Kontrole bez zapowiedzi niezgodne z prawem

2016-02-24

Państwowa Inspekcja Pracy może teraz przeprowadzać kontrole bez zapowiedzi u wszystkich przedsiębiorców. Taka zmiana jest niezgodna z obowiązującym stanem prawnym - uważa Konfederacja Lewiatan.

Od momentu ukazania się informacji o zmianie zarządzenia Głównego Inspektora Pracy w sprawie nowych zasad kontroli, w szczególności niezapowiedzianych kontroli inspektorów we wszystkich zakładach pracy, zgłaszaliśmy swoje wątpliwości powołując się na niezgodność zarządzenia z art. 82 i art. 83 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej, która odwołuje się bezpośrednio do ratyfikowanych przez Polskę umów międzynarodowych, w szczególności konwencji MOP nr 81 dotyczącej inspekcji pracy w przemyśle i handlu oraz protokołu do konwencji - podkreśla prof. Jacek Męcina, doradca zarządu Konfederacji Lewiatan, przewodniczący Zespołu Prawa Pracy w Radzie Dialogu Społecznego.
Konfederacja Lewiatan odnosząc się do kontrowersyjnego stanu prawnego, w którym organ kontrolny aktem wewnętrznym tj. zarządzeniem Głównego Inspektora Pracy łamie ustawowe przepisy o zasadach kontroli inspektorów pracy, uważa za konieczne, nie tylko szybkie odwołanie zapisów zarządzenia, ale także dyskusję w RDS nad zasadami kontroli. Łamanie tych zasad przez inspekcję pracy nie tylko będzie nielegalne, ale także uprawniać będzie do roszczeń odszkodowawczych od Skarbu Państwa kontrolowanych podmiotów.

Konfederacja Lewiatan podkreśla, że zmiany w zasadach kontroli zawarte w obowiązującej ustawie o swobodzie działalności gospodarczej były wypracowane w dialogu z rządem i partnerami związkowymi, i tylko przyjęcie takiej formuły pracy opracowaniu nowych przepisów jest dopuszczalne. Równocześnie prof. Męcina wyjaśnia, że obowiązujące zasady kontroli w ustawie o Państwowej Inspekcji Pracy, określa art. 24 ust. 1, który dopuszcza kontrole bez uprzedzenia i o każdej porze dnia i nocy w zakresie przestrzegania przepisów prawa pracy, w szczególności w odniesieniu do BHP i legalności zatrudnienia. A w związku z ustawą o swobodzie działalności gospodarczej można je stosować tylko do zakładów przemysłowych i handlu, z wyłączeniem zakładów usługowych. Ewentualne prace nad zmianą przepisów powinny zostać rozpatrzone w zespole prawa pracy Rady Dialogu Społecznego.

Prof. L. Florek w swojej wypowiedzi w prasie potwierdza, że istnieją wyraźne podstawy do przyjęcia, że zarządzenie Głównego Inspektora Pracy w sprawie dopuszczalności niezapowiedzianych kontroli we wszystkich firmach jest niezgodne z obowiązującym prawem. W szczególności wyłączenie usług z możliwości niezapowiedzianych kontroli ma swoje podstawy w art. 82 i 83 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej. Przepisy te bezpośrednio odwołują się do ratyfikowanych przez Polskę umów międzynarodowych zwłaszcza konwencji MOP nr 81 z 1947 roku dotyczącej inspekcji pracy w przemyśle i handlu oraz protokołu do konwencji z 1995 roku, a te wyraźnie wyłączają możliwość prowadzenia niezapowiedzianych kontroli w zakładach usługowych.

Konfederacja Lewiatan