Środowisko. Nowa procedura uznania produktu ubocznego
2018-11-22
Od 29 sierpnia 2018 roku, o uznaniu odpadów za produkt uboczny decyduje marszałek województwa w drodze decyzji administracyjnej. Tego dnia weszła w życie Ustawa z dnia 20 lipca 2018 r. o zmianie ustawy - Prawo ochrony środowiska oraz Ustawy o odpadach (Dz. U. 2018 poz. 1564). Ustawa ta wprowadziła znaczące zmiany w procedurze uznawania odpadu za produkt uboczny. Zgłoszone na podstawie milczącej zgody produkty uboczne od 1 marca 2019 roku stają się odpadami.
Przedmiot lub substancja, aby mogły zostać uznane za produkt uboczny muszą spełniać łącznie warunki określone w ustawie o odpadach. Przede wszystkim taki przedmiot lub substancja powinny powstawać w wyniku procesu produkcyjnego i nie mogą stanowić podstawowego celu prowadzonej produkcji. Ponadto konieczne jest łączne spełnienie następujących warunków:
• dalsze wykorzystywanie przedmiotu lub substancji jest pewne,
• przedmiot lub substancja mogą być wykorzystywane bezpośrednio bez dalszego przetwarzania, innego niż normalna praktyka przemysłowa,
• dany przedmiot lub substancja są produkowane jako integralna część procesu produkcyjnego
• dana substancja lub przedmiot spełniają wszystkie istotne wymagania, w tym prawne, w zakresie produktu, ochrony środowiska oraz życia i zdrowia ludzi, dla określonego wykorzystania tych substancji lub przedmiotów i wykorzystanie takie nie doprowadzi do ogólnych, negatywnych oddziaływań na środowisko, życie lub zdrowie ludzi.
Dotychczas za produkty uboczne uznawane były m.in. powstające podczas procesu produkcyjnego trociny i wióry drzewne, które znajdowały zastosowanie do produkcji płyt drewnopochodnych, pelletu, brykietu lub jako materiał opałowy. Jako produkty uboczne kwalifikowano również pochodzące z przemysłu energetycznego mieszanki popiołowo-żużlowe, wykorzystywane następnie do utwardzania dróg, produkcji ceramiki budowlanej, a także powstające w przemyśle tekstylnym włókniny oraz ścinki tkanin, które znalazły zastosowanie w produkcji kołder, zabawek i wypełniania mebli.
Przesłanki umożliwiające uznanie przedmiotu lub substancji za produkt uboczny pozostały niezmienione. Zasadniczej zmianie uległa natomiast procedura uznawania przedmiotu lub substancji za produkt uboczny.
Nowa procedura uznania produktu ubocznego
Wytwórcy przedmiotu lub substancji, którzy zainteresowani są ich uznaniem za produkt uboczny, powinni złożyć do marszałka województwa właściwego ze względu na miejsce ich wytwarzania, zgłoszenia uznania przedmiotu lub substancji za produkt uboczny. Zakres wniosku regulowany jest przez art. 11 ust 2 ustawy o odpadach. Zgodnie z tym przepisem oprócz podstawowych danych dotyczących przedsiębiorcy, który zgłasza produktu uboczny, zgłoszenie takie powinno również zawierać informację dotyczące rodzaju i masy przedmiotu lub substancji przewidzianych do uznania za produkt uboczny, a także zawierać opis procesu produkcyjnego, w którym powstaje przedmiot lub substancja oraz opis procesu, w którym zostaną one wykorzystane. Do zgłoszenia należy również dołączyć dokumenty potwierdzające wykorzystanie przedmiotu lub substancji do określonych celów lub potwierdzające właściwości przedmiotu lub substancji. Dowodami tymi mogą być w szczególności umowy potwierdzające wykorzystanie przedmiotu lub substancji, bądź wyniki badań laboratoryjnych.
Uznanie lub odmowa uznania przedmiotu lub substancji za produkt uboczny, zgodnie z nowymi przepisami od 29 sierpnia 2018 roku, następuje w drodze decyzji marszałka województwa. Decyzja o uznaniu produktu ubocznego wydawana jest na czas oznaczony, nie dłuższy niż 10 lat. Tym samy
w nowej procedurze zrezygnowano z instytucji tzw. milczącej zgody. Przed wydaniem decyzji marszałek zobligowany jest do zasięgnięcia opinii Wojewódzkiego Inspektora Ochrony Środowiska. Opinia wydawana przez WIOŚ ma kluczowe znaczenie dla rozstrzygnięcia sprawy, gdyż zgodnie z obowiązującymi przepisami w przypadku negatywnej opinii WIOŚ, marszałek wyda decyzję o odmowie uznania przedmiotu lub substancji za produkt uboczny. WIOŚ może również przed wydaniem opinii przeprowadzić kontrolę w zakresie objętym zgłoszeniem.
Wprowadzone zmiany w procedurze uznania produktu ubocznego nie dotyczą jedynie przedsiębiorców składających nowe zgłoszenia, ale wszystkich którzy uzyskali decyzję o uznaniu odpadu za produkt uboczny na poprzednich zasadach. Zgodnie z wprowadzonymi zmianami przedsiębiorcy, którzy posiadali decyzję o uznania odpadu za produkt uboczny przed wejściem w życie opisywanej ustawy, powinni w terminie do 1 marca 2019 roku uzyskać decyzję wydawaną na podstawie nowych przepisów. W przypadku braku decyzji, po 1 marca 2019 roku substancje lub przedmioty uznane za produkt uboczny na podstawie milczącej zgody, staną się odpadami.
Łukasz Miszkurka
Specjalista ds. ochrony środowiska, M&M Consulting
tel. 515 118 981
e-mail: dos@mmocnuslting.waw.pl
