców zmuszonych do ponoszenia kosztów działania organizacji związkowych. Zależy nam na rozwijaniu dialogu zakładowego, jednak w warunkach zachowania równowagi stron, a także z poszanowaniem zasad dialogu społecznego. Przyznanie osobom wykonującym pracę zarobkową prawa do ochrony przed zwolnieniem, prawa do płatnych oddelegowań i zwolnień z pracy, a także ustanowienie obowiązku potrącenia składki związkowej z wynagrodzenia jest wyrazem braku poszanowania niezależności podmiotów zbiorowego prawa pracy - dodaje Jacek Męcina.

Nowe regulacje nie realizują uzgodnionego stanowiska partnerów o tym, że należy wzmacniać organizacje reprezentatywne. Regulacje te mogą być również niezgodne ze standardami międzynarodowymi. Dlatego Lewiatan rozważy, wspólnie z innymi organizacjami pracodawców, wniosek o konsultacje z ekspertami MOP.

Konfederacja Lewiatan