Niepotrzebna demagogia

2008-03-11

Propozycje zmian w Kodeksie pracy zaproponowane przez Ministerstwo Gospodarki spotkały się z gorącą krytyką – tylko czy uzasadnioną? Kluczowe dla oceny tych propozycji jest ustalenie celu nowelizacji oraz polityki rządu dotyczącej rynku pracy. A ten powinien być, zdaniem PKPP Lewiatan, jeden: wzrost zatrudnienia, i to zatrudnienia oficjalnego.

Propozycje zmian w Kodeksie pracy zaproponowane przez Ministerstwo Gospodarki spotkały się z gorącą krytyką – tylko czy uzasadnioną?

Krytycy najczęściej nie wiedzą co krytykują, bo nie chcą ani zrozumieć treści proponowanej nowelizacji, ani też zrozumieć ich celu. Stąd głosy oburzenia o naruszaniu praw pracowniczych, o chęci wyrzucania przez pracodawców kobiet w ciąży i pozbawianiu gwarancji zatrudnienia przyszłych emerytów. Stąd wyzywanie od krwiopijców, dziewiętnastowiecznych kapitalistów itp.
Kluczowe dla oceny propozycji Ministerstwa Gospodarki jest ustalenie celu nowelizacji oraz polityki rządu dotyczącej rynku pracy. A ten powinien być, zdaniem PKPP Lewiatan, jeden: wzrost zatrudnienia, i to zatrudnienia oficjalnego.
Dziś zatrudnienie często odbywa się na czarno, właśnie dlatego, że dotrzymanie wszystkich rygorów kodeksowych jest w rzeczywistości, ze względów organizacyjnych i finansowych, niemożliwe. Co jest więc lepsze: dalsze zamykanie oczu na problem i ciche akceptowanie pracy na czarno, która pracowników pozbawia jakichkolwiek praw i świadczeń, czy też podjęcie próby dostosowania prawa do realiów i ograniczenie czarnego zatrudniania?

Przepisy mające chronić słabsze grupy społeczne często obracają się przeciwko nim. Tak stało się z ochroną pracowników w wieku przedemerytalnym przez wprowadzenie zakazu zwolnienia pracownika w okresie czterech lat przed emeryturą. Z punktu widzenia tych, którzy są tuż przed emeryturą i pracują to jest dobre rozwiązanie. Jednak osobom w wieku przedemerytalnym poszukującym pracy – „ochrona” uniemożliwia zdobycie pracy, bo pracodawca nie chce podejmować ryzyka, które na niego spada. Skoro wiemy, że naszym ważnym zadaniem na rynku pracy i ważnym z punktu widzenia polityki społecznej i finansów publicznych jest aktywizacja zawodowa osób 50 , to utrzymywanie ochrony uniemożliwi aktywizację starszych pracowników. Może więc nie warto potępiać projektu, tylko racjonalizować system odszkodowań w tym projekcie zaproponowany?
Takich pytań w sprawie nowelizacji Kodeksu pracy, tej i każdej innej, jest więcej. Wyraźnie widać, że potrzebna jest na ten temat debata. Inaczej zostaniemy z naszym skandalicznie niskim wskaźnikiem zatrudnienia, młodymi emerytami, deficytami rynku pracy i gigantycznymi wydatkami systemu ubezpieczeń społecznych. Cudu nie będzie.