Projekt ustawy o PPK lepszy, ale wymaga jeszcze pracy

2018-06-15

Nowy projekt ustawy o pracowniczych planach kapitałowych wprowadza część postulowanych wcześniej zmian mających ułatwić obsługiwanie PPK przez przedsiębiorców. Rozszerza krąg podmiotów, w ramach których można będzie gromadzić środki, uznaje pieniądze gromadzone w PPK za prywatną własność. Szereg przepisów wymaga jednak dalszych prac, gdyż wciąż mogą utrudniać funkcjonowanie PPK, a tym samym ich przyjęcie przez pracodawców i pracowników - napisała Konfederacja Lewiatan w swoim stanowisku.

- Kolejna wersja projektu ustawy o pracowniczych planach kapitałowych uwzględnia szereg uwag zgłoszonych przez przedsiębiorców. Niektóre rozwiązania należałoby jednak poprawić, doprecyzować np. dotyczące prowadzenia dokumentacji PPK, komunikacji, wpływu na pracownicze plany emerytalne, czy sankcji karnych. Wciąż nie możemy abstrahować od szerszego kontekstu kosztów - mówi Robert Lisicki, radca prawny, dyrektor departamentu pracy, dialogu i spraw społecznych Konfederacji Lewiatan.

Konfederacja Lewiatan zwraca uwagę na następujące zagadnienia:

Dokumentacja
Nie jest jasna kwestia zasad prowadzenia dokumentacji związanej z PPK (w szczególności związanej z obliczaniem wpłat). Ma to również znaczenie w kontekście RODO (zakres dokumentacji, okres przechowywania itd.). Projekt ustawy o PPK znacznie rozszerza zakres danych pobieranych przez podmiot zatrudniający w stosunku do regulacji prawa pracy. W celu uniknięcia dodatkowych obciążeń, tworzenia zbiurokratyzowanego systemu prowadzenia i obiegu dokumentacji postulujemy zmniejszenie obciążeń poprzez rozszerzenie funkcjonalności portalu PPK.
Mając na uwadze fakt, iż podmioty zatrudniające będą tylko przez ograniczony czas przechowywać informacje na temat byłych pracowników, osób zatrudnionych, informacje dotyczące uczestników powinny być gromadzone i przechowywane również w ramach portalu.

Kwestie obowiązków wynikających z funkcjonowania PPK mają duże znaczenie dla sektorów, w których jest duża fluktuacja kadr (np. w pracy tymczasowej przeciętny okres zatrudnienia wynosi nie dłużej 3 miesiące w roku kalendarzowym), a których specyfika nie została uwzględniona w proponowanych rozwiązaniach.

Związki zawodowe
Doprecyzowania wymaga kwestia współpracy podmiotu zatrudniającego ze związkami zawodowymi, reprezentacją osób zatrudnionych. Wybór reprezentacji osób zatrudnionych musi być wyraźnie dokonany dla potrzeb nowej ustawy, a to wymaga dodatkowych działań po stronie podmiotów zatrudniających.

Pracownicze programy emerytalne
Wprowadzanie pracowniczych planów kapitałowych nie powinno wpływać negatywnie na pracodawców, którzy już obecnie zdecydowali się na oferowanie pozapłacowego benefitu w postaci PPE, którego celem jest zabezpieczenie finansowe pracowników w okresie emerytalnym. Tymczasem obecna propozycja przepisów ustawy rodzi ryzyko objęcia ich podwójnymi obowiązkami, zarówno organizacyjnymi, jak i kosztowymi. Przepis dotyczący pracowniczych programów emerytalnych wymaga poprawienia. Zaproponowane rozwiązanie nie uwzględnia m.in. sytuacji firm, w których kwotowo określono składkę podstawową, a które osiągnęły bardzo wysoki poziom uczestnictwa pracowników, a z drugiej strony także firm, w których PPE o wysokim poziomie składki powyżej 3,5% są tworzone, wprowadzane, a nie uda się na dzień wejścia w życie nowych obowiązków osiągnąć 50% progu partycypacji.

Wydłużenie terminów na stosowanie ustawy
Konieczne jest wydłużenie okresu na realizację obowiązków wynikających z ustawy, co umożliwi lepsze przygotowanie się zainteresowanym podmiotom, osobom i spokojniejsze wdrożenie całego systemu, z korzyścią dla wszystkich zainteresowanych. Realizacja obowiązków wynikających z ustawy PPK wymagać będzie, szczególnie w dużych podmiotach, zmian w wykorzystywanych systemach informatycznych i procedurach.

Przepisy karne
Projekt przewiduje wysokie sankcje przy niejasno określonych działaniach/zaniechaniach, z którymi się one mają wiązać. Przykładowo nawet 1 000 000 zł kary za nieprowadzenie dokumentacji związanej z obliczaniem wpłat do PPK przez pracodawcę, przy braku jasności, co oznacza taka dokumentacja. Kodeks pracy za brak dokumentacji pracowniczej przewiduje sankcje w wysokości do 30000 złotych.

Projekt nie przewiduje zwolnienia zakładów ubezpieczeń z podatku od aktywów (ustawa z dnia 15 stycznia 2016 r. o podatku od niektórych instytucji finansowych) - w zakresie aktywów PPK. Mając na względzie limity pobieranych opłat, oznaczałoby to, że zakłady ubezpieczeń nie będą oferować PPK. Pobierane opłaty nie mogłyby bowiem pokryć kosztów prowadzenia PPK ponoszonych przez zakład ubezpieczeń. Postulujemy wprowadzenie zwolnienia zakładów ubezpieczeń z ww. podatku w zakresie aktywów zgromadzonych w ramach PPK.

Wyznaczona instytucja
W sytuacji, gdy nie dopełniony zostanie obowiązek zawarcia umowy o zarządzanie PPK w terminie ustawowym, umowa o zarządzanie PPK będzie zawierana z wyznaczoną przez PFR instytucją finansową. Wskazanym rozwiązaniem byłoby wprowadzenie innego mechanizmu, np. losowania spośród niektórych instytucji finansowych.

Koszty
Realizacja celów stawianych przez PPK, nie może abstrahować od kosztów działalności pracodawców i obciążeń pracowników. Mając na uwadze wzrost kosztów pracy w wyniku wdrożenia PPK (składki do PPK i koszty administracyjne) konieczna jest rezygnacja ze zniesienia limitu składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe. Ustawa z 15 grudnia 2017 r. o zmianie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz niektórych innych ustaw podważyła zaufanie pracobiorców i pracodawców do pewności obrotu prawnego i gospodarczego. Wejście w życie ustawy znoszącej limit składek łącznie z przepisami ustanawiającymi PPK oznacza kumulację obciążeń i znaczący wzrost kosztów zarówno po stronie pracowników jak i pracodawców.

Konfederacja Lewiatan