Stawki eksploatacyjne dla przemysłu wydobywczego - dlaczego nagły skok?

2006-09-06

Ministerstwo Środowiska urealniło obowiązujące w przemyśle wydobywczym stawki eksploatacyjne o łączną stopę inflacji w latach 2003 - 2006 r. Lewiatan nie zgadza się z przyjętym mechanizmem obliczenia nowych stawek. Takie podwyższenie wysokości opłat zaburzy stabilność działania przedsiębiorstw w tej branży.

6 września 2006r. Polska Konfederacja Pracodawców Prywatnych Lewiatan wraz ze Związkiem Pracodawców "Polska Miedź" uczestniczyła w konferencji uzgodnieniowej projektu rozporządzenia Rady Ministrów w sprawie stawek opłat eksploatacyjnych. Wcześniej, w siedzibie PKPP Lewiatan, odbyło się spotkanie Związku Pracodawców "Polska Miedź" oraz innych podmiotów przemysłu wydobywczego. Spotkanie to pozwoliło wypracować wspólne stanowisko branży wobec proponowanych zmian oraz może stać się zaczątkiem bliższej współpracy poszczególnych branż przemysłu wydobywczego.

Przedstawiony w lipcu do konsultacji społecznych projekt rozporządzenia jest ukierunkowany na podwyższenie kwot opłat za wydobywanie wszelkich wymienionych w akcie legislacyjnym kopalin o średnio 8%-9% w stosunku do stawek obecnie obowiązujących. Uzasadnieniem tego działania, zdaniem Ministerstwa Środowiska, jest dostosowanie wysokości stawek do sytuacji rynku wydobywczego (przywrócenie realnych wysokości stawek opłat) oraz zastosowanie wymienionego w Ustawie Prawo Geologiczne i Górnicze mechanizmu rewaloryzacyjnego. PKPP Lewiatan oraz Związek Pracodawców "Polska Miedź" nie kwestionują potrzeby okresowego urealnienia wysokości opłat. Dlatego też proponujemy podwyższenie obowiązujących stawek o zapisany w ustawie budżetowej na rok 2006 średnioroczny wskaźnik wzrostu cen towarów i usług konsumpcyjnych, czyli 101,5%.

Nie możemy jednak zgodzić się z przyjętym przez Ministerstwo Środowiska mechanizmem obliczenia nowych stawek. Ministerstwo zrezygnowało w roku 2004 i 2005 ze swojego prawa do podwyższenia corocznego wysokości stawek. Dlatego też proponowane obecnie podwyższenie stawki o łączną stopę inflacji w latach 2003 - 2006 traktujemy jako nieuzasadnioną. Taka podwyżka godzi w przewidywalność zasad prowadzenia działalności gospodarczej przez przedsiębiorców, którzy mają prawo spodziewać się stabilnych zasad stanowienia prawa. Jednocześnie jednorazowe wysokie podniesienie stawek opłaty eksploatacyjnej może uderzyć w konkurencyjność branży. Sytuacja przedsiębiorstw przemysłu wydobywczego jest specyficzna, ponieważ wahania koniunktury gospodarczej znacząco wpływają na ich kondycję. Wiele lat dekoniunktury gospodarczej osłabiło sytuację ekonomiczną firm branży wydobywczej, obniżyło ich konkurencyjność, a także zahamowało większość procesów inwestycyjnych. Dochody wypracowywane w ostatnim czasie przeznaczane są na działania inwestycyjne, poprawiające efektywność i jakość pracy, procesów technologicznych, obniżenie relatywnie wysokich kosztów wytworzenia produktów z wydobytych surowców oraz działalność zmierzającą do poprawy stanu środowiska naturalnego.

Przedsiębiorcy wydobywający kopalinę są obciążeni około dziesięcioma różnego rodzaju daninami publicznymi. Wymienione opłaty stanowią znaczący składnik kosztów. Każde ich podwyższenie pogarsza sytuację ekonomiczną firm, co z całą pewnością ma istotny wpływ na sytuację społeczno - ekonomiczną w regionie, a nawet w kraju (utrata miejsc pracy, zmniejszenie konkurencyjności polskich przedsiębiorstw górniczych). Podwyższenie wysokości opłat doprowadzi do zaburzeń w stabilności działania przedsiębiorstw przemysłu wydobywczego, konieczności ograniczania liczby miejsc pracy w kluczowym dla regionów i kraju przemyśle, braku zdolności finansowej firm do sukcesywnego, wyższego od wymaganego minimum podnoszenia poziomu bezpieczeństwa i higieny pracy.

W obliczu niemożności zawarcia kompromisu w sprawie wysokości stawek eksploatacyjnych z obecnymi na konferencji przedstawicielami samorządów Ministerstwo Środowiska kontynuuje prace na rozporządzeniem. PKPP Lewiatan będzie monitorowała kolejne propozycje zmian w projekcie rozporządzenia.