Komisja Europejska wspiera badania naukowe i innowacje
2020-06-17
Pandemia Covid-19 spowodowała bezprecedensowy globalny kryzys sprawiając, że badania naukowe i innowacje znalazły się w centrum uwagi publicznej, jak nigdy dotąd. Powszechnie uważa się, że tylko one mogą zaoferować rozwiązania pozwalające wyjść z kryzysu i ożywić gospodarkę.
Warto odnotować, że w ostatnich miesiącach nastąpiło bezprecedensowe upowszechnienie platform cyfrowych, a udział w otwartych badaniach naukowych i inicjatywach innowacyjnych dotyczących Covid-19 gwałtownie wzrósł. Jednocześnie zakłóceniu uległy badania i operacje przedsiębiorstw, popyt i łańcuchy dostaw. Firmy napotkały poważne ograniczenia płynności, a niektóre walczą o przetrwanie. W związku z tym Komisja i OECD przewidują historyczny spadek wzrostu na 2020 r., który może oznaczać znaczną utratę całkowitych publicznych i prywatnych inwestycji UE w badania i rozwój - potencjalnie nawet 22 mld EUR.
Jednak długoterminowy wpływ pandemii Covid-19 na badania naukowe i innowacje jest dość złożony np. sektory biotechnologii i lotnictwa można uznać za dwie skrajności. Poza tym kwestia potencjalnej drugiej fali epidemii prowadzi do dalszej niepewności. W publicznym dyskursie podkreśla się przede wszystkim znaczenie badań naukowych i innowacji w krótkotrwałej odpowiedzi na wybuch Covid-19 oraz w celu zapewnienia długoterminowej i trwałej odbudowy gospodarki, przy jednoczesnym zwiększeniu odporności i konkurencyjności UE.
Znajduje to odzwierciedlenie w opublikowanym sprawozdaniu Komisji „UE w sprawie nauki, badań i innowacji w 2020 r.” , w którym analizowane jest miejsce Europy w kontekście globalnym, podkreślając rolę badań naukowych i innowacji w zapewnianiu rozwiązań pozwalających przezwyciężyć bezpośrednie wyzwania związane z COVID-19 i zwiększających odporność gospodarki UE w perspektywie długoterminowej.
W tym kontekście Komisja podjęła nie tylko działania mające na celu walkę z pandemią COVID-19, ale także w swojej zrewidowanej propozycji Wieloletnich Ram Finansowych (WRF) na lata 2021-2027 oraz w Programie Odbudowy „Next Generation EU” nadała duże znaczenie swoim najważniejszym priorytetom dla „świata przyszłości” tj. Zielonemu Ładowi, cyfryzacji i strategii przemysłowej. Równocześnie Komisja dostrzega ogromne znaczenie sektora B&I i unijnego Programu Horyzont Europa dla osiągnięcia tych priorytetów. Z tego powodu proponuje ona budżet Horyzontu Europa w wysokości 94,4 mld EUR tj. o 13,1% więcej niż w swojej pierwotnej propozycji budżetu jeszcze sprzed kryzysu.
Ponadto w ramach dotychczasowego „Planu działania UE vs. Korona” Komisja podjęła szereg inicjatyw wspierających projekty w zakresie badań naukowych i innowacji oraz koordynujących wysiłki badawcze UE w walce z pandemią. Poniższa lista prezentuje główne dotychczasowe działania Komisji:
- Platforma koronowa ERA (maj): wszystkie projekty związane z B&I przeznaczonymi na COVID-19, na które można aplikować znajdują się na jednej stronie razem z informacją o przedłużonych deadlinach w Horyzoncie 2020.
- Europejskie partnerstwo na rzecz gotowości na wypadek pandemii i odporności społecznej (czerwiec) : dodatkowe współfinansowane partnerstwo może zostać uruchomione w ramach Horyzontu Europa w 2023 r.
- Akcelerator EIC (czerwiec): 166 mln EUR przyznano 36 firmom pracującymi nad testowaniem, leczeniem, zapobieganiem i innymi innowacjami związanymi z koronawirusem. Dodatkowo ponad 148 milionów euro zostanie przyznanych innym 36 firmom.
- Zaproszenie do wyrażenia zainteresowania (maj): 122 mln EUR zmobilizowano w celu wsparcia projektów w takich obszarach jak zmiana przeznaczenia produkcji niezbędnych środków medycznych i sprzętu; technologie medyczne, narzędzia cyfrowe i sztuczna inteligencja; behawioralne, społeczne i ekonomiczne skutki reakcji na wybuch pandemii. Wyniki zostaną udostępnione do połowy sierpnia.
- Maraton składania deklaracji Global Response (maj): z 7,4 mld EUR zebranych do tej pory 1 mld EUR przeznaczono na Horyzont 2020 (tj. 450 mln EUR na testowanie, leczenie i zapobieganie; 400 mln EUR na działalność pożyczkową EBI; 150 mln EUR na akcelerator EIC).
- UE vs Wirus Matchathon (maj): Matchathon połączył 117 zwycięskich rozwiązań z ponad 458 partnerami (inwestorami, korporacjami, władzami publicznymi, środowiskiem akademickim i instytucjami badawczymi) i pośredniczył w zawiązaniu 2235 nowych partnerstw.
- Zaproszenie do składania wniosków w sprawie innowacyjnych leków (marzec): 117 mln EUR (tj. 45 mln EUR jako wkład prywatny + 72 mln EUR jako wkład UE)
Adam Dorywalski, biuro Konfederacji Lewiatan w Brukseli
