Prestiżowe szkolnictwo zawodowe, dostosowane do współczesnego rynku pracy

11 października gościliśmy w Lewiatanie Minister Annę Zalewską, Minister Teresę Wargocką oraz przedstawicieli pracodawców. Rozmawialiśmy o reformie oświaty proponowanej przez Ministerstwo Edukacji Narodowej.

Głównym celem spotkania było omówienie płaszczyzn współpracy pomiędzy rządem i pracodawcami w zakresie odbudowy szkolnictwa zawodowego, jego prestiżu oraz prestiżu nauczyciela szkoły zawodowej. Na rynku pracy brakuje fachowców, dysponujących poszukiwanymi przez pracodawców kwalifikacjami, a deprecjonowanie edukacji zawodowej poczyniło wiele szkód.

Dlatego trzeba, po pierwsze, zachęcać uczniów do podjęcia takiej edukacji. Po drugie, stworzyć odpowiednie warunki do takiego kształcenia, m. in. przy wykorzystaniu subwencji oświatowej. Wreszcie, przyciągnąć nauczycieli, w tym także fachowców, którzy będą rozumieli sposób funkcjonowania rynku pracy. Koniecznymi elementami tego systemu jest dualny system edukacji zawodowej, uwzględniający kształcenie ustawiczne. W tym kontekście, warto pamiętać, że wybór kształcenia zawodowego nie oznacza rezygnacji ze studiów wyższych.

Zgodnie z zapowiedzią Minister Edukacji, podwojeniu ulegnie liczba centrów kształcenia praktycznego, czyli placówek edukacyjnych utworzonych dla potrzeb edukacji zawodowej (w tej chwili funkcjonuje 150 takich jednostek). Minister zaprosiła pracodawców do dalszych konsultacji w sprawie tworzenia podstaw programowych dla około 70 zawodów i zapowiedziała zaangażowania większych środków z subwencji oświatowej na naukę zawodów. Ważnym krokiem do tworzenia nowoczesnego systemu edukacji ma być cyfryzacja szkół zawodowych w ciągu najbliższych dwóch lat.

Pracodawcy przedstawili przedstawicielkom rządu raport pt. „Efektywna edukacja", przedstawiający konkretne rekomendacje, dotyczące m. in. odbudowania elitarności szkół zawodowych, dostosowywania szkolnictwa zawodowego do potrzeb przedsiębiorców oraz możliwych płaszczyzn współpracy. Autorem raportu jest Związek Pracodawców Motoryzacji i Artykułów Przemysłowych.

Rządowe propozycje zmian w systemie oświaty wskazują na wolę jej gruntownego reformowania. Wśród przedstawionych koncepcji reform część propozycji odpowiada na zgłaszane od dawna postulaty środowiska pracodawców, natomiast część budzi niepokój.

Minister Anna Zalewska zapewniała, że reforma, którą proponuje jest przemyślana i policzona, a zamiar tak szybkiego wprowadzenia zmian, czyli od września 2017 r., podyktowany jest wyborami samorządowymi w 2018 r. Tak gruntowne i gwałtownie zmiany strukturalne mają się jednak dokonać w momencie, kiedy system oświaty się ustabilizował. Teraz jest dobry czas na spokojną ocenę jego funkcjonowania i wypracowanie koncepcji koniecznych zmian, niekoniecznie rewolucyjnych.

Proponowane zmiany reformy kształcenia zawodowego są konieczne. Jednak ich skuteczność jest uzależniona od tego, czy w dostatecznym stopniu uwzględnione zostaną postulaty pracodawców. Dlatego cieszy zapewnienie Minister Zalewskiej, że zbudowanie dobrego szkolnictwa zawodowego będzie możliwe wyłącznie dzięki współpracy z pracodawcami. Jak podkreśliła Henryka Bochniarz, ta współpraca powinna odbywać się poprzez istniejące struktury Konfederacji Lewiatan i Radę Dialogu Społecznego.