Istotne informacje gospodarcze z białoruskiego rynku
2015-09-23
Zapraszamy do zapoznania się z materiałem Wydziału Promocji Handlu i Inwestycji Ambasady Rzeczypospolitej Polskiej w Mińsku.
1.Zmiana zasad importu materiałów budowlanych na Białoruś
W nawiązaniu do napływających zapytań ze strony polskiego biznesu WPHI w Mińsku przypomina, że w związku z wejściem w życie (10.09.2015 r.) Uchwały Rady Ministrów Republiki Białoruś z dnia 04.08.2015 r. nr 658 „O nasileniu kontroli jakości importowanych materiałów i wyrobów budowlanych" uchylone zostały dotychczas obowiązujące zasady certyfikacji materiałów budowlanych określone w aktach prawnych RB: STB 5.2.21-2004 i TKP 5.1.02-2012 oraz założenia oceny zgodności materiałów budowlanych uregulowane w artykułach 6, 23 Prawa Republiki Białoruś „O ocenie zgodności z wymogami techniczno-normatywno-prawnych aktów w zakresie norm i standardów technicznych".
Ponadto w związku z wejściem w życie uchwały wprowadzony został wymóg uzyskania przez producentów materiałów budowlanych, dokonujących dostawy tych materiałów na teren RB, osobnego certyfikatu dla każdej dostawy (partii) towaru.
Nie obowiązują żadne okresy przejściowe!!!
2. Nowy wymóg dot. przeprowadzenia ekspertyzy higienicznej przy imporcie
WPHI w Mińsku uprzejmie informuje, że w związku z wejściem w życie (27.08.2015 r.) Uchwały Rady Ministrów Republiki Białoruś z dnia 06.08.2015 r. nr 666 „O wprowadzeniu zmian do Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 17 lutego 2012 r. nr 156" zostały wprowadzone zmiany w procedurze administracyjnej dotyczącej przeprowadzenia ekspertyzy higienicznej szeregu pozycji importowanych towarów.
Do wykazu produkcji podlegającej takiej ekspertyzie zostały dodane niektóre artykuły AGD, chemii gospodarczej, środków czystości, szeregu artykułów motoryzacyjnych oraz inne. Najważniejszą zmianą dla biznesu wynikającą z nowej Uchwały jest obowiązek przeprowadzenia ekspertyzy higienicznej oraz uzyskania osobnego certyfikatu dla każdej dostawy (partii) towaru wwożonej na terytorium RB (w tym z Rosji).
Dotychczas przeprowadzanie takiej ekspertyzy było dokonywane jeden raz przy pierwszym imporcie danego towaru na teren kraju - kończące się wydaniem certyfikatu długoterminowego (np. na 3 lata).
Wykaz towarów podlegającej osobnej certyfikacji higienicznej od 27 sierpnia 2015 r. wg nowego Rozporządzenia:
http://sertifikat.by/news/sanitarno-gigienicheskaya-ekspertiza-produktsii-/
W celu uzyskania certyfikatu ekspertyzy higienicznej konieczne jest dostarczenie protokołu z badań laboratoryjnych wydanych przez laboratoria akredytowane w ramach krajowego systemu akredytacji RB. Okres ważności takiego protokołu wynosi jeden rok od daty jego wystawienia.
Link do Uchwały N666 od 6 sierpnia 2015 r.:
http://www.government.by/upload/docs/file047a01f515969415.PDF
3. Problem z jakością importowanych towarów
W białoruskiej prasie szeroko cytowane są uwagi Ministerstwa Zdrowia RB dot. niewłaściwej jakości produktów importowanych.
„80% towarów importowanych na Białoruś nie spełnia wszystkich niezbędnych standardów" - taką opinię wyraził główny lekarz sanitarny Białorusi Igor Gajewski podczas konferencji prasowej, komentując przyczyny uchwały Rozporządzenia Rządu nr 666 z dnia 6 sierpnia 2015 roku.
"Większość wożonych na terytorium RB towarów należy jedynie deklarować. Niestety, część osób prawnych i indywidualnych przedsiębiorców (IP) przyjęła owe uproszczenie jako rodzaj przyzwolenia do nieprzeprowadzania analiz i badań. Potwierdzeniem tego faktu jest ogromna liczba niezgodności, które zaobserwował Gosstandart, Ministerstwo Handlu, Ministerstwo Zdrowia. Z analizy wynika, że 80% niezgodności przypadło na towary importowane. Trzy czwarte niektórych grup towarowych na rynkach stanowią tak zwane produkty zastępcze, podrobione"- poinformował główny lekarz sanitarny kraju. Zaznaczył również, iż za „spekulacje" na temat przepisów Rozporządzenia odpowiadają nieuczciwe osoby prawne, które zajmują się nielegalnym obrotem towarów.
„Najczęściej nieprawidłowości stwierdzane są w grupie art. rolno-spożywczych, są to między innymi wyroby cukiernicze, suszone owoce (pleśnie, drożdże), a także piwo, makaron. Produkty te pochodzą głównie z Litwy, Ukrainy, Polski i Turcji - poinformował Igor Gajewski. Trzeba również zaznaczyć, iż białoruscy producenci nie mają obowiązku przeprowadzania takich ekspertyz.
Podczas konferencji poinformowano też, że przyjęte przez Rząd Białorusi Rozporządzenia Rządu nr 666 o higienicznej ekspertyzie nie jest sprzeczne z prawem EaUG.
Wykaz towarów do weryfikacji
Wykaz towarów podlegających ekspertyzie higienicznej jest ustalony w Rozporządzeniu nr 47 przez Wiceministra Zdrowia i Głównego Państwowego Lekarza Sanitarnego Republiki Białoruś, z dnia 10 września 2015 roku. Znalazł się w nim szeroki wykaz produktów spożywczych, jak również towary dla dzieci, produkty kosmetyczne, materiały przeznaczone do kontaktu z żywnością, materiały budowlane, towary drewniane i plastikowe oraz inne.
Wykaz nie dotyczy towarów sprzedawanych przez IP (płatników jednolitego podatku); towarów importowanych na potrzeby własne; próbek wystawienniczych i promocyjnych, które nie są przeznaczone do sprzedaży; towarów second-hand i towarów dla sklepów wolnocłowych; a także pomocy humanitarnej.
Certyfikacja towarów będzie odbywała się szybciej niż dotychczas
Główny lekarz sanitarny Białorusi odpowiedział też na szereg roszczeń, które pojawiły się w ciągu ostatnich kliku dni ze strony przedstawicieli biznesu. Wg Igora Gajewskiego nie ma możliwości, aby przeprowadzane badania odbywały się dłużej niż zostało ustalone.
I.Gajewski wyjaśnił także procedurę ekspertyzy towaru, który jest importowany przez klika osób prawnych. Do przeprowadzenia takiej ekspertyzy może zgłosić się jeden importer, a po uzyskaniu niezbędnych dokumentów - pozostali będą mieli możliwość porozumienia się z nim. Istnieje jeszcze jeden sposób, - o procedurę mogą ubiegać się wszyscy importerzy i podzielić koszty między sobą.
Zdaniem społeczności biznesowej niniejsze Rozporządzenie jednostronnie wprowadza nowe zasady przemieszczania i sprzedaży towarów z krajów trzecich, co stanowi naruszenie wcześniej podpisanych umów międzynarodowych o utworzeniu Unii Celnej i EaUG. Produkty, wprowadzone do obrotu na terytorium EaUG, znajdują się pod jurysdykcją regulacji prawnych EaUG, a nie krajowych aktów pranych, dlatego wprowadzenie dodatkowej ekspertyzy sanitarno-higienicznej nie tylko łamie umowy międzypaństwowe, ale i stawia białoruski biznes nie na równi z podmiotami Federacji Rosyjskiej i Kazachstanu.
Przedsiębiorcy podkreślają, że decyzja ta, z jednej strony, wprowadza dodatkowe bariery administracyjne dla firm i organizacji, które legalnie prowadzą działalność gospodarczą, a z drugiej zaś strony, otwiera możliwość dla "czarnego" importu - nielegalnego i niekontrolowanego wwozu towarów na Białoruś i ich sprzedaży przez osoby fizyczne za gotówkę.
4. Konkurs na ‘specimporterów" alkoholi
Białoruska Międzyresortowa Komisja ogłosiła otwarty konkurs na „spec importerów" napojów alkoholowych na rok 2016. Wiadomość ta, została opublikowana na oficjalnej stronie internetowej Ministerstwa Handlu Białorusi.
Aby wziąć udział w danym konkursie, importerzy do 20 października 2015 roku włącznie, są zobowiązani do złożenia ofert bezpośrednio do Ministerstwa Handlu Białorusi.
Po upłynięciu terminu składania dokumentów Komisja wyznaczy datę i miejsce przeprowadzenia konkursu. Zwycięzcy konkursu są zobowiązani do pokrycia kosztów związanych z organizacją i przeprowadzeniem konkursu.
Przypominamy, że Dekretem Prezydenta nr 3 z dnia 29.02.2008r. zniesiono limity i wprowadzono wyłączne prawo państwa na import wyrobów alkoholowych.
5. Uproszczenia przy wwozie środków transportu
Kolegium Euroazjatyckiej Komisji Gospodarczej uprościło warunki czasowego wwozu pojazdów Prywatnych na terytorium państw członkowskich ЕaUG. Zasady te zaczęły obowiązywać od 19 września 2015 roku.
Przed wprowadzonymi zmianami okres czasowego wwozu pojazdów zarejestrowanych przez Urząd Celny wynosił maksymalnie do trzech miesięcy. Przy tym za niedotrzymanie tego okresu, niezależnie od przyczyn, właściciel pojazdu był zobowiązany do poniesienia opłat, w niektórych przypadkach, wysokość tych kosztów równała się wartości auta średniej klasy.
Obecnie okres czasowego przywozu powinien być ustalany z uwzględnieniem każdego konkretnego przypadku, w zależności od długości pobytu właścicieli pojazdów na terenie ЕaUG, aż do maksymalnego wyznaczonego okresu. Dla obywateli krajów ЕaUG okres ten wynosi sześć miesięcy, dla cudzoziemców - jeden rok. Dodatkowo, decyzja zarządu przewiduje, w sytuacjach, gdy upłynie okres czasowego wwozu, ale pozostanie on w granicach maksymalnego, dopuszczalnego okresu, pojazd można będzie wywieźć bez poniesienia opłat celnych.
6. Białoruska Kompania Naftowa - BNK, planuje wejść na rynki detaliczne Ukrainy, Łotwy i Polski .
BNK - to największy białoruski eksporter produktów naftowych. Utworzony w maju 2007 roku. Głównym udziałowcem firmy jest „Belarusneft" (Homel), posiadający 52% akcji. Po 24% udziału posiadają: Rafineria „Naftan" ( Nowopołock), oraz „Mozyr"( Obwód Homelski).
Głównym zadaniem zależnych spółek BNK jest pozyskiwanie nowych rynków zbytu w sąsiednich państwach. Sprzedaż paliwa samochodowego na pobliskich rynkach jest bardziej efektywna, przez co przynosi większe profity w porównaniu do morskiego eksportu tego surowca, co sprawia, iż sprzedaż surowca w tych właśnie krajach staje się głównym celem BNK.
W pierwszym półroczu 2015 roku, łotewska sieć zależna BNK - spółka SIA „Transbaltic Oil" zwiększyła 2,2 krotnie sprzedaż produktów naftowych (w porównaniu z analogicznym okresem roku poprzedniego). Beloil Polska Sp. Z o.o. zwiększyła taką sprzedaż o 1,7 krotnie. Dlatego dla BNK ważne staje się bezpośrednie wejście na rynki sąsiednich krajów poprzez detaliczną sprzedaż wyrobów naftowych.
Spółka BNK posiada już doświadczenie sprzedaży detalicznej na rynkach Rosji i Ukrainy. W 2015 roku w Obwodzie Smoleńskim, białoruski Beloil otworzył dwie stacje benzynowe, na Ukrainie jedną.
BNK nie kupuje na własność firm, które zajmują się sprzedażą paliw, a jedynie działa na zasadach współpracy z nimi. BNK zamierza rozwijać sprzedaż detaliczną według planu: początkowo wejść na wskazany rynek, kolejny krok to zakup nieruchomości.
7.Białoruś nie spieszy się do WTO
Jak poinformował A.Łukaszenka, Republika Białoruś nie dąży do szybkiego wstąpienia do tej organizacji. Wypowiedź swoją uargumentował potrzebą dokładnej analizy sytuacji pod względem zysków i strat płynących z akcesji. Przy czym dodał, że wstrzymanie się od członkostwa może spowodować większe korzyści dla państwa. Prezydent zaznczył, że ostatnie ustalenia Kazachstanu z WTO doprowadziły do ograniczeń w funkcjonowaniu EaUG.
Prezydent W. Putin potwierdził, iż Rosja opracowuje aspekty procesu przystąpienia Białorusi do WTO i będzie stać na staży, aby warunki akcesji były bardzo korzystne dla RB.
Opracowanie WPHI w Mińsku
II dekada września 2015 r.
