Europejskie przedsiebiorstwa dla transparentności

W obliczu najpoważniejszej od dziesiątek lat recesji europejskiej gospodarki, transparentność oraz Społeczna Odpowiedzialność Przedsiębiorstw (CSR) mogą przyczynić się do ogólnej odbudowy zaufania do świata biznesu, które w dużej mierze ucierpiało na skutek kryzysu. Poniżej prezentujemy stanowisko BUSINESSEUROPE (Konfederacji Europejskiego Biznesu), w sprawie transparentnego działania przedsiębiorstw.

CZĘŚĆ I: TRANSPARENTNOŚĆ TO PRZYSZŁOŚĆ

1. Dlatego, BUSINESSEUROPE z zadowoleniem przyjęła niedawną inicjatywę Komisji Europejskiej zorganizowania jesienią/wiosną 2009-2010 r. cyklu warsztatów, na których omówione zostaną kwestie transparentności i ujawniania informacji ekologicznych, społecznych i dotyczących nadzoru korporacyjnego (tzw. informacje ESG) oraz drogi postępowania, jakie należy obrać na tym polu.

2. W ślad za gospodarczym i finansowym kryzysem pojawiają się głosy sprzeciwu wobec nieodpowiedzialnych zachowań, braku transparentności działań, czy niewystarczających uregulowań prawnych. Ze względu na systemowy charakter obecnego kryzysu finansowego, odbudowa zaufania do sektora finansowego oraz jego ponowna stabilizacja uwarunkowane są uzyskaniem odpowiedniej transparentności i poprawy standardów. Nie należy jednak mylić tych kwestii z wprowadzeniem uregulowań z zakresu CRS jako środka zapobiegawczego, mającego podnieść poczucie odpowiedzialności wśród przedsiębiorstw. Przeciwnie - mogłoby to przynieść efekt odwrotny od zamierzonego. Należy więc poszukiwać innych metod.

CZĘŚĆ II: NOWOCZESNE PRZEDSIĘBIORSTWO TO PRZEDSIĘBIORSTWO TRANSPARENTNE

3. Obecnie firmy uznają transparentność za fundamentalny element swojej strategii biznesowej. Pozwala to danemu przedsiębiorstwu na informowanie społeczności o jego wyjątkowych standardach postępowania oraz wynikach działalności, jak również na prowadzenie dialogu z interesariuszami – zarówno w relacjach wewnętrznych, jak i zewnętrznych.

4. W ostatnich latach coraz więcej spółek w całej Europie zwiększyło przejrzystość informacji na temat prowadzonej przez siebie działalności gospodarczej oraz swoich łańcuchów dostaw. Spółki te zrozumiały, że jest to dobry sposób na identyfikację kosztów, obszarów ryzyka oraz możliwych rozwiązań. Jednak każda spółka zapewnia tę przejrzystość na swój własny, wyjątkowy sposób. Dzieje się tak dlatego, że rodzaj i forma prowadzonej komunikacji oraz dialogu z interesariuszami zależą od wielkości spółki, jej struktury własności oraz sektora i rynku, na którym prowadzi działalność – a tym samym od odbiorców, do których musi dotrzeć.

5. Mała lokalna spółka nie wykorzystuje bezpośrednich środków komunikacji, gdyż lokalna społeczność może obserwować jej sposoby funkcjonowania w bieżącym, codziennym życiu. Międzynarodowa korporacja natomiast odpowiada przed odbiorcami z całego świata i musi prowadzić komunikację na szerszą skalę. Może więc publikować raporty CSR dotyczące prowadzonej działalności gospodarczej, swoich łańcuchów dostaw, udostępniając te informacje na stronach internetowych lub organizując grupy fokusowe, które pozwalają jej na bardziej bezpośrednią interakcję z konsumentami, dostawcami, organizacjami pozarządowymi, politykami, itp.

6. Decydujące znaczenie ma również to, czy dana spółka działa w segmencie B2B (business-to-business), czy B2C (business-to-customer). Spółki B2B komunikują się głównie z innymi firmami, a kwestie odpowiedzialności przyjmują tutaj formę zamówień warunkowych, wymogów stosowania zrównoważonych metod produkcji, itp. Spółki B2C komunikują się z szerszym kręgiem odbiorców – w szczególności swoimi klientami – przed którymi odpowiadają za swoje działania. Odzwierciedla się to m.in. umieszczaniem na produktach etykiet o charakterze informacyjnym, otwieraniem „gorących linii” internetowych, itp.

7. Ze względu na znacznie różnice pomiędzy poszczególnymi firmami oraz kontekstami, w których funkcjonują, nie zaleca się wprowadzania ujednoliconych wskaźników przejrzystości. Jedynie bardzo pragmatyczne podejście pomoże poszczególnym spółkom znaleźć właściwą strategię komunikacyjną, która jednocześnie pozwoli im uwzględnić wysokie ryzyko związane z pozycjonowaniem rynkowym i ujawnianiem informacji ewentualnym konkurentom.

8. Choć działalność przedsiębiorstw europejskich na rzecz przejrzystości i zaangażowania interesariuszy jest już bardzo zaawansowana, nie wszystkie spółki aktywne w zakresie CSR pragną szerzej informować czy udostępniać raporty na temat czynności podejmowanych na tym polu. Jest to ich strategiczna decyzja, aby „nie reklamować” swojej działalności związanej z CSR, dzięki czemu – gdy klienci i inni interesariusze spółki odkrywają i potwierdzają, iż faktycznie prowadzi ona tego rodzaju działania – jeszcze bardziej wzrasta jej wiarygodność. Inne przedsiębiorstwa – w szczególności małe i średnie spółki – nie dysponują środkami lub kwalifikacjami niezbędnymi do raportowania na temat prowadzonych działań.

CZĘŚĆ III: DROGA NAPRZÓD

9. Transparentność i CSR to stosunkowo nowa dziedzina, jednak w obliczu rosnących wymagań klientów i coraz większej świadomości społeczeństwa obywatelskiego, jest to dyscyplina, która będzie się rozwijać. Już dzisiaj dobrowolna sprawozdawczość jest przyjętą praktyką pośród dużych korporacji, a przewiduje się, iż w niedalekiej przyszłości upowszechni się ona również w segmencie mniejszych spółek.

10. Tym samym w opinii BUSINESSEUROPE niezwykle ważne jest, aby wszystkie inicjatywy wspierały dynamiczny rozwój tej dyscypliny i zachęcały do jej dalszego rozkwitu.

• Politycy powinni ułatwiać dialog oraz rozpowszechniać przykłady dobrych praktyk i najnowszych badań, zarówno w ramach UE, jak i na szczeblu międzynarodowym, jako że wiele przedsiębiorstw europejskich prowadzi działalność na rynkach globalnych.
• W tym zakresie Komisja Europejska podjęła już pierwsze kroki wraz ze społecznością biznesową, ustanawiając Sojusz na rzecz CSR (CSR Alliance). Działalność Sojuszu, która koncentruje się wokół praktycznych rozwiązań zorientowanych na potrzeby biznesu w formie partnerstwa i wymiany doświadczeń, powinna zostać umocniona, w bliskiej współpracy z partnerami Sojuszu.
• Ponadto, politycy powinni dopilnować, aby potrzeby informacyjne interesariuszy nie niosły ze sobą trudnych do przezwyciężenia barier biurokracyjnych dla dostawców tych informacji – przedsiębiorców. Spółki powinny móc zapewniać przejrzystość w takiej formie i w takim formacie, jakie najlepiej przystają do danej firmy, sektorów i rynków, w jakich prowadzi działalność, bez konieczności zmagania się z jednolitymi wzorami sprawozdań, ujednoliconymi wskaźnikami przejrzystości, itp.
• Wreszcie, wszystkie inicjatywy powinny uwzględniać ograniczone środki małych i średnich przedsiębiorstw oraz zachęcać do inicjatyw z zakresu dobrowolnej przejrzystości ze strony drobnych przedsiębiorców.