Przedsiębiorcy pozytywnie oceniają nowy sposób obliczania odsetek

2015-05-14

Projekt nowelizacji ustawy o terminach zapłaty w transakcjach handlowych i ustawy kodeks cywilny wprowadza nowe regulacje w mechanizmie ustalania (maksymalnych) odsetek - zarówno kapitałowych, jak i karnych. Konfederacja Lewiatan ocenia je pozytywnie, ponieważ ze względu na zmiany stóp procentowych, obecna sytuacja prawna nie zapewnia stabilizacji wierzycielom, kredytodawcom, ani kredytobiorcom - choć ci ostatni niewątpliwie na obniżkach skorzystali.

- Projekt wymaga jednak doprecyzowania pod kątem techniczno-legislacyjnym. Brakuje też przepisów intertemporalnych (czyli przejściowych) co oznacza, że nowe przepisy - jak się wydaje - będą miały zastosowanie do wszystkich stosunków prawnych, również i tych zawartych przed wejściem w życie ustawy - mówi Bartosz Wyżykowski, radca prawny, zastępca dyrektora
departamentu prawnego Konfederacji Lewiatan.

W projekcie proponuje się odejście od stopy lombardowej NBP, która dziś stanowi podstawę naliczania maksymalnych odsetek wynikających z czynności prawnych i wprowadzenie stopy referencyjnej NBP (która dziś wynosi 1,5 %) we wszystkich kategoriach odsetek cywilnoprawnych, przy jednoczesnym wprowadzeniu elementu stałych stawek.
W wyniku zmian, w obrocie cywilnoprawnym funkcjonowałyby następujące kategorie odsetek w następujących wysokościach:

1) Odsetki za opóźnienie w transakcjach handlowych - równe sumie stopy referencyjnej NBP i 8% - dziś wynosiłyby 9,5%
2) Odsetki ustawowe - równe sumie stopy referencyjnej NBP i 4% - dziś wynosiłyby 5,5 %
3) Maksymalna wysokość odsetek kapitałowych nie będzie mogła przekraczać w stosunku rocznym dwukrotności wysokości odsetek ustawowych - dziś wynosiłaby 11%
4) Odsetki karne (odsetki ustawowe za opóźnienie) - równe sumie stopy referencyjnej NBP i 6% - dziś wynosiłyby 7,5%
5) Maksymalna wysokość odsetek ustawowych za opóźnienie nie będzie mogła przekraczać w stosunku rocznym wysokości odsetek ustawowych za opóźnienie - dziś wynosiłaby 15%

Projekt odnosi się jednak tylko do odsetek „cywilnoprawnych", co oznacza, że konstrukcja odsetek podatkowych pozostanie niezmieniona. Tymczasem, warto się zastanowić, czy maksymalne odsetki karne (za opóźnienie) nie powinny być takie same, niezależnie od tego, czy zaległość wynika ze zobowiązań cywilnoprawnych, czy też publicznoprawnych.

Koniecznym jest też zachowanie spójności projektu z planowanymi już regulacjami, tj. z projektem ustawy zmianie ustawy o nadzorze nad rynkiem finansowym, ustawy - Prawo bankowe oraz niektórych innych ustaw, autorstwa Ministerstwa Finansów, w którym to projekcie również proponuje się znowelizowanie przepisów kodeksu cywilnego odnoszących się do maksymalnej wysokości odsetek karnych poprzez przyjęcie zasady, że wysokość odsetek za czas opóźnienia nie może przekroczyć sześciokrotności wysokości stopy kredytu lombardowego NBP

Konfederacja Lewiatan