Europejskie przedsiębiorstwa Liderami CSR
2009-09-19
BUSINESSEUROPE, największa biznesowa organizacja w Europie, przedstawiła stanowisko w sprawie społecznej odpowiedzialności przedsiębiorstw. Zdaniem ekspertów organizacji koncepcja CSR może i powinna wspomagać biznes w wychodzeniu z kryzysu, ale w tej dziedzinie niemożliwe jest narzucenie jednakowych norm wszystkim spółkom.
1. Na długo zanim temat Odpowiedzialności Społecznej Przedsiębiorstw (Corporate Social Responsibility, CSR) zyskał rozgłos, wielu europejskich pracodawców i przedsiębiorców angażowało się w życie społeczeństwa, poważnie podchodząc do swojej roli obywateli korporacyjnych. Obecnie przedsiębiorstwa europejskie stale wykazują dogłębne i szeroko zakrojone poczucie odpowiedzialności społecznej, co widać na przykładzie licznych działań z zakresu CSR, które pojawiły się i gwałtownie rozprzestrzeniły w środowisku biznesowym w ostatnich latach. Dowodzą one, że społeczność biznesowa w pełni akceptuje i propaguje metody postępowania zgodne z zasadami odpowiedzialności społecznej, oparte na podstawowych wartościach europejskich, takich jak równe szanse, uczciwe warunki pracy, zakaz zatrudniania dzieci i odpowiedzialne zużycie energii.
2. Te podstawowe wartości są głęboko wpisane w europejskie formy prowadzenia działalności gospodarczej. Dlatego też spółki nie angażują się w CSR wyłącznie w czasach rozkwitu gospodarczego, ale również wtedy, gdy prognozy są mniej korzystne. Również obecnie, pomimo obserwowanego załamania gospodarki, przedsiębiorcy europejscy angażują się w działania CSR z niesłabnącym zaangażowaniem.
3. Można stwierdzić, że w świetle światowej recesji, kurczącej się i starzejącej siły roboczej w Europie, rosnącej globalnej konkurencji, zmian klimatycznych, niewystarczających struktur nadzoru korporacyjnego w niektórych częściach świata i nieustannie wysokich oczekiwań udziałowców, pracowników i ogółu społeczeństwa, spółki europejskie rozumieją, że postępowanie zgodne z zasadami odpowiedzialności społecznej warunkuje skuteczne zmierzenie się z wyzwaniami współczesnego świata.
4. CSR – tak w formie sprawozdań, jak i mniej formalnych zobowiązań – stanowi bowiem wartościowe narzędzie zarówno dla międzynarodowych korporacji, jak i średnich i małych przedsiębiorstw, które pozwala na przewidywanie i reagowanie na wyjątkowe, wewnętrzne i zewnętrzne wyzwania gospodarcze, społeczne i ekologiczne, z jakimi dana spółka może się regularnie stykać. CSR to więcej niż słowa i wystawy sklepowe. To integralna część biznesu - fundamentalna strategia zarządzania ryzykiem, wbudowana w strategiczny proces decyzyjny leżący u podstaw działalności danej firmy.
EUROPEJSKIE PRZEDSIĘBIORSTWA LIDERAMI CSR
5. W marcu 2006 Komisja Europejska przyjęła komunikat w sprawie CSR. Podkreśliła w nim potencjał CSR do przyczynienia się do Europejskiej Strategii Wzrostu i Zatrudnienia oraz wezwała europejską społeczność biznesową do większego zaangażowania na rzecz CSR. Liczne sukcesy osiągnięte w ostatnich latach pokazują, że europejskie przedsiębiorstwa podjęły rzucone im wyzwanie.
6. Wraz z komunikatem Komisji uruchomiono Europejski Sojusz na rzecz CSR, będący wspólną inicjatywą społeczności biznesowej oraz Komisji, którego jedynym celem jest: Uczynić z Europy biegun doskonałości w dziedzinie CSR. Konfederacja BUSINESSEUROPE nie wahała się dołączyć do Sojuszu i jako jeden z jego trzech jego partnerów pomogła w koordynacji i promowaniu Sojuszu, mobilizując zrzeszenia członków oraz zasoby dużych i małych spółek europejskich.
7. Pod patronatem Sojuszu powstało dwadzieścia laboratoriów. Łącznie obejmują one setki przedstawicieli świata biznesu i interesariuszy z całej Europie. Poprzez laboratoria te społeczność biznesowa wspiera prywatne inicjatywy w zakresie CSR, umożliwia tworzenie sieci i wymianę doświadczeń oraz wspiera kreowanie potencjału i opracowywanie wspólnych projektów spółek i ich interesariuszy. Sama Konfederacja BUSINESSEUROPE objęła kierownictwo nad „Stymulowaniem Ducha Przedsiębiorczości i Promowaniem Nauki Przedsiębiorczości" w jednym z laboratoriów.
8. Na szczeblu krajowym, zrzeszenia członkowskie BUSINESSEUROPE pracują nad różnymi metodami upowszechniania CSR wśród różnych interesariuszy, poruszając szerokie spektrum zagadnień. Niektóre krajowe federacje pracodawców odegrały szczególnie istotną rolę w promowaniu debaty na tym szczeblu i koordynowaniu sieci, dzięki którym możliwe jest dalsze rozprzestrzenianie się działań z dziedziny CSR. Ich celem jest podnoszenie świadomości i wiedzy z zakresu CSR wśród przedsiębiorstw w Europie. Wspierają umacnianie potencjału i kompetencji poszczególnych spółek i pracują nad zagwarantowaniem właściwych warunków do dalszego rozwoju, w tym intensywnego dialogu z interesariuszami.
9. W ostatnich kilku latach prowadzono liczne działania, takie jak tworzenie stron internetowych, wydawanie folderów i opracowywanie praktycznych narzędzi ułatwiających CSR i wspierających spółki prowadzące działalność na tym polu. Uruchomiono programy szkoleniowe dotyczące CSR wraz ze szkołami i uczelniami wyższymi, tak aby podnosić poziom wiedzy na temat zrównoważonego rozwoju. Organizowano dyskusje i seminaria, podczas których spotykali się przedsiębiorcy, pracownicy, przedstawiciele ośrodków badawczych (think-tank) i instytucje państwowe i oferowano pomoc przy opracowywaniu krajowych, dobrowolnych porozumień np. dotyczących oszczędzania energii.
REKOMENDACJE
10. Te liczne działania pokazują, że europejska społeczność biznesowa poważnie podchodzi do kwestii postępowania w zgodzie z zasadami odpowiedzialności społecznej i zrównoważonego rozwoju. Nieustannie koncentrują się one na tworzeniu przedsiębiorstw przestrzegających zasad zrównoważonego rozwoju i opracowywaniu strategii CSR poprzez stały dialog z interesariuszami, przy zrozumieniu wysokiego znaczenia przejrzystości i konstruktywnego dialogu.
11. Dowodzi to również, iż w dziedzinie CSR niemożliwe jest narzucenie jednakowych norm wszystkim spółkom. Spółki muszą w dalszym ciągu mieć przestrzeń do indywidualnego kształtowania formy swojego zaangażowania na rzecz społeczeństwa. Dzieje się tak dlatego, że rodzaj i forma tego zaangażowania zależą od wielkości spółki, jej struktury własności oraz sektora i rynku, na którym prowadzi ona działalność. W rzeczywistości CSR jest w coraz większym stopniu jedną z kilku odpowiedzi, jakie rozważają spółki, mierząc się z różnymi wyzwaniami stającymi na ich drodze. Działalność CSR małej, lokalnej spółki całkowicie różni się od działalności międzynarodowej korporacji, której produkcja ulokowana jest głównie w krajach Trzeciego Świata. Ujednolicone standardy lub regulacje z zakresu CSR nie miałyby sensu dla żadnej z tej spółek. Kwestię tę bardzo mocno podkreślano podczas ostatniego Multi-Stakeholder Forum dotyczącego CSR wiosną 2009 r.
12. Jeśli natomiast działaniom CSR zapewni się właściwie wsparcie, CSR może wspomóc wiele celów polityki społecznej, ekologicznej i gospodarczej UE, a europejska społeczność biznesowa uczyniła już wiele, by tego dowieść. Ważne jest jednak, aby pamiętać, iż inicjatywy poszczególnych spółek i federacji przedsiębiorców mogą jedynie stanowić uzupełnienie działań polityków i innych interesariuszy.
13. Aby wesprzeć inicjatywy spółek europejskich, Konfederacja BUSINESSEUROPE rekomenduje następujące kwestie jako główne obszary rozważań polityków:
• Wdrożenie koniecznych reform w celu stworzenia ramowych warunków dla przedsiębiorstw europejskich pozwalających na stworzenie odpowiedzialnej i zrównoważonej ścieżki rozwoju, która umożliwi im skuteczne konkurowanie w globalnej gospodarce. Takie ramy mogą tylko wzmocnić potencjał do działalności CSR we wszystkich przedsiębiorstwach europejskich, ponieważ sam CSR stałby się elementem konkurencji globalnej, w której spółki europejskie zyskałyby istotną korzyść.
• Umocnienie konkurencyjności przedsiębiorstw europejskich poprzez postrzeganie CSR w kontekście międzynarodowym, a nie ściśle europejskim, przy rosnącej złożoności międzynarodowej sieci spółek i ich łańcuchów dostaw. Spółki europejskie już dziś podejmują wytężone starania w celu podtrzymania i wdrożenia przyjętych ogólnych zasad określonych przez ILO, OECD i ONZ. W krajach o niewystarczających strukturach nadzoru korporacyjnego, przed politykami stoi zadanie tworzenia potencjału, upowszechniania dobrych praktyk i ułatwiania egzekwowania istniejących ram prawnych.
• Co dwa lata podejmowanie inwentaryzacji informacji na temat procedur z zakresu CSR u wszystkich interesariuszy w celu stworzenia dobrych praktyk oraz aktualizacji i doskonalenia wiedzy o różnych drogach do CSR w krajach członkowskich UE. Ułatwiłoby to monitorowanie postępów w tej dziedzinie i pozwoliłoby spółkom dzielić się swoimi obawami dotyczącymi trudności we wdrażaniu procedur CSR w pewnych okolicznościach.
14. Ze swojej strony Konfederacja BUSINESSEUROPE i spółki w całej Europie są gotowe kontynuować i zintensyfikować swoje proaktywne działania na rzecz CSR poprzez konstruktywną współpracę z politykami i innymi interesariuszami na szczeblu krajowym i międzynarodowym w celu stworzenia silnej, konkurencyjnej Europy opartej na zasadach zrównoważonego rozwoju i postępu.