Komisja Europejska niweluje luki w przepisach dotyczących równości w dziedzinie zatrudnienia

2008-02-06

Komisja przesłała 11 państwom członkowskim opinie w sprawie pełnego wdrożenia przepisów UE zakazujących dyskryminacji w zakresie zatrudnienia i pracy ze względu na religię lub przekonania, wiek, niepełnosprawność lub orientację seksualną. Otrzymały je Czechy, Estonia, Irlandia, Grecja, Francja, Włochy, Węgry, Malta, Holandia, Finlandia i Szwecja, na odpowiedź mają dwa miesiące. Jeśli jej nie udzielą, Komisja może wnieść sprawę do Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości.

Dodatkowo Komisja przesłała Niemcom wezwanie do usunięcia uchybienia oraz przekazała uzupełniające wezwania Łotwie i Litwie. Dyrektywa w sprawie równego traktowania w zakresie zatrudnienia i pracy (2000/78/WE) została przyjęta w 2000 r. z terminem wdrożenia do prawa krajowego do grudnia 2003 r.

W przypadku 11 państw członkowskich, które nie wdrożyły poprawnie dyrektywy, Komisja przystąpiła do drugiego etapu postępowania w sprawie naruszenia. Główne problemy poruszone w opiniach przesłanych przez Komisję to:
- ograniczenie zakresu osobowego i materialnego przepisów krajowych w stosunku do dyrektywy (na przykład brak ochrony urzędników służby cywilnej lub w dziedzinie dostępu do samozatrudnienia);
- definicje dyskryminacji różniące się od definicji z dyrektywy (w szczególności w zakresie dyskryminacji pośredniej, nękania i zmuszania do dyskryminowania);
- brak właściwego wdrożenia obowiązku pracodawców w zakresie zapewnienia niepełnosprawnym pracownikom racjonalnych usprawnień;
- niespójne przepisy mające na celu pomoc ofiarom dyskryminacji (takie jak przeniesienie ciężaru dowodu, uprawnienia stowarzyszeń do pomocy obywatelom w ich sprawach oraz ochrona przed retorsjami).

W przypadku Niemiec wezwanie do usunięcia uchybienia, obejmuje następujące zastrzeżenia: nieuwzględnienie zwolnień w przepisach krajowych, niedostateczna ochrona osób niepełnosprawnych przez pracodawcę, zbyt krótki termin na złożenie skargi (dwa miesiące).
Komisja podjęła także decyzję o przekazaniu Łotwie i Litwie uzupełniających wezwań do usunięcia uchybienia dotyczących transpozycji przez te państwa dyrektywy w sprawie równego traktowania w zakresie zatrudnienia i pracy, w szczególności odnośnie do zawężonej definicji dyskryminacji (na Łotwie) oraz zbyt szerokiego wyłączenia dotyczącego dyskryminacji ze względu na wiek (na Łotwie i Litwie).

Pierwsze wezwania do usunięcia uchybienia zostały przesłane 17 państwom członkowskim w grudniu 2006 r. W grudniu 2007 r., po przyjęciu przez Słowenię i Cypr nowych przepisów w odpowiedzi na zastrzeżenia Komisji, zamknięto postępowanie przeciwko tym państwom, wszczęte z powodu nieprawidłowej transpozycji dyrektywy. Pierwszy etap postępowania w sprawie naruszenia rozpoczęto także przeciwko Belgii i Słowacji (które przyjęły ostatnio nowe przepisy), przeciwko Danii, Polsce, Portugalii, Hiszpanii i Zjednoczonemu Królestwu, lecz sprawy te są jeszcze w toku. Ponadto Komisja analizuje przepisy transponujące wspomnianą dyrektywę w Austrii, Luksemburgu, Bułgarii i Rumunii. Publikacja sprawozdania Komisji z wdrożenia dyrektywy zapowiadana jest na pierwszą połowę 2008 r.

W 1997 r. na posiedzeniu Rady Europejskiej w Amsterdamie państwa członkowskie zadecydowały o tym, że UE powinna zająć się zwalczaniem dyskryminacji. Wszystkie 27 państw przyjęło już nowe przepisy wdrażające dyrektywę w sprawie równego traktowania w zakresie zatrudnienia i pracy, uzgodnioną jednomyślnie w 2000 r. Jednak nie wszystkie przepisy krajowe są w pełni zgodne z wymogami dyrektywy. Postępowanie w sprawie naruszenia składa się z trzech etapów. Pierwszy z nich polega na przesłaniu państwu członkowskiemu wezwania do usunięcia uchybienia, na które należy odpowiedzieć w ciągu dwóch miesięcy. Jeżeli osiągnięcie zgodności z przepisami UE wymaga dalszych działań, Komisja wydaje opinię. Państwo członkowskie ma dwa miesiące na udzielenie odpowiedzi. Wobec braku zadowalającej odpowiedzi Komisja może przekazać sprawę do Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości w Luksemburgu. Komisja może także złożyć wniosek o nałożenie kary na państwo, które nie zastosowało się do wyroku Trybunału.