List H. Bochniarz do Premiera ws. przyjęcia euro

2012-12-14

W opinii Lewiatana przystąpienie Polski do strefy euro staje się dziś kwestią o znaczeniu strategicznym. Dlatego zdecydowaliśmy o wystąpieniu do Premiera Donalda Tuska z listem otwartym, który powinien wzmocnić argumenty rządu w tej kluczowej dla Polski sprawie.

Zdajemy sobie sprawę, że w tak trudnym okresie jest to niełatwe do podjęcia wyzwanie, jednak nie możemy sobie pozwolić na dalsze odkładanie decyzji w czasie, ryzykując marginalizacją znaczenia naszego kraju na arenie europejskiej.

Treść listu poniżej.

Szanowny Panie Premierze,

Ministrowie finansów krajów Unii Europejskiej osiągnęli wczoraj porozumienie w sprawie utworzenia wspólnego nadzoru bankowego. Zbiega się to w czasie z informacją o coraz wyraźniejszych planach części krajów Unii Europejskiej dotyczących utworzenia osobnego budżetu dla krajów należących do strefy euro, wcześniejszym pomysłem paktu fiskalnego i determinacją Europejskiego Banku Centralnego w obronie euro (dalsze transze pomocy dla euro i nieograniczony skup obligacji krajów zagrożonych).

Z inicjatywy największych krajów Unii wyłania się jasny obraz dążenia do dalszej integracji części krajów europejskich. Niemcy, Francja wykazują wielką determinację w tych działaniach. Polska nie może pozostać poza tym obszarem pogłębionej współpracy i musi być włączona w projektowanie nowych instytucji europejskich. Warunkiem naszej obecności i wpływu na to, jaki będzie kształt Unii Europejskiej nie tylko za rok, ale i za 10 lat, jest obecność Polski w strefie euro. Dlatego teraz niezbędne jest podjęcie przez rząd prac zmierzających do przyjęcia przez Polskę euro. Euro w Polsce nie może być już wyłącznie jednym z elementów długookresowej polityki gospodarczej, ale projektem, którego realizację należy rozpocząć niezwłocznie.

Nasz udział i szybkie wejście do strefy euro staje się koniecznością zarówno ekonomiczną, jak i polityczną. Czynniki, które decydowały o relatywnie dobrej sytuacji gospodarczej Polski w pierwszej fazie kryzysu finansowego w latach 2008 - 2010, przestają mieć znaczenie dla przeciwdziałania spowolnieniu gospodarczemu, które pojawiło się w tym roku i z wielkim prawdopodobieństwem trwać będzie także w 2013 r. Wysoki popyt wewnętrzny, wspierany przez wpływające do gospodarki środki z funduszy strukturalnych, powodował, że gospodarka się rozwijała. Ale siłą napędową wzrostu w III i IV kwartale 2012 r., widać to wyraźnie, jest i będzie eksport (szacowana wartość eksportu w całym 2012 r. wyniesie prawie 140 mld euro). Wejście do strefy euro to wyeliminowanie ryzyka kursowego, które dotyka bezpośrednio przedsiębiorców, obniżenie stóp procentowych i większa dostępność kredytów. To także zwiększenie atrakcyjności inwestycyjnej Polski oraz zwiększenie konkurencyjności gospodarki, a w konsekwencji - obniżenie stopy bezrobocia poprzez tworzenie nowych miejsc pracy. Ogłoszenie decyzji o szybkiej konwergencji i rozpoczęciu negocjacji w sprawie przystąpienia do euro ma także wymiar wizerunkowy. Kilka dni temu prezydent Estonii nawoływał do wzięcia przez Polskę odpowiedzialności za cały region środkowej Europy i przyjęcia na siebie roli lidera i rzecznika krajów naszego regionu, bo wiele interesów mamy wspólnych. Jasna deklaracja o celach Polski będzie z uwagą odebrana przez pozostałe kraje Unii, w szczególności przez państwa Europy Środkowo-Wschodniej.

Istnieje szereg zagrożeń dla projektu wejścia Polski do strefy euro. Polska nie spełnia wszystkich kryteriów z Maastricht niezbędnych do udziału w tej strefie. Ale w tej chwili większość krajów korzystających ze wspólnej waluty ich nie spełnia, więc może to być okazja by je renegocjować i zmienić. Wciąż brakuje pełnej analizy korzyści i strat wiążących się z akcesją do strefy euro. Raport, jakim dysponuje Narodowy Bank Polski, ma ponad dwa lata! A przecież sytuacja jest teraz zupełnie inna. Pozostawanie poza strefą euro powoduje, że nie kształtujemy charakteru przyszłej Europy i narażamy się w przyszłości na niebezpieczeństwo realnej izolacji. Inne zagrożenia są natury formalnej - przyjęcie wspólnej waluty wymaga zmian konstytucyjnych, a do tego potrzebna jest zgoda 2/3 Sejmu - ale także społecznej. Złe informacje napływające z Europy do Polski zmniejszyły poparcie Polaków dla przyjęcia wspólnej waluty. Niezbędna będzie więc szeroka debata z obywatelami i przekonanie nas wszystkich, że jest to rozwiązanie najlepsze z możliwych. Tym bardziej ważne jest rozpoczęcie tego procesu w tej chwili.

Panie Premierze,

Polska ma niepowtarzalną szansę, by decyzją o rozpoczęciu procesu przystąpienia Polski do strefy euro zagwarantować swoje uczestnictwo w tworzeniu nowej Unii Europejskiej oraz zapewnić krajowi długookresową perspektywę stabilnego wzrostu gospodarczego w odradzającej się Europie. Uważam, że najbliższe miesiące to ostatni moment na podjęcie tej zasadniczej decyzji. To będzie trudny proces, który wymaga konsekwencji, odwagi oraz determinacji rządu, ale także współpracy środowisk politycznych, gospodarczych i całego społeczeństwa.

Henryka Bochniarz
Prezydent PKPP Lewiatan, wiceprezydent BUSINESSEUROPE