Lewiatan na Trójstronnym Szczycie Społecznym w Brukseli

2011-03-25

Reforma rynku pracy w połączeniu ze stabilnym wzrostem gospodarczym i wzrostem zatrudnienia - to temat szczytu społecznego, który poprzedził spotkanie wszystkich przywódców UE w Brukseli. W debacie wzięli udział m.in. premierzy i ministrowie ds. zatrudnienia Polski i Danii - krajów, które sprawować będą dwie kolejne prezydencje w Radzie UE. Posiedzenie 24 marca odbyło się pod przewodnictwem Victora Orbana, Premiera Węgier.

Przemówienia wstępne strony UE
Strona unijna podkreślała wagę najbliższej Rady Europejskiej (24-25 marca) dla przyszłości gospodarczej UE. Przyjęcie zmodyfikowanego paktu na rzecz konkurencyjności, nazywanego obecnie „Paktem EURO+" da podstawę dla zrównoważonego rozwoju i uwolni konkurencyjność europejskiej gospodarki. M. Barroso podkreślił, że konsolidacja fiskalna nie jest celem samym w sobie. Ma natomiast ułatwić rozwój ekonomiczny i być podstawą stabilności finansowej. Victor Orban wskazywał, że Węgry zmniejszyły deficyt nie poprzez ostre zaciskanie pasa, a poprzez wzrost poziomu zatrudnienia oraz wzrost gospodarczy. Właśnie wzrost poziomu zatrudnienia wskazał, jako możliwe miejsce do poprawy w całej UE. Podkreślał ponadto konieczność zwiększenia potencjału przemysłowego UE i nastawienia na ostrą konkurencję z USA i Chinami zamiast oddawania im pola. Nie należy przy tym zapominać o sektorze MŚP oraz środowisku i wspólnej polityce energetycznej. Victor Orban wskazał, że za prezydencji Węgier nie wszystko udaje się realizować w obszarze gospodarczym. Nie można także powiedzieć, że kryzys definitywnie się zakończył.
Z kolei Herman Van Rompuy podkreślił, że jest bardzo przywiązany do europejskiego modelu gospodarki społecznej, ale także myśli o jej ciągłym reformowaniu. Ocenił obecny wzrost PKB (1,6%) oraz prognozowany na rok 2012 (2,0%) jako dobre podstawy do zwiększania konkurencyjności w kolejnych latach. Zatrudnienie mimo kryzysu nieznacznie rośnie, niestety nie zmniejsza się bezrobocie. Van Rompuy określił „Pakt EURO+" jako nową jakość koordynacji polityk gospodarczych w UE i pokreślił jego otwartość na kraje spoza strefy euro. Jest on swoistym kompromisem pomiędzy solidarnością europejską a indywidualnymi ambicjami poszczególnych krajów członkowskich.

Wskazano 3 najważniejsze podstawy Paktu EURO+:
1. zwiększenie konkurencyjności gospodarki europejskiej
2. zwiększenie zatrudnienia
3. zrównoważenie finansów publicznych w krajach-sygnatariuszach Paktu.

Ponadto Parlament UE zajmie się w najbliższym czasie promocją flexicurity oraz powszechnością kształcenia przez całe życie.

Herman Van Rompuy podkreślił wagę Szczytu Trójstronnego i dialogu z partnerami społecznymi dla wdrażania ww. reform. Jego zdaniem europejski model społeczny musi mieć podstawę w gospodarce.

W czasie spotkania swoje stanowiska zaprezentowali także przedstawiciele organizacji partnerów społecznych - ETUC, BUSINESSEUROPE, CEEP.

ETUC wskazywał, że pakt EURO+ niesie za sobą wiele zagrożeń i że dużo lepszy jest związkowy pakt na rzecz solidarności. Podkreślano znaczenie wzrostu zatrudnienia, jako najlepszej metody wzrostu gospodarczego i kwestię wzrastających kosztów życia oraz zbyt mało rosnących zarobków. Strona związkowa wskazywała, że wzrost wydajności nie zależy wyłącznie od pracownika, ale także od zarządzania i wyposażenia stanowiska pracy, co jest już uzależnione od pracodawców.

Philip de Buck z BUSINESSEUROPE stwierdził, że jedyną receptą na zwiększenie rozwoju gospodarczego jest podwojenie potencjału UE, zwiększenie konkurencyjności gospodarki europejskiej oraz konieczna modernizacja. W tym celu należy skoordynować politykę fiskalną w ramach UE oraz zmodyfikować i urealnić model społeczny. Kluczem do tego jest jednak dialog społeczny i odpowiedzialność wszystkich partnerów społecznych. De Buck stwierdził ponadto, że zbyt często związki zawodowe twierdzą, że reformy pociągają za sobą wzrost zatrudnienia głównie w sektorach niskopłatnych. Nie jest to zgodne z prawdą. Badania Eurofound z lat 1995-2005 dowodzą, że w tym okresie większość miejsc pracy została stworzona właśnie w sektorach wymagających lepszych kwalifikacji i zarazem lepiej płatnych. Związkowcy atakują Pakt EURO+ twierdząc, że zabija on układy zbiorowe pracy i dialog społeczny. Przykład Niemiec, gdzie partnerzy społeczni potrafili w drodze dialogu autonomicznego porozumieć się i przyczynić się do stworzenia 1,6 mln miejsc pracy do 2003 r., pokazuje jednak, że tak nie jest.

Philip De Buck podkreślił, że zdaniem federacji członkowskich, rządy ich krajów nie starają się naprawiać rynków pracy. Wskazał, że kluczowe jest wprowadzanie rynku pracy opartego o model flexicurity, ponieważ tylko on przyczyni się do tworzenia nowych miejsc pracy.

Głos liderów organizacji pracodawców i związków zawodowych
Przedstawiciel OPZZ, Jerzy Guz wskazywał, że kryzys nie jest winą pracowników i że nie można odmawiać pracownikom odpowiedzialności za ich zakłady pracy, na równi z ich właścicielami. Podkreślał, że rosną koszty życia, a płace w większości przypadków nie zmieniają się. Związki zawodowe potwierdziły też gotowość wsparcia pracodawców w tworzeniu miejsc pracy.

Henryka Bochniarz (PKPP Lewiatan) wyraziła poparcie ze strony polskiego biznesu dla Paktu EURO+ oraz stanowiska Rządu RP. W swojej wypowiedzi wskazała konkretne narzędzia realizacji paktu: Single Market Act i ulepszona implementacja prawa UE do porządków prawnych krajowych.

Opinia szefów rządów Polski, Danii, Węgier
Donald Tusk w krótkiej wypowiedzi odniósł się do podnoszonej przez ETUC kwestii wzrostu kosztów życia, jako do bardzo ważnej, na której liderzy krajów europejskich powinni się skupić i przejść od słów do działań, tak aby konkurencyjność - także w dziedzinie kosztów życia - stała się faktem. Ma to istotne znaczenie w okresach spowolnienia gospodarczego.

Minister Jolanta Fedak podkreśliła, że w planowaniu przyszłych działań w gospodarce i na rynku pracy należy pogodzić działania krótkoterminowe z polityką realizacji celów przyszłościowych. Łagodne wychodzenie z kryzysu jest możliwe tylko przy zdrowej gospodarce i konkurencyjności przedsiębiorstw. Tym samym lepsze warunki działania dla firm są podstawą wzrostu opartego na inwestowaniu w kapitał ludzki i infrastrukturę.

Minister Fedak podkreśliła, że skutki kryzysu i działania mające na celu wyjście z niego należy równo rozłożyć pomiędzy pracowników a pracodawców, podobnie jak należy wdrożyć zasadę jednakowego opodatkowania kapitału i pracy. W celu realizacji tych zadań kluczowy jest dialog społeczny.

Lars Lokke Rasmussen (Dania) skupił się w swojej wypowiedzi na zaletach duńskiego modelu flexicurity, a Gyorgi Matolcsy w imieniu Węgier zaprezentował informacje dot. węgierskiej gospodarki i rynku pracy.

Laszlo Andor (Węgry) podkreślił wagę przyszłych działań DG Employment dla realizacji postulatów jakie padły na Szczycie. W przyszłym roku zostanie opublikowany komunikat ws. flexicutiity (podczas prezydencji duńskiej), a ws. dyrektywy o delegowaniu pracowników odbędzie się jeszcze jedna runda rozmów z partnerami społecznymi. Komisarz Andor wskazał, że wola rozmów autonomicznych pomiędzy BUSINESSEUROPE i ETUC ws. dyrektywy o czasie pracy jest bardzo ważna, choć widoczne jest różnicowanie się początkowych stanowisk. Negocjacje przewiduje się na czas polskiej prezydencji.

Podsumowanie Szczytu
Manuel Barroso podziękował wszystkim uczestnikom za postawę dialogu. Wskazał, że wyraźnie zebranym zależy na zwiększeniu wzrostu gospodarczego oraz zwiększeniu zatrudnienia. Wskazał, że komisja przygotowuje odpowiednie rozwiązania w tej sprawie m.in. Single Market Act (projekt zostanie przestawiony jeszcze w marcu) oraz wieloletnie ramy finansowe.

Przemówienie Henryki Bochniarz podczas Trójstronnego Szczytu Społecznego w Brukseli

W spotkaniu udział wzięli:
• Henryka Bochniarz, Prezydent PKPP Lewiatan; Piotr Sarnecki, Dyrektor Biura PKPP Lewiatan w Brukseli
• ze strony Rządu RP: Donald Tusk, Premier; Jolanta Fedak, Min. Pracy i Polityki Społecznej; Jan Tombiński, Ambasador, Stały Przedstawiciel przy UE
• ze strony BUSINESSEUROPE: Philippe de Buck, Dyrektor Generalny, Steven D'Haesseler, Dyrektor ds. Stosunków Społecznych oraz Prezydenci konfederacji duńskiej (DA) i węgierskiej MGYOSZ - Business Hungary
• przedstawiciele FIEC (Elco Brinkmann), UAPME (Loek Hermanns), CEEP (Carl Cederschiold, Prezydent oraz Marek Motyka, Wiceprezydent Pracodawców RP - jako obserwator)
• ze strony UE: Herman Van Rompuy, Przewodniczący Rady; Manuel Barroso, Przewodniczący Komisji Europejskiej; Victor Orban, Premier Węgier, Przewodniczący Rady UE; Gyorgy Matolcsy, Minister Gospodarki Narodowej Węgier; Lars Lokke Rasmussen, Premie Danii; Inger Stojberg, Minister Pracy Danii; Laszlo Andor, Komisarz UE ds. Zatrudnienia i Spraw Społecznych
• ze strony ETUC: Wanja Lundby Wedin, Prezydent ETUC; Joel Dacaillon, Sekretarz Generalny ETUC (nowy); John Monks, Sekretarz Generalny ETUC (odchodzący); Jan Guz, Przewodniczący OPZZ oraz przewodniczący związków zawodowych z Węgier i Danii.