Istotne informacje gospodarcze z białoruskiego rynku

Inflacja na Białorusi we wrześniu wyniosła 1,3%, od początku roku - 9,2%

1.

Inflacja na Białorusi we wrześniu wyniosła 1,3%, od początku roku - 9,2%

Na Białorusi inflacja w styczniu 2015 r. wyniosła 2,4%, w lutym - 1,7%, w marcu - 0,8%, w kwietniu - 0,9%, w czerwcu - 0,7%, w lipcu - 0,2%, w sierpniu - 0,2%.

W segmencie produktów spożywczych ceny we wrześniu wzrosły o 1,5%, niespożywczych - o 1,3%, na usługi odpłatne - o 1%. Najbardziej we wrześniu potaniały ziemniaki - o 16,8%, a zdrożały pozostałe warzywa - o 12%, owoce - o 10%, olej roślinny - 8,9%.

Wg danych Belstatu, w segmencie produktów niespożywczych we wrześniu w stosunku do sierpnia, najbardziej zdrożały lekarstwa - o 1,7% oraz towary AGD - o 1,4%.

Narodowy Bank Białorusi na początku br. określił orientacyjny docelowy punkt inflacji na poziomie 18% z dopuszczalnym odchyleniem o 2 punkty procentowe. W lipcu NB RB skorygował swoją prognozę - do przedziału 15-18%. W 2014 r. inflacja była planowana na poziomie 11%, a wyniosła 16,2%.

 

2.

Białoruś w 2016 roku w ślad za Rosją zamrozi cła eksportowe na ropę naftową

Białoruś w ramach umów z FR prowadzi ujednoliconą politykę eksportową w branży naftowej. Innymi słowy, jeśli Rosja podjęła decyzję o zamrożeniu stawek celnych eksportowych w okresie 1 stycznia - 1 września 2016 r, to podobne rozwiązanie powinno być przyjęte przez Białoruś. Na podstawie porozumienia z Rosją Białoruś wpłaca do własnego budżetu cła eksportowe za ropę naftową. Rezygnacja z obniżenia cła na ropę na okres 8 miesięcy, która była planowana wcześniej w związku z przeprowadzeniem „manewru podatkowego", oznacza, że białoruski budżet dostanie więcej pieniędzy, niż się spodziewano. Decyzją Rządu FR przyjęto, że cło eksportowe na ropę do 1 września 2016 r. pozostanie na poziomie 42%.

 

3.

Od 15 października br. zabrania się wwozu na Białoruś napojów alkoholowych i piwa przez punkty graniczne z uproszczoną odprawą celną

Takie rozwiązanie zostało przyjęte Rozporządzeniem nr 21 Państwowego Komitetu Celnego (PKC) Białorusi z dnia 30 września 2015 r.

Dotychczas był dozwolony wwóz napojów alkoholowych w opakowaniu o pojemności 0,75 litra oraz piwa o maksymalnej pojemności 0,5 litra na każdą osobę powyżej 18 roku życia.

Ograniczenie ma na celu zwalczanie faktów wwozu przez osoby fizyczne produktów alkoholowych w celu ich wprowadzania do nielegalnego obrotu gospodarczego ze względu na brak kontroli celnej w punktach uproszczonego przekraczania granicy państwowej Republiki Białoruś.

 

4.

Program reform strukturalnych gospodarki Białorusi na lata 2016-2020 r. powinien być przygotowany do końca października 2015 r.

Program ten będzie integralną częścią programu rozwoju społeczno-gospodarczego Białorusi na lata 2016-2020. Będzie to program na pięć lat, a do niego będzie dodany pakiet niezbędnych zmian strukturalnych: ustaw, dekretów itd., w sumie 50-70 dokumentów. Nowy skład Rządu Białorusi musi przygotować dokument do 28 października br.

 

5.

Białoruś planuje stopniowe odejście od administracyjnego regulowania cen na „społecznie ważne produkty"

Jednym z priorytetów polityki gospodarczej RB w okresie 2016-2020 r. będzie obniżenie inflacji, doprowadzenie do rynkowego formowania cen oraz zniesienie administracyjnego ich regulowania na „społecznie ważne produkty". Taką informację przekazał Zastępca Ministra Gospodarki Białorusi Dmitrij Krutoj.

Wg Ministra polityka cenowa nadchodzącego 5-lecia będzie ukierunkowana na osiągnięcie stabilności cen poprzez prowadzenie przez Narodowy Bank i Rząd właściwej polityki makroekonomicznej. Bez osiągnięcia trwałego rocznego tempa inflacji, na poziomie przynajmniej 5-7% będzie trudno uzdrowić gospodarkę, - dodał D. Krutoj.

 

6.

Dochód RB w 2016 r. z tytułu ceł eksportowych na produkty ropopochodne powinien sięgnąć 1,2-1,3 mld USD

Minister Finansów RB Władimir Amarin poinformował, że obecnie Białoruś prowadzi negocjacje z FR, aby w przyszłym roku w białoruskim budżecie pozostał cały dochód z tytułu ceł eksportowych na produkty ropopochodne z rosyjskiej ropy. W 2015 roku, zgodnie z umowami między krajami, cła te w całości pozostaną w białoruskim budżecie. Przy tworzeniu budżetu na przyszły rok i planowaniu dochodów z ceł, Mińsk działa w ramach podpisanego protokołu z Rosją, zgodnie z którym białoruski budżet co roku otrzymuje około 1,5 mld USD (do 2025 roku).

Wcześniej Wiceminister Finansów RB Dmitrij Kijko zaznaczał, że zgodnie z protokołem z maja 2014 roku w sprawie podziału/redystrybucji ceł, ważność którego wygasa w 2024 roku, Białoruś liczy (do 2025 roku) na pozostawienie w swoim budżecie co roku nie mniej niż 1,5 mld USD z ceł eksportowych na produkty ropopochodne, jeśli cena ropy nie będzie niższa niż 70 USD za baryłkę.

 

7.

Białoruś podniosła minimalne ceny eksportowe na masło

Białoruś od 14 października 2015 r. podniosła minimalne ceny eksportowe dla Rosji na masło o zawartości tłuszczu 82,5% o 5% w porównaniu z poziomem cen, ustalonym 7 października 2015 r.

Od 7 stycznia 2015 roku cena na takie masło została już podniesiona o 2,5% w porównaniu z ceną ustaloną w dniu 23 września 2015 roku.

Na pozostałe produkty mleczne minimalne ceny eksportowe zostały na poziomie ustalonym z dnia 7 października 2015 roku.

 

8.

Przeprowadzenie reform strukturalnych może dodać 1,5-2% wzrostu PKB rocznie

Wiceminister Gospodarki Białorusi Dmitrij Krutoj 15-go października br. na posiedzeniu Krajowego Klubu Dyrektorów oznajmił, że przy najbardziej korzystnym scenariuszu, który zakłada przywrócenie cen ropy i wzrost gospodarki rosyjskiej jako głównego rynku zbytu dla Białorusi, PKB Białorusi będzie rosnąć w tempie 2-2,5% rocznie. Jednocześnie dodał, że dzięki przeprowadzeniu instytucjonalnych i strukturalnych reform w gospodarce, jeśli rozpocząć je już teraz, to od 2017-2018 roku Białoruś będzie mogła dodać rocznie do PKB jeszcze 1,5-2%.

Wzrost PKB Białorusi w 2015 roku zaplanowany jest przez władze na poziomie 0,2-0,7%.

 

9.

Kredytowe wsparcie eksportu RB wzrośnie w 2016 r. o 27,3%

Taka decyzja została ogłoszona przez Ministra Gospodarki Dmitrija Krutogo. Minister poinformował, że w celu poprawy kondycji finansowej przedsiębiorstw Rząd zlecił ministerstwom opracowanie projektu Decyzji w sprawie kontynuacji szeregu programów działających w roku 2015 oraz wypracowanie nowych na rok 2016.

Planuje się, że na mocy Dekretu nr 534 z 25 sierpnia 2006 roku wielkość kredytowego wsparcia eksportu wzrośnie z 318,9 mln USD do 405,8 mln USD, oraz na mocy dekretu nr 466 z 24 września 2009 roku - z 34,8 mln USD w 2015 roku do 46,4 mln USD.

Minister zaznaczył też, że na leasingowe zakupy dla rynku wewnętrznego, przewidziane dekretem nr 146 z 2 kwietnia 2015 roku, planuje się przeznaczyć 58 mln USD. Według Ministra dekret ten cieszył się dużym zainteresowaniem ze strony przedsiębiorstw w br.

W celu obniżenia kosztów kredytów bankowych dla przemysłu, w budżecie krajowym przewidziano wydatki w wysokości 353,664 mln USD, z czego 127,55 mln USD na wsparcie eksportu, a 226,113 mln USD - na projekty inwestycyjne.

 

10.

PKB Białorusi spadł się w styczniu-wrześniu o 3,7%

PKB Białorusi zmniejszył się w okresie styczeń - wrzesień o 3,7% w porównaniu z analogicznym okresem 2014 roku i wyniósł 36,98 mld USD. Dane takie podał Narodowy Komitet Statystyczny RB.

Wartość produkcji przemysłowej w tym okresie wyniosła 536,849 bln BYR (31,22 mld USD), co stanowi spadek o 7,1% w porównaniu z analogicznym okresem 2014 roku.

Wartość produkcji rolnej wszystkich form własności wyniosła w tym okresie 101,494 bln BYR (5,9 mld USD), co stanowi spadek o 3,1% w porównaniu z analogicznym okresem 2014 roku.

W 2014 roku wzrost PKB na Białorusi wyniósł 1,6%.

 

11.

Białoruś zmniejszyła inwestycje w kapitał podstawowy w styczniu-wrześniu o 13,9%

Wydatki na zakup maszyn, urządzeń, środków transportu spadły w styczniu-wrześniu 2015 roku o 25,1% w porównaniu z okresem od stycznia do września 2014 roku i wyniosły 2,85 mld USD.

Wolumen inwestycji w prace budowlano-montażowe zmniejszył się w styczniu-wrześniu 2015 roku o 7,6% w porównaniu ze styczniem-wrześniem 2014 r. do 4,66 mld USD.

Ilość oddanych do użytku mieszkań wzrosła w styczniu-wrześniu 2015 roku o 1% w porównaniu z okresem styczeń-wrzesień 2014 r. do 4,017 mln m2.

  

12.

Białoruś zwiększyła eksport produktów naftowych w styczniu-sierpniu o 21%

Wzrost ten dotyczy tylko produktów naftowych w ujęciu ilościowym. Jeśli chodzi o ujęcie wartościowe, to tu występuje spadek o 31% i wynosi 4,89 mld USD. Za bezpośredni wpływ na zmniejszenie wolumenu eksportu produktów naftowych w wyrażeniu pieniężnym uważa się spadek światowych cen na ropę.

Największe ilości produktów naftowych Białoruś sprzedała do Wielkiej Brytanii - 5,051 mln ton (+142% do poziomu stycznia-sierpnia 2014 r.) na kwotę 2,315 mld USD (+29%), do Holandii - 1,396 mln ton (-8%) na kwotę 488,8 mln USD (minus 46%), na Ukrainę - 1,950 mln ton (-17%) na kwotę 1,128 mld USD (-50%). Do Polski w okresie styczeń-sierpień 2015 r. sprzedano 48,65 tys. ton na 45,1 mln USD, czyli o 47% więcej ilościowo oraz o 10% mniej - wartościowo.

 

13.

Spółka "Grodno Azot" zwiększyła produkcję w styczniu-wrześniu o 24,3%

Ogólna wartość produkcji aktualnie wynosi 562,87 mln USD, w tym we wrześniu produkcja firmy była równowarta 67 mln USD.

W styczniu-wrześniu 2015 roku "Grodno Azot" wyprodukowało 622,098 tys. ton (+6,7% do poziomu stycznia-września 2014 roku) nawozów mineralnych, mocznika - 837,101 tys. ton (+10,1%).

Produkcja siarczanu amonu w styczniu-wrześniu wyniosła 282,94 tys. ton (minus 1,6%), płynnych nawozów azotowych (KAS) - 586,099 tys. ton (minus 2,7%), amoniaku - 875,214 tys. ton (+9,3%), kwasu siarkowego - 194,378 tys. ton (+ 1%).

Produkcja metanolu technicznego wyniosła 62,920 tys. ton (+5,7%), kaprolaktamu - 94,145 tys. ton (+ 0,6%), włókien chemicznych - 21,432 tys. ton (minus 29%).

W styczniu-wrześniu 2015 r. produkcja pierwotnego poliamidu wzrosła o 5,7% do 70,344 tys. ton.

 

14.

Rząd Białorusi obniżył wartość kredytowania programów państwowych w 2015 r.

Całkowita ilość kredytów na finansowanie programów rządowych i przedsięwzięć w BYR została obniżona o 7,3% w porównaniu ze wcześniej zatwierdzoną kwotą do 1,208 bln BYR (69,921 mln USD). Wartość kredytów w euro spadła  o 7,1% do 269,385 mln EUR, w dolarach - wzrost o 0,7% do 144,52 mln USD.

Zakres kredytowania programów państwowych w 2015 roku w RUR pozostał na dotychczasowym poziomie i wynosi 0,51 mln RUR.

Finansowanie bieżącej działalności organizacji Kompleksu Agro-Przemysłowego wzrosło o 2,1% do 11,846 bln BYR (685,851 mln USD).

Finansowanie programu państwowego rozwoju branży mleczarskiej w 2015 roku wzrosło o 6% do 531,6 mld BYR (30,776 mln USD).

Wielkość finansowania przez "Bank Rozwoju Republiki Białoruś" projektów inwestycyjnych, finansowanie których było już rozpoczęte przez ten bank, została zmniejszona o 5,9% do 5,64 bln BYR (326,55 mln USD).

 

15.

Suma pomocy UE dla Białorusi od 2014 do 2020 r. wyniesie 129-158 mln EUR

Kierownik Departamentu Międzynarodowej Pomocy Technicznej Ministerstwa Gospodarki Białorusi Iwan Bielczik poinformował, że Unia Europejska jest dla Białorusi głównym dawcą pomocy przeznaczonej na cele rozwoju.

Udział Komisji Europejskiej i państw członkowskich UE w takiej pomocy dla RB wynosi około 50%, USA - 26%. Znaczne środki wpływają przez krajowe programy współpracy, ale również przez niektóre organizacje międzynarodowe. W różnych latach Białoruś otrzymywała od UE do 60-80% środków pomocy bezpośrednio oraz przez instytucje międzynarodowe. Na lata 2014-2017 priorytet tworzą: integracja społeczna, środowisko, rozwój regionalny. Oprócz programów krajowych Białoruś uczestniczy w programach współpracy transgranicznej z Polską, Litwą, Łotwą. Białoruś otrzymała również dostęp do wewnętrznych programów UE jako kraj członkowski Partnerstwa Wschodniego.

Wielkość pomocy wg programów, realizacja których już się rozpoczęła, wynosi 250-300 mln USD, całkowity budżet roczny - około 80-90 mln USD.

 

16.

"Bank rozwoju Republiki Białoruś" i rosyjski "Vneshekonombank" otworzą wzajemne linie kredytowe w celu wspierania eksportu

Umowa została podpisana w trakcie pierwszego posiedzenia Rady Banków Rozwoju Euroazjatyckiej Unii Gospodarczej (EaUG), która odbyła się 20 października 2015 roku w Soczi (FR).

Rozwój współpracy z „Vneshekonombank" i innymi bankami rozwoju EaUG pozwoli "Bankowi Rozwoju Republiki Białoruś" maksymalnie wykorzystać istniejące możliwości i wypracować nowe mechanizmy promocji białoruskiego eksportu, zarówno wewnątrz EaUG, jak i w krajach trzecich.

W wydarzeniu wzięli udział szefowie banków rozwoju FR, Białorusi, Kazachstanu i Kirgizji, a także przedstawiciele Euroazjatyckiej Komisji Gospodarczej.

Celem utworzenia Rady Banków Rozwoju EaUG jest koordynacja działań banków rozwoju w celu tworzenia środków wsparcia i promocji eksportu produktów wytworzonych w państwach członkowskich, a także poszerzenia możliwości inwestycyjnych i współpracy handlowo-gospodarczej wewnątrz EaUG.

Opracowanie WPHI w Mińsku

III dekada października 2015 r.