Wiosenny Szczyt Europejski w Brukseli

Zgodnie z unijną tradycją wiosenna Rada Europejska poświęcona jest kwestiom gospodarczym. I w tym roku wiodącymi tematami dyskusji głów państw i rządów w czasie Rady 13 i 14 marca była Strategia Lizbońska, energia i zmiany klimatyczne oraz sytuacja na rynkach finansowych. Ponadto uczestnicy szczytu przyjęli francusko-niemiecką propozycję powołania Unii Śródziemnomorskiej.

Rada Europejska przyjęła nowe zintegrowane wytyczne dla kolejnego cyklu realizacji odnowionej Strategii Lizbońskiej na lata 2008-2010. Rada ustanowiła tzw. piątą swobodę wspólnego rynku – wolny przepływ wiedzy. Szefowie państw członkowskich podkreślili ogromne znaczenie kreatywności jaką cechują się małe i średnie przedsiębiorstwa dla dalszego rozwoju europejskiej gospodarki. Oprócz przejścia do realizacji kolejnego trzyletniego cyklu strategii na rzecz wzrostu i zatrudnienia, uczestniczy posiedzenia uznali za priorytet zapewnienie realizacji zaplanowanych reform, rekomendowanych w przez Komisję Europejską w rocznym raporcie z postępów realizacji strategii.

Wdrażanie Strategii Lizbońskiej, szczególnie po jej odnowieniu w 2005 roku, daje dobre rezultaty w obszarze wzrostu gospodarczego oraz tworzenia nowych miejsc pracy. W kolejnych latach większy nacisk powinien być kładziony na sposoby sprostania wyzwaniom związanym z procesem globalizacji. Rada uznała, że państwa członkowskie powinny przyjąć takie rozwiązania, które pozwolą na promowanie przedsiębiorczości i innowacyjności w Unii Europejskiej, rozwój gospodarczy i społeczny Europy powinien skupiać się na jej bogactwie kulturowym. Rada w szczególny sposób odniosła się do koncepcji flexicurity podkreślając jej znaczenie dla dalszego rozwoju rynków pracy w Unii. Dla uczestników szczytu polityka ochrony środowiska powinna być kluczowym czynnikiem pobudzającym innowacyjność i wzrost gospodarczy. Duży nacisk Rada kładzie na uwolnienie potencjału małych i średnich przedsiębiorstw. Rada podkreśliła znaczenie kontynuacji strategii post-2010 i zobowiązała Komisję i Radę do refleksji nad koniecznością odnowionego zobowiązania w obszarze funduszy strukturalnych oraz zrównoważonego rozwoju po zakończeniu dziesięcioletniego cyklu Strategii Lizbońskiej.

Rada Europejska ustaliła ponadto, że kwestie energii i zmian klimatycznych są najważniejsze z punktu widzenia kształtowania globalnej strategii w sprawie zmian klimatycznych oraz roli Unii Europejskiej w tym procesie. Rada wezwała instytucje europejskie do zamknięcia prac nad propozycjami legislacyjnymi pakietu ogłoszonego przez Komisję Europejską w styczniu, do końca bieżącego roku. Przywódcy państw UE zgodzili się ustalić w ciągu najbliższych 12 miesięcy ostrzejsze limity emisji gazów cieplarnianych oraz wiążące cele w dziedzinie metod produkcji energii nie zanieczyszczających środowiska. Dodatkowo, Rada dyskutowała o postępie prac nad liberalizacją wewnętrznego rynku energii elektrycznej i gazu, których otwarcie zapowiada na czerwiec oraz przyjęła Europejski Plan w sprawie Strategii Technologii Energetycznej (SET).

Szefowie państw i rządów omówili także aktualną sytuację na międzynarodowych rynkach finansowych. Rada przyjęła cząstkowy raport Rady ds. Gospodarczych i Finansowych (ECOFIN) w sprawie stabilności rynków finansowych. Uczestnicy dyskusji podkreślili, że konieczne jest wprowadzenie systemu wczesnego ostrzegania na poziomie europejskim w zakresie ograniczania ryzyka zachwiania rynków finansowych. Rada uznała za Komisją Europejską także, iż otoczenie inwestycyjne oparte na swobodzie przepływu kapitału oraz skuteczne funkcjonowanie globalnych rynków kapitałowych powinny być podstawą dla działań w obszarze polityki finansowej.

Przywódcy państw UE przyjęli również zainicjowany przez Francję i Niemcy projekt Unii Śródziemnomorskiej. Celem tej inicjatywy jest zacieśnienie współpracy Unii Europejskiej z 10 pozaeuropejskimi państwami basenu Morza Śródziemnego. Unia Śródziemnomorska ma być wzmocnioną formą istniejącego w UE od 1995 roku tzw. procesu barcelońskiego. Zainicjowany w Barcelonie proces, oficjalnie zwany Partnerstwem Eurośródziemnomorskim, jest platformą współpracy państw członkowskich UE i państw basenu Morza Śródziemnego, a współpraca w ramach niego obejmuje kwestie polityczne i bezpieczeństwa, gospodarkę oraz sprawy społeczne, kulturalne i humanitarne. Proces barceloński nie przyniósł jednak dotychczas konkretnych rezultatów, stąd pomysł nowej inicjatywy.