Podsumowanie programu Rozwój Polski Wschodniej 2007-2013

Przyjęciem sprawozdania końcowego z realizacji Programu Operacyjnego Rozwój Polski Wschodniej 2007-2013 zakończyło się ostatnie posiedzenie komitetu monitorującego, które odbyło się 15 marca br. Podczas spotkania podsumowano wyniki projektów, w ramach których makroregion Polski Wschodniej zasiliły dodatkowe środki o wartości 2,39 mld EUR.

Zatwierdzenie raportu umożliwi odblokowanie ostatniej części płatności Komisji Europejskiej na rzecz Polski, w wysokości 5% alokacji czyli niecałe 119,5 mln euro.

Wśród efektów programu realizowanego w 5 województwach wymieniono m.in. budowę 176 km nowych dróg krajowych i wojewódzkich, modernizację 177 km dróg, modernizację miejskiego transportu publicznego (tabor pasażerski, inteligentne systemy transportowe) oraz budowę blisko 15 tys. km sieci szerokopasmowego internetu.

Rozwój Polski Wschodniej był ukierunkowany głównie na projekty infrastrukturalne: blisko połowę budżetu (ok. 1,12 mld euro) przeznaczono na infrastrukturę transportową, 320 mln euro - na rozwój dydaktycznej infrastruktury uczelni, a 290 mln euro - na infrastrukturę szerokopasmowego internetu. W obszarze przedsiębiorczości i B+R (gdzie alokowano 580 mln euro) dominowało wsparcie na rozwój infrastruktury badawczo-rozwojowej, a także rozwój parków przemysłowych i technologicznych oraz inkubatorów przedsiębiorczości, jak i uzbrojenie terenów inwestycyjnych. Bezpośrednie wsparcie przedsiębiorstw w obszarze B+R+I było ograniczone głównie do infrastruktury zaplecza badawczo-rozwojowego (10 projektów tego rodzaju zrealizowanych przez przedsiębiorstwa). Ponadto wdrożono programy poręczeniowe i pożyczkowe, dzięki którym pośrednicy finansowi udzielili wsparcia 3,7 tys. przedsiębiorstwom (23 mln zł poręczeń i 146 mln zł pożyczek).

Według informacji przedstawionych w sprawozdaniu spełniony został cel główny programu Rozwój Polski Wschodniej, jakim było przyspieszenie tempa rozwoju społeczno-gospodarczego makroregionu. Oszacowano, że realizacja programu przyczyniła się do wzrostu liczby utworzonych miejsc pracy o ponad 20 tys. i do wzrostu PKB makroregionu o 2,5 pkt. proc. w stosunku do poziomu z 2006 r.

Zdaniem Konfederacji Lewiatan ważne jest, by wzrost tych czynników nie był tylko krótkotrwałym efektem związanym z bieżącą dostępnością funduszy, ale by wsparcie kierować na obszary tworzące najwyższą wartość dodaną i przewagę konkurencyjną. Programowi RPW brakowało orientacji na aktywowanie działalności badawczo-rozwojowej i innowacyjnej firm oraz na wspólne projekty biznesu z jednostkami naukowymi. Tymczasem punkt ciężkości w obszarze B+R należy przenosić na przedsiębiorstwa, szczególnie jeśli region chce gospodarczo doganiać resztę kraju. Warto wspomnieć, że podejście idące w tym kierunku w pewnym stopniu przyjęto już w obecnie realizowanym programie Polska Wschodnia 2014-2020 (dla przedsiębiorców przewidziano wsparcie m.in. w zarządzaniu wzornictwem w MŚP oraz wdrażaniu w firmach innowacji).

Sprawozdanie końcowe z realizacji PO RPW