Istotne informacje gospodarcze z białoruskiego rynku

W 2014 r. koszty wielkość spłaty białoruskiego długu zagranicznego wyniesie 3,2 mld USD

Ministerstwo Finansów RB uwzględniło w korekcie budżetu na 2014 r. sumę spłaty rat
oraz obsługi białoruskiego długu zagranicznego, która wyniesie 3,2 mld USD. Koszty obsługi długu oszacowano na 785,3 mln dolarów (będą one 1,5 krotnie wyższe niż w 2013 r.). W 2014 r. łączna spłata kredytów wyniesie 2,4 mld USD, z czego 1,8 mld USD to kredyty zaciągnięte
w międzynarodowych instytucjach finansowych, a 588,6 mln USD to pozostałe zobowiązania kredytowe wobec USA, Niemiec, Rosji, Chin i Wenezueli.

Białoruś podpisała mapę drogową dot. dwustronnej współpracy z Ukrainą

Ministerstwo Przemysłu RB podpisało z ukraińskim Ministerstwem Polityki Rolnej i Żywności, Ministerstwem Rozwoju Gospodarczego i Handlu oraz Ministerstwem Polityki Przemysłowej mapę drogową dot. dwustronnej współpracy do 2015 r. Podpisany dokument dotyczy przede wszystkim rozwoju współpracy między białoruskimi i ukraińskimi przedsiębiorstwami w sferze produkcji maszyn rolniczych.

W części dotyczącej Mińskich Zakładów Traktorowych (MTZ) i ich ukraińskich partnerów, firm Ukravtozapchast i Technotorg-Don, zawarto zobowiązanie do przygotowania programu produkcji oraz ustalenie miejsc lokalizacji wspólnych przedsiębiorstw produkcyjnych. Jednym z nowych kierunków współpracy MTZ z ukraińskimi partnerami ma być utworzenie nowych punktów montażowych na terytorium Ukrainy. Do końca 2013 r. przeanalizowane zostaną wnioski ukraińskich firm chętnych do podjęcia współpracy z MTZ.

Białoruś będzie przestrzegać postanowień Konwencji TIR z 1975 r

Wiceprzewodniczący Państwowego Komitetu Celnego Republiki Białoruś zapowiedział, że RB nie ma podstaw, by nie uznawać postanowień Konwencji TIR. Stwierdził też, że zmniejsza się udział przewozów towarów na podstawie międzynarodowej procedury tranzytowej. W ciągu pierwszych 9 miesięcy 2013 r. 52% wszystkich przewozów w Białorusi odbywało się na podstawie procedury wewnątrzkrajowej. Na podstawie międzynarodowej procedury tranzytowej odbywa się natomiast większość przewozów towarów w kierunku Rosji (80% wszystkich przewozów).

W lipcu 2013 r. Rosja podjęła decyzję o zmianie warunków przyjmowania do oclenia przez rosyjskie służby celne towarów przewożonych na podstawie karnetów TIR. Oznacza to, że od dnia 14 sierpnia 2013 r. FR może stosować na swoim terytorium własne procedury tranzytowe, zgodnie z którymi służby celne nie muszą uznawać karnetów TIR wystawionych na podstawie konwencji z 1975 r. W oficjalnej wersji spowodowane to zostało m.in. zadłużeniem stowarzyszeń rosyjskich przewoźników wobec federalnego budżetu. 

A. Łukaszenka popiera utrzymanie kontroli państwowej nad sprywatyzowanymi przedsiębiorstwami

Białoruś opowiada się za utrzymaniem kontroli państwowej nad sprywatyzowanymi przedsiębiorstwami poprzez posiadanie mniejszościowych udziałów w spółkach. Prezydent RB zobowiązał rząd do sporządzenia listy przedsiębiorstw państwowych, które zostały sprywatyzowane, i w których państwo posiada mniejszościowy pakiet akcji. Według A. Łukaszenki priorytetowym zadaniem państwa w tej kwestii jest ochrona interesów pracowników i praw akcjonariuszy mniejszościowych tych przedsiębiorstw.

Białoruś odnotowała ujemne saldo w handlu towarami, dokonywanym przez osoby fizyczne

Według wyliczeń Narodowego Banku Białorusi, w 2013 r. odnotowano ujemne saldo w handlu towarami, którego podmiotami są osoby fizyczne przewożące towary przez granicę Białorusi z Polską, Ukrainą, Litwą i Łotwą. Do końca roku może ono wynieść 500 mln USD. Dane zostały zebrane dzięki ankietom rozdawanym osobom przekraczającym białoruskie przejścia graniczne. Badanie sporządzono na podstawie ponad 4 tysięcy ankiet, z czego 72,4% odpowiedzi udzielili mieszkańcy Białorusi. Odpowiedzi wykazały, że głównymi towarami przywożonymi z PL, UKR, LT i LV są odzież, obuwie, artykuły żywnościowe, telewizory, alkohol, opony, środki czystości, środki higieny, sprzęt komputerowy i telekomunikacyjny. Natomiast wśród towarów wywożonych z RB są przede wszystkim benzyna, olej napędowy, odzież, obuwie, wyroby tytoniowe, alkohol, cukier, kasze i makarony.

Białoruś od 1 grudnia obniża cło eksportowe na ropę i produkty ropopochodne

Cło eksportowe na ropę surową od 1 grudnia b.r. zostało obniżone z 395,9,7 do 385,7  USD/tonę. Jednolita stawka cła w eksporcie na jasne i ciemne produkty ropopochodne (oprócz benzyny), która od 1.X.2011 r. była zunifikowana na poziomie 66% cła na ropę, od 1.XII. b.r. wynosi 254,5 USD/tonę zamiast dotychczasowych 261,12 USD/tonę. Taka stawka obowiązuje też na benzol, toluen, ksyleny, mazuty, smary, wazeliny i parafiny (oprócz surowych i innych), koks (oprócz kalcynowanego), bitum naftowy oraz inne odpady rafinacji ropy naftowej czy produktów ropopochodnych. Na benzyny towarowe i benzyny z pierwszej destylacji cło eksportowe z zastosowaniem współczynnika 0,9 wynosi 347,1 USD/za tonę (dotychczas 356,3). Cło na skroplone węglowodory zwiększyło się z 154,3 do 203,5 USD/t.

Od 1 października 2011 r. Białoruś, w ślad za Rosją nalicza cło eksportowe za ropę i produkty ropopochodne wg formuły 60/66 dla eksportu poza granice UC.

Ujemne saldo handlu zagranicznego RB za 10 miesięcy br.

Ujemne saldo handlu zagranicznego RB w okresie styczeń- październik 2013 r. wyniosło 4,0 mld USD. W tym samym okresie roku poprzedniego saldo handlu zagranicznego RB było dodatnie i wynosiło 1 mld USD - dane BELSTAT-u.

Eksport towarów do państw WNP spadł o 2,5%  do 19,1 mld USD, w tym eksport do państw UC i WOG wzrósł o 4,4% do 14,7 mld USD. Eksport do FR wzrósł o 4,5% do 14,0 mld USD, do Kazachstanu o 2,2% do 723 mln USD.

Eksport do pozostałych państw (poza WNP) w tym okresie spadł o 38,5% i wyniósł 12,25 mld USD, w tym eksport do UE spadł o 42,7%  do 9,0 mld USD.

Import z państw WNP obniżył się w styczniu-październiku  br. o 18,4% do 20,8 mld USD, w tym z UC i WOG o 19,3% do 18,9 USD, z FR o 19,2% do 18,9 USD, z Kazachstanu o 34,9% do 67,5 mln USD.

Import z pozostałych państw wzrósł o 12% do 14,6 mld USD , w tym z UE o 16,5% do 8,6 mld USD,

W strukturze handlu zagranicznego 59,7% obrotów przypada obecnie na państwa WNP, zaś 40,3% na pozostałe. Udział państw UC i WOG - 50,8% w tym FR 49,3%.

 

Dług zagraniczny RB w październiku

Dług zagraniczny sektora państwowego RB wg metodologii IMF w październiku br,  spadł 
o 1,03% do 13,8 mld USD - dane Ministerstwa Finansów RB.

W strukturze zadłużenia udział zadłużenia długoterminowego rządu wynosił 88%, a krótkoterminowego - 0%. Pożyczki zagraniczne firm pod gwarancję państwa stanowiły 12%.

Liberalizacja importu do RB

Z dniem  1 stycznia 2015 r.  na Białorusi rozpatrywana jest możliwość odejścia od wyłącznego prawa państwa na import ryb, alkoholu oraz wyrobów tytoniowych, co jest jednoznaczne z likwidacją instytucji tzw. specjalnych importerów. Dotychczas komisje międzyresortowe na podstawie konkursów sporządzały wykaz podmiotów prawnych, które w imieniu państwa posiadały wyłączne prawo na import przedmiotowych towarów.

Wyłączne prawo na import nie dotyczy elitarnych alkoholi. Takie alkohole mogą importować firmy, których fundusz założycielki wynosi co najmniej 250 tys. EUR.

Rosja żąda gwarancji realizacji 5 projektów integracyjnych przy podpisaniu bilansu dostaw ropy naftowej z RB na 2014 rok

Podstawowym przedmiotem negocjacji między I wicepremierem Białorusi V. Semashko i wicepremierem  Rosji A. Dvorkovich było podpisanie bilansu naftowego na 2014 r. 

Białoruska strona wnioskuje o 23 mln ton ropy naftowej i planuje jej dostawę systemem rurociągowym.

Rosyjska strona optuje jednak za porozumieniem ramowym - z jednej strony roczny bilans dostaw rosyjskiej ropy na Białoruś, zaś z drugiej - projekty decyzji dot. utworzenia wspólnych przedsiębiorstw ze spółkami rosyjskimi w ramach już 5 ogłoszonych projektów integracyjnych.    

Pierwsze negocjacje dot. podpisania bilansu naftowego na 2013 r. i na 2014 r. były przeprowadzone przez białoruską delegację, wicepremiera V. Semashko i I wiceministra gospodarki A. Filonova w Moskwie w dniu 28 listopada.

Wg oficjalnej informacji Semashko i Dvorkovich omówili realizację wspólnych projektów integracyjnych i potwierdzili postęp we wszystkich realizowanych projektach. Najbardziej efektywnym jest współpraca między OAO „Roselektronika"(Rosja) i OAO „Integral" (Białoruś), a także między rosyjską spółką „Rostekh" i białoruską OAO „MZKT".   

Wśród innych projektów integracyjnych podkreślono współpracę między „Grodno Azot" (RB) i „Gazprom" i „EvroKhim" (RF), między „Peleng"(RB) i „Roskosmos" (RF), między „Maz" i „KAMAZ". 

Białoruś i Rosja dotychczas nie podpisały rocznego bilansu w zakresie dostawy ropy naftowej na 2013 r. Białoruś importuje rosyjską ropę naftową na podstawie kontraktów kwartalnych.
W 2013 r. Białoruś zakłada import z Rosji 23 mln ton ropy naftowej, w 2014 r. planuje zakupić tę samą wielkość.

Białoruska państwowa spółka lotnicza „Belavia" otrzymała status przewoźnika celnego 

Spółka lotnicza „Belavia" ma prawo do przewozu ładunków z zastosowaniem procedury tranzytu celnego do lotnisk państw członkowskich Unii Celnej (Rosja, Białoruś, Kazachstan).
To pozwoli znacznie rozszerzyć rynek przewozów ładunków białoruskiej spółki i uruchomić dodatkowe możliwości tranzytowe lotniska państwowego „Minsk". Przewóz ładunków przez „Belavia" z państw trzecich do Rosji i Kazachstanu przez Mińsk jest teraz możliwy bez dokonania odprawy celnej na lotnisku tranzytowym.

„Belavia" zamierza znacznie zwiększyć ilość przewozów towarowych. W okresie styczeń-listopad 2013 r. spółka zwiększyła przewóz ładunków i poczty o 19,2% w porównaniu z analogicznym okresem 2012 r. do 1,82 tys. ton.  

Aktywa rezerwowe Białorusi w listopadzie zmniejszyły się o 5,1% do 6,5 mld USD 

Aktywa rezerwowe Białorusi liczone metodologią MFW zmniejszyły się w listopadzie br.
o 5,1% do 6,46 mld USD. Zmniejszenie wielkości rezerw złota i walut obcych spowodowane jest spadkiem ceny złota na międzynarodowym rynku metali szlachetnych, oraz dokonaniem płatności z tytułu zobowiązań zewnętrznych i wewnętrznych w walucie obcej przez NB RB i rząd RB w listopadzie br.

Wspieraniu wielkości rezerw złota i walut obcych sprzyjała emisja obligacji walutowych Ministerstwa Finansów RB.

W 2012 r., wg metodologii MFW, aktywa rezerwowe RB wzrosły o 2,3% (179 mln USD), a w 2011 wzrosły o 57,4% (2,9 mld USD) w stosunku do 2010 r., do kwoty 7,9 mld USD.

Baumgertner wyleciał, ale nie jest wolny

Ekstradycja generalnego dyrektora ZAO „Uralkaliy" V. Baumgertnera do Rosji odbyła się w koncu listopada br.. W Moskwie trafił on do zakładu karnego, w którym może przebywać do 21 stycznia  2014, jeśli rosyjski sąd nie zmieni wyroku (przekroczenie uprawnień).  

Według śledczych, oskarżony przy wykonywaniu funkcji zarządczych w organizacjach komercyjnych, przekroczył swoje uprawnienia, stosując ja z naruszeniem interesów tych organizacji w celu uzyskania korzyści dla innych osób. Spowodowało to znaczne szkody i poważne konsekwencje dla wspólnego rosyjsko-białoruskiego przedsiębiorstwa „Belorusskaya kaliynaya kompaniya" i „Belaruskaliy".

Baumgertner nie przyznaje się do winy. Spółka „Uralkaliy" jest usatysfakcjonowana  ekstradycją generalnego dyrektora do Rosji i gotowa do udzielenia niezbędnej pomocy w przeprowadzeniu śledztwa. Zarząd spółki podjął decyzję o pozostawieniu V. Baumgertnera na stanowisku generalnego dyrektora „Uralkaliy". 

 

Udział Białorusi w elektronicznych zamówieniach publicznych Kazachstanu będzie sprzyjał wzrostowi eksportu - MSZ RB

Wprowadzenie narodowego, elektronicznego systemu w zakresie zamówień publicznych w Kazachstanie (od 1 stycznia 2014 r. w ramach WOG) oznacza, że oprócz rosyjskiego rynku zostaną stworzone nowe możliwości dla eksportu białoruskich wyrobów na rynek Kazachstanu. Obecnie białoruska strona wraz z kazachstańskimi partnerami z centrum handlu aktywnie przeprowadza prace przygotowawcze w zakresie ud udostępnienia systemu w ramach WOG. 

Porozumienie o zamówieniach publicznych zostało podpisane w grudniu 2010 r. i przewidywało wprowadzenie od 1 stycznia 2012 r. systemu narodowego w Rosji i Białorusi oraz od 1 stycznia 2014 r. w Kazachstanie. 

Zmniejszenie ilości zakładów lniarskich o 60% do 25 - premier Białorusi, M. Myasnikovich

Zdaniem premiera, w strukturze produkcji lnu w RB najsłabszym ogniwem są zakłady lniarskie. Od momentu ich uruchomienia na ich modernizację nie były przeznaczane żadne środki.
W związku z takim stanem rząd opracował program modernizacji i redukcji obecnej ilości 40-tu zakładów do 25-ciu. Będą to nowoczesne zakłady, cztery z nich już działają. Do końca br. i w pierwszej połowie 2014 r. zostanie uruchomionych sześć zmodernizowanych zakładów, w tym dwa w obwodzie witebskim („Postavskiy lnozavod" i „Orekhovskiy lnozavod").  

Bank Rozwoju opracował schemat finansowy dla 6 zakładów i pierwsze środki zostały już przekazane przedsiębiorstwom.

Rząd również podjął decyzję o zrównaniu warunków w zakresie produkcji lnu dla gospodarstw kolektywnych i zakładów lniarskich. Prowadzenie działalności w równych warunkach będzie sprzyjało wzrostowi zainteresowania uprawą lnu.     

Jednocześnie rząd podjął decyzję o rezygnacji z zakupu do modernizacji zakładów urządzeń importowanych. Obecnie udział rodzimych maszyn w wyposażeniu zakładów wynosi ok. 50%, natomiast dążymy do udziału w pozostałych zakładach na poziomie 70%, powiedział Myasnikovich.

 

Opracowanie WPHI w Mińsku

na podstawie PRIME-TASS III dek. listopada/I dek. grudnia 2013