Lewiatan o jednolitym patencie

Informacja w sprawie wejścia w życie i stosowania rozporządzeń ws. jednolitego patentu.

W dniu 31 grudnia 2012 r. w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej, zostały opublikowane rozporządzenia wchodzące w skład pakietu ustanawiającego jednolitą ochronę patentową:
1) ROZPORZĄDZENIE PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY (UE) NR 1257/2012 z dnia 17 grudnia 2012 r. wprowadzające wzmocnioną współpracę w dziedzinie tworzenia jednolitego systemu ochrony patentowe,
2) ROZPORZĄDZENIE RADY (UE) NR 1260/2012 r. z dnia 17 grudnia 2012 r. wprowadzające wzmocnioną współpracę w dziedzinie tworzenia jednolitego systemu ochrony patentowej w odniesieniu do mających zastosowanie ustaleń dotyczących tłumaczeń
Z opublikowanych, jednolitych tekstów ww. rozporządzeń, wynika, iż:
1) obydwa rozporządzenia wchodzą w życie dwudziestego dnia po jego opublikowaniu w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej, to jest 20 stycznia 2013 r. (odpowiednio art. 18 ust. 1 i art. 7 ust. 1 ww. rozporządzeń);
2) rozporządzenia te będą stosowane jednak dopiero od dnia 1 stycznia 2014 r. lub od dnia wejścia w życie Porozumienia w sprawie Jednolitego Sądu Patentowego, w zależności od tego, która data jest późniejsza (odpowiednio art. 18 ust. 2 i art. 7 ust. 2 ww. rozporządzeń); do wejścia w życie ww. porozumienia wymaga się jedynie ratyfikacji tego porozumienia w 13 krajach, w tym Wielkiej Brytanii, Francji i Niemczech.
3) dodatkowo art. 18 ust. 2 zd. 2 rozporządzenia o utworzeniu jednolitego systemu ochrony patentowej, przewiduje, że patent europejski, którego jednolity skutek został wpisany do rejestru jednolitej ochrony patentowej, będzie miał jednolity skutek jedynie w tych uczestniczących państwach członkowskich we wzmocnionej współpracy, w których Jednolity Sąd Patentowy ma wyłączną jurysdykcję w odniesieniu do patentów europejskich o jednolitym skutku w dniu wpisania do rejestru.

Oznacza to, że przepisy ww. rozporządzeń, pomimo tego, że wejdą w życie w dniu 20 stycznia br. na terytorium wszystkich krajów uczestniczących we wzmocnionej współpracy, to będą stosowane tylko na terytorium tych państw, które ratyfikują Porozumienie w sprawie Jednolitego Sądu Patentowego.

Co dalej?
1) W dniu 18 lutego 2013 r. podczas posiedzenia Rady ds. Konkurencyjności planowane jest podpisanie Porozumienia w sprawie Jednolitego Sądu Patentowego.
2) Art. 18 Wiedeńskiej Konwencji o prawach traktatów stanowi o obowiązku nieudaremniania przedmiotu i celu traktatu przed jego wejściem w życie.
„Państwo jest obowiązane powstrzymywać się od działań, które udaremniłyby przedmiot i cel traktatu, gdy:
a) podpisało traktat lub dokonało wymiany dokumentów stanowiących traktat z zastrzeżeniem ratyfikacji, przyjęcia lub
zatwierdzenia, dopóki nie ujawni, że nie zamierza staé się stroną tego traktatu, lub
b) wyraziło zgodę na związanie się traktatem w ciągu okresu poprzedzającego wejście traktatu w życie, jeśli takie wejście w życie zbytnio się nie odwleka."

Oznacza, to że rząd polski, który podpisze ww. Porozumienie, będzie zobligowany do przedłożenia do Sejmu projektu ustawy wyrażającej zgodę na ratyfikację umowy międzynarodowej, w trybie art. 90 ust. 2 Konstytucji RP.
Ustawa taka jest uchwalana przez Sejm większością 2/3 głosów w obecności co najmniej połowy ustawowej liczby posłów oraz przez Senat większością 2/3 głosów w obecności co najmniej połowy ustawowej liczby senatorów.
Zgodnie z art. 133 Konstytucji RP umowy międzynarodowe ratyfikuje i wypowiada Prezydent RP.

Konkluzje
W związku z brzmieniem art. 18 ust. 2 rozporządzenia o utworzeniu jednolitego systemu ochrony patentowej, która stanowi, iż rozporządzenia te choć będą obowiązywały, to nie będą stosowane na terytorium RP do czasu ratyfikacji przez Polskę Porozumienia o Jednolitym Sądzie Patentowym, wydaje się, iż nieratyfikowanie ww. Porozumienia przez Polskę oznaczać będzie, że Polska pozostanie poza systemem jednolitej ochrony patentowej, bez żadnych negatywnych konsekwencji dla biznesu, kosztów dla gospodarki.

Do czasu ratyfikacji Porozumienia, na terytorium Polski, patent europejski nie będzie miał jednolitego skutku (nie będzie automatycznej ochrony), patenty będą musiały być walidowane w Polsce i tłumaczone na język polski, a ewentualnie powstałe spory rozpatrywać będą sądy polskie, nie zagraniczne, tak jak dotychczas w przypadku patentów europejskich.

Polscy innowacyjni przedsiębiorcy będą mogli korzystać z nowych rozwiązań, tak jak przedsiębiorcy z Hiszpanii, Włoch, czy USA.

Opr. Katarzyna Urbańska