Dobre praktyki na rynku finansowym

2007-12-03

Stosowanie zasad dobrych praktyk jest szczególnie ważne dla rynku finansowego. Firmy działające na tym rynku uznawane są bowiem za instytucje zaufania publicznego. Powierzając im swoje pieniądze podmioty gospodarcze chcą mieć pewność, że ich środki będą bezpieczne (czyli m.in. rygorystycznie przestrzegane będą przepisy dotyczące tworzenia i rozwiązywania rezerw), że zachowana zostanie tajemnica bankowa, że będą one rzetelnie informowane o zasadach współpracy.

3 grudnia 2007 roku w budynku Giełdy Papierów Wartościowych w Warszawie odbyła się, zorganizowana przez Polską Konfederację Pracodawców Prywatnych Lewiatan, konferencja pt. „Dobre praktyki na rynku finansowym”.

Zainteresowanie przedsiębiorstw i gospodarstw domowych usługami rynku finansowego w ciągu ostatnich 5 lat znacznie wzrosło. Jest to z jednej strony wynikiem wzrostu zamożności społeczeństwa i znaczącej poprawy kondycji przedsiębiorstw, ale także efektem wzrostu zaufania do instytucji finansowych w Polsce. I chociaż zaufanie jest kategorią emocjonalną, to ma ono bardzo duże znaczenie w działalności biznesowej. Kluczowa jest bowiem wiara, że nasi partnerzy biznesowi są wobec nas uczciwi, dobrze nam doradzają, przekazują nam wszystkie istotne dla podejmowania decyzji informacje oraz myśląc o sobie, myślą także o nas.

Po kilku latach stosowania Kodeksu Dobrych Praktyk przez spółki giełdowe można dokonać pewnego podsumowania. Jak wynika ze składanych przez spółki oświadczeń tylko cztery zasady były respektowane przez wszystkie spółki, których akcje znajdowały się w 2006 r. w obrocie giełdowym. Pozostałe punkty Kodeksu Dobrych Praktyk sprawiały spółkom mniejszy lub większy problem.

Główne przyczyny niestosowania poszczególnych zasad (w 2006 r.) to:

• - zapisy Kodeksu Dobrych Praktyk okazały się być w niektórych przypadkach uregulowane już przepisami prawa,
• - obawy o osłabienie pozycji konkurencyjnej spółki (problemem był tutaj zakres informacji podawanych do publicznej wiadomości – spółki obawiały się, że oczekuje się od nich zbytniego „odkrywania się” przed konkurencją),
• - zbyt silne, w opinii spółek, ograniczenie praw akcjonariuszy (spółki nie chciały odbierać akcjonariuszowi większościowemu jego dotychczasowych przywilejów),
• - problemy interpretacyjne (spółki miały problem z interpretacją niektórych zasad, ale kwestie te należy zaliczyć do zagadnień „technicznych”),
• - w niektórych spółkach trwały jeszcze procesy dostosowawcze do wypełniania zasad Kodeksu Dobrych Praktyk (dostosowywanie wewnętrznych przepisów w spółce do wymogów ładu korporacyjnego nie jest procesem krótkotrwałym, dlatego nie powinno to budzić niepokoju).

Analiza ta dotyczyła 263 spółek. W Polsce działa natomiast aktywnie ponad 1,7 mln podmiotów gospodarczych. One także powinny mieć swoje „kodeksy dobrych praktyk”, czyli postępowania przyzwoitego, uwzględniającego w odpowiednim stopniu różne interesy, służącego wszystkim interesariuszom związanym z działalnością danego podmiotu gospodarczego i w tę działalność zaangażowanym, postępowania opartego na idei kompromisu i umiaru. (z preambuły Kodeksu Dobrych Praktyk z 2002 r.).

Dyskusji na temat dobrych praktyk z punktu widzenia wzajemnych relacji między bankami i instytucjami finansowymi a regulatorami rynku finansowego poświęcony był panel „Dobre praktyki – perspektywa regulatorów”.

Dlaczego te relacje są tak ważne? Rynek finansowy ma pomagać w efektywnej alokacji środków między gospodarstwami domowymi, przedsiębiorstwami oraz państwem. Ale ma również wspierać stabilność finansową kraju. Efektywność alokacji i oddziaływanie na stabilność finansową kraju zależy natomiast w dużej mierze od kompetencji instytucji nazywanych tzw. „siecią bezpieczeństwa” (safety net) – banku centralnego, instytucji nadzoru systemu finansowego oraz systemów gwarantowania depozytów. Zależy również od systemu prawa, regulacji oraz doświadczeń historycznych danego kraju. Istotne jest tu również działanie regulatorów rynku i stosowanie przez nich dobrych praktyk. Efektywność i stabilność polskiego rynku finansowego i całej polskiej gospodarki zależeć będzie w przyszłości od wyznaczania standardów dobrych praktyk dla banków i instytucji finansowych w porozumieniu z bankami i instytucjami finansowymi oraz przy ich akceptacji.

Dyskusji na temat dobrych praktyk z punktu widzenia wzajemnych relacji między bankami i instytucjami finansowymi a ich klientami poświęcony był panel „Dobre praktyki – perspektywa klienta”.

Z punktu widzenia klientów rynek finansowy musi charakteryzować się bezpieczeństwem, rzetelnością, sprawnością i innowacyjnością. Zainteresowanie przedsiębiorstw i gospodarstw domowych usługami rynku finansowego znacznie wzrosło w ciągu ostatnich 5 lat. Jest to z jednej strony wynikiem wzrostu zamożności społeczeństwa i znaczącej poprawy kondycji przedsiębiorstw, ale również efektem wzrostu zaufania do instytucji finansowych w Polsce.

Klienci muszą mieć zaufanie do banków i instytucji finansowych. Muszą mieć zatem pewność, że sektor finansowy podlega ścisłej kontroli regulatorów rynku oraz że sam stosuje zasady dobrych praktyk.

Dyskusji na temat dobrych praktyk z punktu widzenia banków i instytucji finansowych poświęcony był panel „Dobre praktyki – perspektywa – banków i instytucji finansowych”.

Jeśli chodzi o realizację zasad dobrych praktyk to banki i instytucje finansowe są liderami na rynku. Wiedzą one doskonale, że ich stosowanie to nie tylko ich wybór, ale także konieczność. Przekłada się ono bowiem na ich postrzeganie przez klientów, a tym samym i na wyniki działalności.

Polska Konfederacja Pracodawców Prywatnych Lewiatan
3 grudnia 2007 roku