Polscy i litewscy przedsiębiorcy przedstawiają posłom do Parlamentu Europejskiego wspólne stanowisko wobec problemu bezpieczeństwa dostaw energii

2007-09-27

26 września w Strasburgu odbyło się spotkanie organizacji przedsiębiorców zrzeszonych w BUSINESSEUROPE z posłami do Parlamentu Europejskiego, poświęcone kwestiom polityki energetycznej. Tematem rozmów były zmiany klimatyczne, bezpieczeństwo dostaw energii oraz liberalizacja rynku energii.

Nasi partnerzy z BUSINESSEUROPE zwrócili się z prośbą do PKPP Lewiatan oraz Litewskiej Konfederacji Przemysłu (LKP - Lietuvos Pramonininkų Konfederacija) o przedstawienie wspólnego stanowiska w sprawie zapewnienia w UE bezpieczeństwa dostaw energii, ze szczególnym uwzględnieniem uwarunkowań państw Europy Środkowej i Wschodniej.


Unia Europejska stoi wobec wspólnych wyzwań w obszarze energetyki. Wobec rosnącej zależności od dostaw z krajów spoza Unii Europejskiej, rosnącego popytu globalnego, rosnących cen energii oraz trudności z dywersyfikacją źródeł dostaw, UE musi prowadzić spójną politykę energetyczną, a szczególnie działać na rzecz zagwarantowania bezpieczeństwa dostaw. Naszym zdaniem działania Unii Europejskiej powinny skoncentrować się na poniższych obszarach.

1. UE musi prowadzić skuteczną politykę oraz zapewnić odpowiednie finansowanie działań na rzecz dywersyfikacji źródeł dostaw energii. Wyeliminuje to tzw. „wyspy energetyczne” (czyli obszary/regiony, które nie są połączone odpowiednią ilością łączy energetycznych z resztą rynku unijnego, np. Półwysep Iberyjski, Kraje Bałtyckie oraz Polska) oraz ułatwi stworzenie/integrację europejskiego rynku energii.

• System dostaw energii do UE powinien być oparty na kilku źródłach – Każde alternatywne źródło energii powinno być brane pod uwagę.
• Należy zwiększyć ilość dostawców energii, włączając szczególnie nowe regiony (Morze Północne, Północna Afryka, Azja Środowa).
• Oprócz planowanych 4 priorytetowych połączeń wzajemnych należy stworzyć mechanizmy finansowe, które umożliwią budowę kolejnych projektów wzajemnych (gazociąg Nabucco łączący Azję Środkową z Europą należy uzupełnić o kolejne rurociągi, które stworzą korytarz energetyczny Azja Środkowa – Kaukaz – Europa).
• Należy stworzyć sieć portów LNG oraz magazynów gazu.

Integracja izolowanych rynków energetycznych
UE powinna ograniczyć uzależnienie niektórych państw członkowskich od jednego dostawcy poprzez ułatwienie im integracji z europejskim rynkiem energii.

Kraje Bałtyckie to „wyspy energetyczne”. Kraje te nie są zintegrowane z europejską siecią elektryczną oraz gazu. Uzależnienie od jednego dostawcy stanie się szczególnie dotkliwe po zamknięciu w 2009 elektrowni atomowej w Ignalinie.

Przedsięwzięcia ważne ze względu na integrację regionu z rynkiem europejskim oraz bezpieczeństwem energetycznym regionu:

• Należy stworzyć połączenia pomiędzy systemami energetycznymi Litwy – Polski, Estonii – Finlandii, Szwecji - Litwy (tzw. Baltic Ring).
• UE powinna wspierać rozwój połaczeń transgranicznych.
• Rozbudowa gazociągów łączących Polskę z Litwą.
• Stworzenie w regionie terminali LNG, które umożliwią dostawę oraz magazynowanie dużych ilości gazu skroplonego.
• Budowa nowego reaktora w elektrowni atomowej w Ignalinie, jako wspólnego projektu Polski, Litwy, Łotwy oraz Estonii (budowa najprawdopodobniej nie rozpoczenie się przed 2014 rokiem).

Trwałe problemy:
• Blokada dostaw ropy do rafinerii w Możejkach poprzez rurociąg Druzba z Rosji wskazuje na grę politycznych interesów.
• Rurociąg Nord Stream łączący po dnie Bałtyku Rosję z Niemcami stanowi zagrożenie zarówno dla środowiska naturalnego oraz bezpieczeństwa energetycznego regionu.

2. W kontaktach z dostawcami oraz producentami energii Unia musi mówić jednym głosem. Europejskie partnerstwa energetyczne powinny być oparte na zasadzie wzajemności, uczciwej konkurencji oraz nie dyskryminacji.

• Polityka energetyczna Unii Europejskiej powinna być oparta na zasadzie solidarności. Umożliwi to wspólne działania, szczególnie na poziomie regionalnym, w przypadku kryzysów energetycznych oraz zaburzeń w dostawach energii.
• Unia Europejska powinna zaangażować się w dialog energetyczny z dostawcami oraz producentami energii. Zapewni to przewidywalność oraz transparentność dostaw. We wszystkich kontaktach UE powinna prezentować spójne stanowisko.
• Partnerstwo energetyczne Unii z Rosją jest bardzo ważne. Umowa o Partnerstwie i Współpracy regulująca stosunki Unii z Rosją tworzy ramy dla rozmów o problemach energetycznych.

3. Kraje członkowskie powinny zdecydować się na odpowiednie proporcje pomiędzy źródłami energii w bilansie energetycznym. Wszystkie alternatywy powinny pozostać otwarte. Wobec efektu cieplarnianego, kraje członkowskie UE powinny rozważyć potencjał tkwiący w energii nuklearnej, szczególnie ze względu na kwestie bezpieczeństwa dostaw energii oraz zrównoważonego rozwoju.

• Nowoczesne technologie nuklearne pomagają ograniczyć emisję CO2.
• Należy stworzyć europejski system zachęcający do rozwoju energii odnawialnej.
• Cel 20% energii odnawialnej w bilansie energetycznym jest bardzo ambitny. Należy uwzględnić jego wpływ na konkurencyjność europejskiej gospodarki.
• Podział obciążeń powinien być oparty na faktycznej sytuacji w krajach członkowskich oraz potencjale przeprowadzenia odpowiednich zmian.

4. UE powinna promować działalność B R w obszarze technologii energetycznych. W długim okresie powinno to zapewnić bezpieczeństwo dostaw, konkurencyjność oraz zrównoważony rozwój Unii Europejskiej.

• Promowanie działalności B R w obszarze technologii energetycznych umożliwi transfer technologii, zwiększy konkurencyjność oraz zapewni nowe inwestycje oraz miejsca pracy.
• Długookresowe finansowanie umożliwi optymalizację alokacji odnawialnych źródeł energii oraz efektywne wykorzystanie źródeł konwencjonalnych.