Unijne pieniądze dla uczelni - nowe podejście

Narodowe Centrum Badań i Rozwoju przygotowało nową propozycję wsparcia publicznych i niepublicznych uczelni wyższych ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego. Konkursy mają ruszyć już w maju 2017 r., a łączna pula do rozdania to aż 1 mld zł.

Teoretycznie podobny zakres wsparcia funkcjonował dotychczas w Programie Operacyjnym Wiedza Edukacja Rozwój 2014-2020 (PO WER), w praktyce planowane konkursy to jednak duża zmiana dla zainteresowanych uczelni. Projekty, które dostaną dofinansowanie związane są z następującymi obszarami: podniesienie kompetencji studentów tak, by odpowiadały one potrzebom gospodarki, rynku pracy i społeczeństwa; zwiększenie jakości i efektywności kształcenia na studiach doktoranckich; umiędzynarodowienie uczelni (więcej możliwości i wyższa jakość kształcenia studentów z Polski za granicą oraz cudzoziemców w Polsce), wsparcie zmian organizacyjnych i podniesienie kompetencji kadr uczelni.

Proponowane rozwiązanie zakłada realizację tzw. Zintegrowanych Programów Uczelni, gdzie w miejsce kilku projektów składnych przez daną uczelnię w różnych konkursach, realizowanych w różnym czasie i w różnym zakresie, szkoły wyższe od razu mają aplikować o kompleksowe wsparcie na szeroki zakres działań. Co to oznacza w praktyce? Po pierwsze, konieczność gruntownego przemyślenia, co uczelni tak naprawdę jest potrzebne i zaplanowanie wszystkich działań w jednym projekcie, co z pewnością będzie wymagało współpracy różnych jednostek organizacyjnych. Po drugie, konieczność realizacji bardzo złożonych projektów o znacznie większych budżetach. Jakie jest niebezpieczeństwo dla uczelni?

Niepowodzenie w danym konkursie jednorazowo przekreśla możliwość dofinansowania szerokiej gamy działań (uczelnia będzie mogła złożyć do konkursu tylko jeden wniosek). Realizacja dużych projektów to także większe ryzyko, ale przy dobrym zaplanowaniu działań np. mniejsze koszty zarządcze. Z punktu widzenia funkcjonowania systemu wsparcia taka konsolidacja konkursów wydaje się zasadna - w uproszczeniu: jeden konkurs, jedna komisja oceny, mniej projektów do oceny, jeden koszt wyboru najlepszych projektów, łatwiejsza kontrola komplementarności działań realizowanych przez daną uczelnię, minimalizacja ryzyka dublowania się działań w różnych projektach, itp.

Nowością jest także to, że uczelnie będą się ścigać w konkursach w ramach tzw. ścieżek. W każdej z 3 wyznaczonych ścieżek o dofinansowanie ubiegać się mają szkoły wyższe, których potencjał jest w miarę porównywalny. Jako kryteria różnicowania wybrano liczbę studentów oraz oceny parametryczne jednostek naukowych. Warunkiem wspólnym dla wszystkich projektów jest to, że kierunek lub kierunki, na którym/ych będą realizowane działania w ramach projektu, nie posiadają w momencie zgłoszenia do konkursu negatywnej oceny jakości kształcenia Polskiej Komisji Akredytacyjnej. Wartość dofinansowania także zależeć będzie od liczby studentów, przy czym dla uczelni największych (powyżej 20 tys. studentów) maksymalna wartość projektu to aż 40 mln PLN.

W zależności od ścieżki, w projektach będzie trzeba zrealizować od 3 do 7 typów działań spośród wspólnego katalogu, w którym znalazły się m.in.: dostosowanie programów kształcenia do potrzeb społeczno-gospodarczych, ukierunkowanych na wyposażanie studentów w praktyczne umiejętności, kompetencje miękkie potrzebne w przyszłej pracy i postawy przedsiębiorcze, oraz ich realizacja; wsparcie wykorzystania informacji z rynku pracy; wsparcie realizacji studiów o profilu praktycznym, kształcących równocześnie praktyczne umiejętności zawodowe i kompetencje miękkie studentów, wsparcie wysokiej jakości programów stażowych; tworzenie i realizacja wysokiej jakości programów doktoranckich i działań uzupełniających, realizowanych poprzez co najmniej jeden ze wskazanych poniżej elementów; działania na rzecz umiędzynarodowienia procesu kształcenia; wsparcie informatycznych narzędzi zarządzania uczelniami, tworzenie otwartych zasobów edukacyjnych, zarządzanie informacją w celu doskonalenia jakości kształcenia. Dodatkowo w ścieżce II konieczna będzie realizacja działań restrukturyzacyjnych w obszarze zarządzania uczelnią.

Prace nad ostatecznym kształtem konkursów jeszcze trwają. Zachęcamy do zapoznania się z materiałem szczegółowo prezentującym poszczególne ścieżki i kontaktem z nami w przypadku pytań lub uwag.

Kontakt: Małgorzata Lelińska, mlelinska@konfederacjalewiatan.pl

 Konfederacja Lewiatan