Jak przyspieszyć inwestycje prywatne? – 34 rekomendacje

2019-06-18

• Zapewnienie stabilności i przewidywalności stanowionego prawa, przyspieszenie spraw sądowych, zwiększenie mobilności pracowników, ułatwienia w zatrudnianiu cudzoziemców, czy wsparcie rozwoju fintechów - to tylko niektóre z 34 rekomendacji zawartych w raporcie „Jak przyspieszyć inwestycje prywatne w Polsce?", który przygotowała Konfederacja Lewiatan.
• Szybka realizacja rekomendacji może przynieść spektakularne efekty w postaci zwiększenia nakładów inwestycyjnych i znacząco wpłynąć na decyzje o podejmowaniu inwestycji, ich skali i trwałości.
• W czasie konferencji, która odbyła się w siedzibie Lewiatana, eksperci zastanawiali się, co zrobić, aby zwiększyć inwestycje przedsiębiorstw.

- Inwestycje, w dłuższej perspektywie, pozytywnie oddziałują na tempo rozwoju gospodarczego. Dzięki nim rośnie produkcja, zwiększa się konkurencyjność przedsiębiorstw i eksport, powstają nowe miejsca pracy i ulepszone produkty, rosną wynagrodzenia. W firmach pojawiają się nowoczesne technologie, innowacyjne rozwiązania oraz nowatorskie i skuteczne sposoby zarządzania. Inwestycje sprzyjają podnoszeniu poziomu życia - mówi Henryka Bochniarz, prezydent Konfederacji Lewiatan.

W Polsce mamy do czynienia z trwale niskim poziomem inwestycji i mało optymistycznymi prognozami, co do możliwości odwrócenia tego trendu w najbliższych latach. Kulejące inwestycje mogą osłabić tempo wzrostu gospodarczego w dłuższej perspektywie. Do 2025 roku udział inwestycji w PKB powinien osiągnąć 25 proc. Niestety, w ostatnich latach spadał i obecnie wynosi tylko ok. 18 proc.

- Nie ma jakiegoś cudownego lekarstwa, które jak za dotknięciem czarodziejskiej różdżki, nagle z miesiąca na miesiąc, znacząco przyspieszyłoby inwestycje. Z naszego raportu wynika, że potrzebne są raczej kompleksowe działania w różnych dziedzinach gospodarki. Dlatego przedstawiamy 34 rekomendacje, które dotyczą warunków prowadzenia biznesu, rynku pracy, podatków, ale także zmian na rynku finansowym, w gospodarce cyfrowej, polityce energetycznej i klimatycznej, czy sposobie wykorzystywania funduszy europejskich - mówi Grzegorz Baczewski, dyrektor generalny Konfederacji Lewiatan.

W panelu „Inwestycje - stawiać na ilość czy jakość?", Paweł Musiałek z Klubu Jagiellońskiego przekonywał, że konieczna jest zmiana struktury przedsiębiorstw. Mamy za mało firm dużych i średnich, co przekłada się na wielkość inwestycji. Wtórował mu Aleksander Łaszek z Forum Obywatelskiego Rozwoju, podkreślając, że przy małym sektorze przedsiębiorstw trudno spodziewać się dużych inwestycji w badania i rozwój, ICT, czy własność intelektualną.
Piotr Arak, z Polskiego Instytutu Ekonomicznego powiedział, że w I kwartale br. inwestycje trochę wzrosły. Może to zapowiedź, że w kolejnych kwartałach będzie lepiej - dodał.
Zdaniem Soni Buchholtz, ekspertki ekonomicznej Konfederacji Lewiatan, państwo nie powinno decydować w co inwestować, szczególnie jeśli chodzi o nowoczesne technologie. Państwo powinno natomiast stwarzać odpowiednie warunki dla inwestycji.

Uczestnicy panelu „Transformacja energetyczna a inwestycje" Andrzej Rubczyński z Forum Energii, Michał Mikuła z Saint Gobain i Tomasz Surma z CEZ Polska, pesymistycznie wypowiadali się na temat możliwości powstrzymania rosnących cen energii elektrycznej. Ich zdaniem droga energia może osłabić klimat inwestycyjny w Polsce.

Iga Magda z Instytutu Badań Strukturalnych, Andrzej Kubisiak z Polskiego Instytutu Ekonomicznego i Łukasz Komuda z portalu Rynekpracy.org, którzy brali udział w panelu „Zmiany na rynku pracy sprzyjające inwestycjom", zwracali uwagę szczególnie na deficyt pracowników. Część firm, z tego powodu może się wstrzymywać z nowymi inwestycjami. Chociaż niedobór pracowników mobilizuje również do zastosowania nowych technologii, automatyzacji, robotyzacji.

Bardzo ciekawa była dyskusja w panelu „Nowe technologie źródłem wzrostu gospodarczego. Jak mądrze inwestować w cyfryzację?" Uczestniczyli w nim Julia Szopa ze Startup Poland, Ignacy Święcicki z Polskiego Instytutu Ekonomicznego i Alek Tarkowski z Centrum Cyfrowego. Ich zdaniem na nowych technologiach skorzystają praktycznie wszystkie branże.

Uczestnicy konferencji podkreślali, że dla zwiększenia inwestycji prywatnych ważne jest z jednej strony zapewnienie stabilności prawa, poprawa jego jakości, przyspieszenie spraw sądowych, z drugiej zaś zwiększenie mobilności pracowników, czy ułatwienia w zatrudnianiu pracowników, w tym cudzoziemców. Obok zmian w podatkach dotyczących ograniczenia negatywnego wpływu formy podatku i sposobu ustalenia podstawy opodatkowania ważne są również budowa gospodarki cyfrowej, mądra polityka energetyczna, wspieranie fintechów czy ułatwienie dostępu do finansowania inwestycji.

Postępująca modernizacja struktury gospodarki będzie naturalnym sprzymierzeńcem wzrostu inwestycji sektora prywatnego. Dotyczy to zarówno branż, jak i wielkości przedsiębiorstw. Ale bez zapewnienia przyjaznych warunków i skutecznych zachęt trudno będzie zdecydowanie ożywić inwestycje prywatne. A bez ich systematycznego i solidnego przyspieszenia trudno będzie podwoić, czy potroić nakłady w perspektywie najbliższych 10 czy 20 lat.

Strategia na rzecz Odpowiedzialnego Rozwoju (SOR), przyjęta przez rząd, zakłada wysoką dynamikę nakładów inwestycyjnych w gospodarce. Do 2025 roku udział inwestycji w PKB ma osiągnąć 25 proc. Niestety, w ostatnich latach spadał. Zwiększenie wydatków socjalnych, które zapowiada rząd, pomoże w przyspieszeniu konsumpcji, co w krótkiej perspektywie może stymulować wzrost gospodarczy, ale bez pobudzenia inwestycji i poprawy ich struktury jesteśmy narażeni na regres i osłabianie gospodarczej pozycji Polski. Słabnąca gospodarka oznacza obniżanie siły nabywczej wynagrodzeń, mniejsze środki na realizację polityk publicznych np. polityki społecznej, ochronę środowiska, rozwój infrastruktury, ochronę zdrowia, czyli spadek poziomu dobrobytu.

Kliknij okładkę i pobierz raport:

Konfederacja Lewiatan