Projekt nowelizacji ustawy Prawo bankowe

2007-08-08

Przepisy ustawy Prawo Bankowe ( Dz.U. z 2003 r. nr 72, poz. 665 ze zm.) zawierają liczne luki w zakresie regulacji współpracy banków z wymiarem sprawiedliwości i organami ścigania. Zwłaszcza uregulowania dotyczące przestrzegania tajemnicy bankowej nie są wyczerpujące. Ujawnianie informacji niezgodnie z procedurą przewidzianą w art.104 - 106c zagrożone jest odpowiedzialnością karną przewidzianą art.171 ust. 5 ustawy Prawo Bankowe.

Nowelizacja przewiduje przede wszystkim uniemożliwienie omijania przepisów prawa dla celów prania brudnych pieniędzy poprzez otwieranie rachunków dla przedsiębiorców – osób fizycznych prowadzących działalność gospodarczą. Mowa tutaj o art. 105 ust.1 pkt 2 lit.b) Wątpliwości nasuwają zmiany, które mogą wiązać się z istotnym osłabieniem tajemnicy bankowej dotyczącej osób fizycznych. Wątpliwości interpretacyjne może zwłaszcza wywoływać sytuacja, gdy sąd bądź prokurator zwróci się do banku o informacje dotyczące przedsiębiorcy - osoby fizycznej, uzasadniając to prowadzonym postępowaniem o przestępstwo popełnione w związku z jego działalnością gospodarczą. Bank powinien udostępnić wówczas tylko informacje dotyczące rachunków związanych z tą działalnością, nie zaś rachunków osobistych, np. rachunków oszczędnościowo-rozliczeniowych (ROR). Istnieje prawdopodobieństwo, iż sąd lub prokurator będą interpretować ten przepis rozszerzająco, domagając się także informacji niezwiązanych z prowadzoną działalnością gospodarczą.
Istotne jest przy tym, że zgodnie z ustawą Prawo bankowe możliwe jest wykorzystywanie rachunków ROR na potrzeby prowadzonej działalności. Możemy mieć więc do czynienia z sytuacją, gdy w historii jednego rachunku występować będą transakcje wiążące się z działalnością gospodarczą osoby fizycznej oraz transakcje z taką działalnością niezwiązane. Powstaje wówczas pytanie, czy udostępniać jedynie część zapisów i jakie kryteria oceny należy przyjąć, rozdzielając oba rodzaje transakcji.
W zakresie dotyczącym zwolnienia z obowiązku ponoszenia opłat za informacje przygotowywane przez banki na potrzeby postępowań – art.110 pkt. 7, przedstawione uzasadnienie nie prezentuje żadnych argumentów przemawiających za takim zwolnieniem. Koszty takie winny stanowić koszty postępowania.

Proponowane zapisy poprzez swoją treść stanowią uproszczenie dotychczasowych obowiązków, co oceniamy pozytywnie.


PKPP Lewiatan
Warszawa, 3 sierpnia 2007 r.