Propozycje zmian w nowym prawie zamówień publicznych
2019-03-05
Część propozycji, zawartych w projekcie nowego prawa zamówień publicznych, wychodzi naprzeciw oczekiwaniom przedsiębiorców i może służyć poprawie efektywności i jakości zamówień publicznych. Z drugiej jednak strony w dalszym ciągu pozostaje szereg zagadnień, które wymagają regulacji, a które nie zostały zaadresowane lub których propozycje zapisów są niewystarczające - uważa Konfederacja Lewiatan.
(a) wprowadzenie przepisów eliminujących dotychczasowe praktyki polegające na nadużywaniu i obchodzeniu przesłanek stosowania tzw. zamówień in-house;
(b) domknięcie systemu zamówień poprzez jednoznaczne przyznanie kompetencji Krajowej Izby Odwoławczej do rozstrzygania w sprawach objętych wyłączeniami spod PZP oraz dotyczących zmian do umowy;
(c) propozycję alternatywną do przedstawionej w zakresie Izby Koncyliacyjnej zachowującą kompetencje Krajowej Izby Odwoławczej do orzekania w sprawach z zakresu Prawa zamówień publicznych.
(a) Regulacje dotyczące tzw. zamówień in-house
- Zamówienia in-house jako niekonkurencyjny mechanizm realizacji zadań publicznych powinny być stosowane jedynie wyjątkowo, w jasno i ściśle określonych przypadkach, tj. wówczas gdy pozwalają na efektywniejsze wydatkowanie środków publicznych w stosunku do modelu konkurencyjnego, stanowiącego przecież podstawę rozwiązań przyjętych w przepisach dotyczących zamówień publicznych - mówi mec. Katarzyna Kuźma, partner w Praktyce Infrastruktury i Energetyki w kancelarii Domański Zakrzewski Palinka, przewodnicząca Rady Zamówień Publicznych przy Konfederacji Lewiatan.
(b) Rozszerzenie zakresu orzekania Krajowej Izby Odwoławczej przy zachowaniu jej kompetencji do spraw z zakresu prawa zamówień publicznych
Konieczne jest wprowadzenie do przepisów projektu postanowień potwierdzających w sposób jednoznaczny, iż wykonawcy są uprawnieni do wnoszenia do Krajowej Izby Odwoławczej odwołań od decyzji zamawiającego o udzielaniu zamówienia z pominięciem przepisów ustawy, jak również w odniesieniu do zmian zawartych umów.
(c) Izba Koncyliacyjna - propozycja alternatywna do przedstawionej w projekcie nowego PZP
Co do zasady, wszelkie rozwiązania, które mają na celu usprawnienie procesu realizacji umowy i zapobieganie poddawania powstałych sporów długotrwałym postępowaniom sądowym, uważamy za zasadne. Jednak przedstawiona w projekcie nowego PZP instytucja Izby Koncyliacyjnej, nie zapewni osiągnięcia postulowanego celu, m.in. z uwagi na zakres spraw, którymi miałaby się zajmować nowa Izba.
Lewiatan postuluje zamiast postępowania koncyliacyjnego doprecyzowanie istniejących przepisów poprzez jednoznaczne wskazanie, że Krajowa Izba Odwoławcza orzeka co do zgodności z prawem zamówień publicznych zmian do umów. Nowe przepisy powinny przyznać również stronom umowy o zamówienie publiczne uprawnienie do występowania do Krajowej Izby Odwoławczej z wnioskiem o rozstrzygnięcie tego, czy proponowana zmiana umowy (jeszcze przed jej zawarciem) jest zgodna z przepisami PZP. Domknięciem systemu powinna być zasada umownego powoływania stałych komisji rozjemczych rozwiązujących bieżące zagadnienia sporne powstające na etapie realizacji umów o zamówienie publiczne.
Poza rozwiązaniami o charakterze systemowym Konfederacja Lewiatan, dostrzega również konieczność wprowadzenia szczegółowych zapisów usprawniających i porządkujących procedurę udzielania zamówienia. W związku z tym, postuluje takie rozwiązania jak:
(i) wprowadzenie zapisów zapewniających proporcjonalność warunków umowy oraz właściwie skonstruowane klauzule waloryzacyjne;
(ii) wprowadzenie zasady przewidywalności działań zamawiającego;
(iii) doprecyzowanie przesłanek wykluczenia, by eliminacja wykonawcy była rzeczywiście proporcjonalna do zarzucanego mu przewinienia;
(iv) wprowadzenie pojęcia „oferty niewiarygodnej", a nie jedynie „rażąco niskiej";
(v) ograniczenie możliwości dyskrecjonalnego unieważnienie postępowania;
(vi) uwzględnienie szerszej możliwości dochodzenia odszkodowań, w tym w zakresie utraconych korzyści w związku z naruszeniem przez zamawiającego przepisów ustawy.
Konfederacja Lewiatan
