Różnorodność to kreatywność, innowacja, przewaga konkurencyjna i zysk

Czy firmom opłaca się realizować politykę różnorodności? Jak zarządzać odmiennością w organizacjach? Jak wykorzystać różnice międzyludzkie, by procentowały i w długiej perspektywie przyniosły wymierne korzyści? Na te pytania odpowiadali uczestnicy debaty zatytułowanej „Jak polityka różnorodności wpływa na konkurencyjność firmy?", organizowanej pod patronatem Metlife Amplico podczas trzeciej edycji Europejskiego Forum Nowych Idei.

Badania firmy doradczej McKinsey& Company wykazały niezbicie, że firmy, w których co najmniej trzy kobiety zasiadają w zarządzie, osiągają w dłuższym okresie wyniki finansowe lepsze o 40-50% niż organizacje zarządzane wyłącznie przez mężczyzn. Wynika to z lepszego środowiska pracy, jakości przywództwa oraz wizji rozwoju. Jednorodne zarządy sprawdzają się w czasach prosperity, jednak okresy kryzysu zweryfikowały to podejście i niezbicie wskazały, że w niestabilnych warunkach zespoły zróżnicowane są skuteczniejsze, gdyż nastawione na dialog.

Wnioski te nie są jednak wystarczające, by przekonać do powierzania kierowniczych ról kobietom. Spośród 588 badanych przez McKiney europejskich firm tylko w 17 kobiety zajmowały pozycje prezesów zarządów, a w 82 - zasiadały w zarządach. W Polsce, według badań spółek giełdowych z 2011 roku, kobiety zajmowały 6,4% stanowisk prezesów, 12,2% stanowisk w zarządach i 16,4% w radach nadzorczych. W 2012 roku wskaźniki te jeszcze spadły, osiągając odpowiednio: 5,5%, 11,9% i 15,7%. Norwegia, w której w 2003 roku wprowadzono kwoty nakazujące 40% stanowisk kierowniczych powierzać kobietom, pozostaje w dalszym ciągu wyjątkiem, a nie forpocztą zmian.

Jednak polityka różnorodności nie ogranicza się wyłącznie do parytetów dla płci. Różnorodność jest czynnikiem rozwojowym, dlatego powinna stać się niedołącznym elementem strategii firmy. Oznacza to tworzenie środowisk pracy, w których nikt nie czuje się wykluczony ze względu na płeć, wiek, przynależność etniczną czy kulturową, otrzyma natomiast szansę na swój rozwój i będzie wnosił wkład w budowę przewagi organizacji.

Uczestnicy debaty przyznali, że różnorodność sama w sobie jest czynnikiem podnoszącym jakość funkcjonowania zbiorowości. Przekłada się też na wymierne rezultaty - w spółkach giełdowych, gdzie szefem jest kobieta, procentowy udział kobiet z wyższym wykształceniem jest wyższy niż tam, gdzie władzę sprawuje mężczyzna. Poprzez zarządzanie różnorodnością można też trafić do nowych klientów, odbiorców o odmiennej wrażliwości kulturowej i lepiej rozumieć ich potrzeby. Idealny zespół sprzedażowy odzwierciedla różnorodność w środowisku klienckim, do którego chce trafić z produktem.

Przenosząc dyskujsję o różnorodności na grunt polski, łatwo zauważyć, że ukształtowały się tu dwa odmienne światy - wielkich korporacji, które - nawet z uwagi na swoją globalną działalność - mają na pokładzie przedstawicieli różnych środowisk, kultur, religii i narodowości. Po drugiej stronie jest świat małych przedsiębiorstw, w których polityka świadomego zarządzania różnorodnością pozostaje w dalszym ciągu novum. Sektor MSP potrzebuje bardzo czytelnych zachęt w postaci np. wymiernych korzyści finansowych, jakie z różnorodności płyną. Otwarcie na różnorodność wymaga też zmiany wewnętrznej - przeorientowania na cele długofalowe, a nie krótkookresowe, zdeterminowane rozliczeniem kwartalnym. Budowanie różnoodności to proces, nie jednorazowa decyzja.

Uczestnicy debaty zwrócili jednak uwagę, że mimo iż wdrażanie różnorodności to konieczność dziejowa, najlepszy czas na jej implementację już w Polsce minął. W społeczeństwie relatywnie jednorodnym, jakim są Polacy (niewielki udział mniejszości narodowych, jedna religia), promocję różnorodności utrudniają kwestie kulturowe. Z tego względu oswajanie z odmiennością i budowanie szacunku dla innych trzeba zacząć już w przedszkolu. Rolą państwa jest stymulowanie i wspieranie różnorodności, ale bez przeregulowania, które - jak dowodzą przykłady chociażby dopłat do zatrudniania osób niepełnosprawnych - jest nieskuteczne.

Debatę zakończyła jednak konkluzja pozytywna, zachęcająca do wdrażania różnorodności. Uczestnicy zgodzili się, że skutecznie prowadzona polityka różnorodności kształtuje kulturę firmy, sprawiając, że staje się ona środowiskiem, w którym pracownicy i menedżerowie w pełni akceptują występujące między nimi różnice i potrafią z nich czerpać. Wypracowany został też uniwersalny kod, pokazujący korelację między różnorodnością a korzyścią. Różnorodne zespoły - z uwagi na to, że gromadzą różnych ludzi - są bardziej kreatywne. Wyższa kreatywność przekłada się na tworzenie innowacji, a to z kolei buduje przewagę konkurencjną, od której już tylko krok do zysku.

Partnerem panelu była firma MetLife Amplico.

 

****

EUROPEJSKIE FORUM NOWYCH IDEI to międzynarodowy kongres środowisk biznesowych z udziałem przedstawicieli świata nauki, kultury i polityki. Organizowane jest przez Konfederację Lewiatan we współpracy z BUSINESSEUROPE, Miastem Sopot oraz polskimi i międzynarodowymi firmami i instytucjami. Tegoroczna, trzecia edycja EFNI odbędzie się w dniach 25-27.09.2013 r. w Sopocie. Hasło przewodnie Forum brzmi: „Co dalej Europo? Jak na nowo urządzić Stary Kontynent? Perspektywa biznesu." www.efni.pl

Patronat honorowy            nad EFNI 2013 objął Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej, Prezydent Rady Europejskiej oraz Parlament Europejski

Partnerzy instytucjonalni:              Ministerstwo Spraw Zagranicznych, Europejski Komitet Ekonomiczno-Społeczny, Urząd Marszałkowski Województwa Pomorskiego

Partnerzy strategiczni:    Orange Polska, PKN ORLEN S.A., Grupa PZU, Dziennik Gazeta Prawna, TVP SA

Partner Gali Otwarcia:     Bank Pekao SA

Partnerzy Główni:              Bloomberg Businessweek Polska, Deloitte Polska, EKES - Grupa Pracodawców, Grupa Energa, KPMG, Miasto Gdańsk, Polpharma, PGNiG SA, Provident Polska, Tesco Polska, Totalizator Sportowy

Partnerzy wspierający:     Bank Pocztowy, Forbes, Gazeta Giełdy Parkiet, Havas Worldwide Warsaw, Intermarché, MBA Manager, MetLife Amplico, Newsweek Polska, Grupa Kapitałowa PGE, PSSE, Puls Biznesu, Radio PiN, Wirtualna Polska, Radio TOK FM, Wprost

Partnerzy merytoryczni: Fundacja Instytut Lecha Wałęsy, Liberté!, THINKTANK, World Academy of Art and Science

Partnerzy logistyczni:       Dell, marka Opel, Port Lotniczy Gdańsk im. L.Wałęsy

Oficjalny Przewoźnik:       PLL LOT SA