Handel ludźmi do pracy przymusowej i praca przymusowa w Polsce

2014-10-13

Pierwsze sygnały pojawiania się tych problemów w naszym kraju pochodzą z połowy minionej dekady, natomiast w ostatnich latach było kilka głośnych spraw, w których doszło do zniewolenia i zbiorowej eksploatacji, najczęściej cudzoziemców.

Krajowe prawo karne (szczególnie po nowelizacji kodeksu karnego z 2010 roku) daje możliwość ścigania i skazania sprawcy przestępstwa handlu ludźmi, nie tylko w celu wykorzystania ofiary w prostytucji, ale także wtedy, kiedy celem działania kryminalnego jest praca przymusowa lub niewolnictwo. W tej chwili w Polsce toczy się kilka postępowań w podobnych sprawach, ale nadal poważnym problemem jest skuteczne identyfikowanie ofiar pracy przymusowej.  

Praca przymusowa to nie tylko zbrodnia, ale także poważne naruszenie praw człowieka. To sprawia, że Państwo, na terenie którego do takiego zdarzenia dochodzi ma szereg obowiązków, związanych z właściwym przygotowaniem służb państwowych, ściganiem sprawców oraz udzieleniem efektywnej pomocy ofierze.     

Ale praca przymusowa to także czynnik sprzyjający nieuczciwej konkurencji oraz jeden z elementów destabilizujących rynek pracy. W interesie wszystkich uczestników tego rynku jest eliminowanie praktyk prowadzących do zaniżania wartości pracy, dumpingu, wyzysku i niewolnictwa.

Ośrodek Badań Handlu Ludźmi Uniwersytetu Warszawskiego od dziesięciolecia bada i publikuje informacje na temat handlu ludźmi oraz pracy przymusowej. Uczestniczy w międzynarodowych projektach badawczych oraz zachęca do debaty publicznej na ten temat instytucje państwowe, samorządy oraz organizacje pozarządowe w Polsce. Wydaje się, że w tym dialogu nie może zabraknąć głosu pracodawców.

Firmy, które chciałyby podzielić się swoimi przemyśleniami na temat tego zjawiska prosimy o kontakt z ośrodkiem: 

p. Anna Rosińska                   a.m.rosinska@gmail.com

p. Łukasz Wieczorek              lukasz.wieczorek@uw.edu.pl

Badaczy szczególnie interesują odpowiedzi na pytania:

1.       Jaka jest percepcja problemu wśród pracodawców?

2.       Czy zetknęli się oni z problemem pracy przymusowej?

3.       Jeśli tak, to jakie były ich doświadczenia?

4.       Jeśli nie, to czy wiedzą gdzie szukać pomocy na wypadek gdyby tak się zdarzyło?

5.       Czy zdaniem pracodawców eksploatacja zagraża konkurencji?

6.       Czy ich zdaniem rynek pracy dobrze chroni przed niewolnictwem?

7.       Czy czują się odpowiedzialni za to, jak swoich pracowników traktują ich kontrahenci?