Komisarz Spidla o flexicurity

3 grudnia 2007 miała miejsce sesja informacyjna z Vladimirem Spidlą – Komisarzem ds. zatrudnienia, polityki socjalnej i wyrównania szans, której tematem była modernizacja prawa pracy oraz flexicurity. Sesja odbyła się w siedzibie Federacji Belgijskich Przedsiębiorców (FEB).

Podczas spotkania Vladimir Spidla przypomniał, iż koncepcja flexicurity jest kluczem do dopasowywania europejskiego rynku pracy do zmian zachodzących na poziomie gospodarczym – otwierania rynku wewnętrznego i związanych z tym implikacji, jak i globalizacji. Zwrócił też uwagę, iż nowe realia socjalne, napływ imigracji oraz zmiany klimatyczne – to trzy czynniki, którym musi stawić czoła dzisiejsza Europa. Niosą one ze sobą zagrożenie osłabienia konkurencyjności, zmniejszenia poziomu zatrudnienia oraz obniżenia kwalifikacji. Zastosowanie flexicurity, pozwala więc rynkowi pracy dostosować się do tych okoliczności poprzez pogodzenie elastyczności zatrudnienia (flexibility) oraz jego bezpieczeństwa (security) mając na względzie dobro zarówno pracowników, jak i pracodawców.

Termin bezpieczeństwa należy tu jednak rozumieć, zdaniem Komisarza, w sposób następujący, zgodny z jego rozumieniem przez PKPP Lewiatan oraz wszystkich europejskich pracodawców zrzeszonych w BUSINESSEUROPE – nie jest to pewność miejsca pracy, ale zatrudnienia. Jest to więc bezpieczeństwo inne – ale nie mniejsze, zauważa komisarz. Ma ono za zadanie pomóc pracownikowi w osiąganiu nowych szans osobistych dzięki gotowości do zmian przy ograniczonym ryzyku i bazuje na ustawicznym kształceniu i szkoleniu się pracowników, którzy przez zdobywanie nowych kwalifikacji uzyskują pewność zatrudnienia. Takie podejście pomoże Unii Europejskiej osiągnąć cele strategii lizbońskiej. Elastyczność rynku pracy pozwoli wykorzystać całą siłę roboczą w Unii – także i niedocenianą jej cześć, którą stanowią kobiety, osoby starsze czy też niepełnosprawni. Dzięki temu pracodawcy będą mieli do dyspozycji wykwalifikowanych pracowników, których będą mogli zatrudnić w formie i wymiarze czasu pracy odpowiadających ich potrzebom, a pracownicy pewność, że dzięki swoim kompetencjom są na rynku pracy bezpieczni.

Komisarz zwrócił uwagę, iż powyższa zmiana rozumienia podstawowych terminów jest swojego rodzaju szokiem kulturowym. Dokonuje się ona stopniowo, a największe znaczenie ma tu dostosowanie prawa pracy państw członkowskich do założeń nowej koncepcji. Powinno ono ewoluować na poziomie prawa krajowego, kładąc nacisk na warunki pracy i podniesienie stopy zatrudnienia. Pierwszym krokiem Komisji Europejskiej były konsultacje społeczne w sprawie zielonej księgi prawa pracy, w których wzięła udział PKPP Lewiatan. Miały one na celu zidentyfikowanie głównych wyzwań jakie stoją przed UE jeśli chodzi o przystosowanie prawa pracy do zmieniającego się rynku pracy oraz zaangażowanie w otwartą debatę na ten temat wszystkie zainteresowane strony. Komisarz podkreślił kluczową rolę partnerów społecznych w realizację polityki rynku pracy i polityki kształcenia zawodowego w krajach członkowskich. Zaznaczył, że Unia Europejska nie posiada instrumentów, za pomocą których miałaby interweniować w porozumienia będące wynikiem dialogu społecznego. Oprócz tych działań, zdaniem Komisarza, należy podjąć zdecydowane kroki w stosunku do imigracji – kierując się zasadą: „nie ma imigracji bez integracji”.

Komisarz Spidla podkreślił również, jak duże znaczenie ma to, że koncepcja flexicurity będzie wdrażana przez poszczególne państwa członkowskie. Nie ma uniwersalnego modelu tej koncepcji mogącej znaleźć zastosowanie we wszystkich 27 krajach. Komisja Europejska nie będzie też sporządzała rekomendacji dla każdego z państw. Zgodnie z wypowiedzią Komisarza Spidli rozwiązaniem może być podział europejskich rynków pracy na 9 typów grupujących poszczególne państwa. Komisja Europejska mogłaby wówczas sporządzać rekomendacje odnoszące się do każdego wyróżnionego typu rynku pracy i tym sposobem pomagać państwom członkowskim we wdrażaniu koncepcji flexicurity.