Horyzont Europa szansą dla polskich firm. Spotkanie z Agatą Janaszczyk

2021-07-16

Biuro Konfederacji Lewiatan w Brukseli 14 lipca br. zorganizowało spotkanie dla firm członkowskich z Agatą Janaszczyk, radcą ds. badań naukowych ze Stałego Przedstawicielstwa RP przy UE w Brukseli. Spotkanie dotyczyło unijnego programu na badania i innowacje Horyzont Europa. Zostało ono uroczyście otwarte przez wicedyrektorkę Lewiatana Marzenę Chmielewską oraz poprowadzone przez Adama Dorywalskiego, eksperta ds. UE w Biurze Lewiatana w Brukseli.

- Pojęcie innowacji w ramach programu ramowego Horyzont Europa jest na tyle szerokie, ze pozwala na zapewnienie zarówno naukowcom, jak również przedsiębiorcom na eksploracje i testowanie odważnych i nietuzinkowych rozwiązań i pomysłów - powiedziała Agata Janaszczyk.

Horyzont Europa ma na celu finansowanie tzw. doskonałych projektów obejmujących tematykę m.in. globalnych wyzwań, w tym przeciwdziałanie zmianom klimatu, wspieranie zielonej i cyfrowej transformacji oraz wzmacnianie konkurencyjności i wzrostu gospodarczego w całej UE. W programie mogą uczestniczyć firmy z UE i krajów stowarzyszonych z programem.

Kluczowe nowe elementy tego programu, na które zwrócił uwagę nasz gość to utworzenie/sformułowanie:
• Europejskiej Rady ds. Innowacji (EIC), mającej za zadanie wsparcie dla tzw. przełomowych innowacji oraz dla wzrostu przedsiębiorstw, w głównej mierze MŚP.
• Misji (Missions) tj. zestawów działań mających umożliwić osiągnięcie dalekosiężnych i mierzalnych celów w ustalonym czasie. Wskazanych zostało 5 głównych obszarów aktywności: walka z rakiem, zmiany klimatu, środowisko morskie, inteligentne miasta, bezpieczeństwo żywnościowe.
• Polityki otwartej nauki (Open Science), której elementem jest obowiązkowy otwarty dostęp do wyników projektów. Zasady te są stosowane w całym programie.
• Nowego podejścia do tzw. partnerstw europejskich, ukierunkowanych na bardziej wymierną współpracę z przemysłem.

W jakim stopniu korzystają z Horyzontu polskie firmy?
Według analizy Krajowego Punktu Kontaktowego Programów Badawczych Unii Europejskiej (KPK PB UE, które teraz jest częścią Narodowego Centrum Badań i Rozwoju) Polska w kończącym się programie Horyzont 2020 pozyskała 660 mln euro.

Przez ostatnie sześć lat skorzystały z niego 832 polskie podmioty, czyli o połowę więcej niż w latach 2007-2013. Największe kwoty pozyskały instytuty naukowe i badawcze oraz uczelnie (ok. 372 mln euro) - wynika z analizy.

Najwięcej wniosków o dofinansowanie własnych projektów złożył sektor prywatny.
• Firmy i przedsiębiorcy łącznie pozyskali ponad 172 mln euro. Wśród nich prym wiedzie sektor małych i średnich przedsiębiorstw z wynikiem 116,11 mln euro, czyli rezultatem dwukrotnie wyższym niż w latach 2007-2013.
• KPK PB UE wskazuje, że duże firmy wypadły słabiej (pozyskały 56 mln euro), mimo że zdobyły o połowę więcej środków niż w poprzednim j programie ramowym.

- W sumie polskie podmioty pozyskały zaledwie 1,2% całego budżetu dostępnego w Horyzoncie 2020. Biorąc pod uwagę, że polska gospodarka powinna stawać się coraz bardziej innowacyjna, aby gonić zamożniejsze państwa tzw. starej UE, kluczowy jest zdecydowanie większy niż dotychczas udział naszych firm w nowym programie Horyzont Europa. Tym bardziej, że w przyszłości nie będziemy mogli liczyć już na tak duże dofinansowanie w ramach polityki spójności - mówi Adam Dorywalski, ekspert Konfederacji Lewiatan ds. UE.

Konfederacja Lewiatan