EKES o przyszłości Europy - sesja plenarna

W sesji plenarnej Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego udział wzięli przewodniczący Komitetu Regionów Karl-Heinz Lambertz oraz przewodniczący Komisji Europejskiej Jean-Claude Junker.

Zdaniem szefa Komitetu Regionów, który został wybrany w lipcu na 2,5 roczną kadencję, ściślejsza współpraca z EKES pozwoli lepiej zintegrować obie instytucje będące organami doradczymi UE. To one mogą pochwalić się prawdziwą ekspertyzą na temat polityk europejskich, sprawdzoną w regionie, w środowisku lokalnym, ocenioną przez społeczeństwo obywatelskie, biznes, organizacje pozarządowe.

W ocenie Lambertza opinie na temat aktów prawnych przygotowywane przez obie instytucje powinny być z większą uwagą uwzględniane przez KE, PE i Radę Ministrów. Należy wzmocnić ich rangę w odbiorze instytucjonalnym, szczególnie, że reprezentowane w EKES trzy grupy są doskonałym odzwierciedleniem różnorodności społeczeństwa obywatelskiego. Wiedza, którą dysponują obie instytucje na temat interesów grup społecznych i problemów w regionach są wartością dodaną w UE. To jest prawdziwa Europa. Dlatego, jednym z obszarów współpracy może być sfera komunikacji, aby lepiej i skutecznej informować o pracy instytucji i ich członków, uwzględniając specyfikę grupy odbiorców. Potrzeba bycia razem jest teraz szczególnie ważna. Zamachy terrorystyczne zachwiały poczuciem bezpieczeństwa wśród obywateli. Decyzja Wielkiej Brytanii o opuszczeniu UE budzi niepewność i poczucie zagubienia wśród Europejczyków.

W tej sytuacji należy wzmocnić więzi społeczne, położyć nacisk na innowacyjność, badania, tworzenie nowych miejsc pracy, konkurencyjność i wzrost. Ważnym tematem jest także polityka spójności wpływająca na warunki życia obywateli. Według Lambertza, dla obu instytucji ważny będzie szczyt społeczny na rzecz sprawiedliwego zatrudnienia i wzrostu gospodarczego, zaplanowany w Goeteborgu 17 listopada br., z udziałem Komisji Europejskiej. Obszarem współpracy obu instytucji może być także temat, który już pojawił się na agendzie unijnej czyli finansowanie polityki spójności po 2020 roku.

Przewodniczący Komitetu Regionów zaproponował większą synergię między obiema instytucjami w tych tematach, w których mogą mówić jednym głosem, co może przełożyć się na współpracę między posłami-sprawozdawcami z Parlamentu Europejskiego oraz autorami opinii z Komitetu Regionów i Komitetu Ekonomiczno-Społecznego. Dla obywateli nie liczą się dyskusje i poddziały w UE, ale „Europa rezultatów zbudowana na solidarności i odpowiedzialności".  

Lambertz zaapelował o dialog z obywatelami, aby nie czuli się sfrustrowani nie mogąc być wysłuchani przez polityków. Na tym polu także istnieje możliwość współpracy z EKES. Okazja pojawi się już wkrótce, w związku z konferencją w Komitecie Regionów z udziałem przewodniczącego Tuska, na temat Unii widzianej z perspektywy miast i regionów (10.10.2017 r.).

W czasie dyskusji przedstawiciele trzech grup w EKES byli zgodni, że konieczne jest wzmocnienie współpracy między instytucjami, szczególnie w perspektywie wyborów do Parlamentu Europejskiego w czerwcu 2019 roku, zbliżenia obywateli do UE, usunięcia deficytu demokratycznego. Sukces będzie zależał od stopnia zaangażowania obywateli w europejskie polityki. Przewodniczący Lambertz podkreślił jakość kultury dialogu, charakteryzującą sesje plenarne EKES, pozytywnie odniósł się do idei wzmocnienia współpracy z EKES, czego pierwszym dowodem mogłaby być wspólna konferencja prasowa z udziałem obu przewodniczących, Lambertza i Georgesa Dassisa.

Lambertz wypowiedział się także na temat sytuacji w Katalonii w związku z planowanym referendum ws. niepodległości. Stwierdził, że pochodząc z Belgii, gdzie obok siebie współistnieją trzy wspólnoty flamandzka, walońska i niemiecka rozumie ten problem. Może tylko podpowiedzieć zastosowanie pokojowego „kompromisu à la belge", czyli rezygnacji z użycia siły na rzecz przeprowadzenia dialogu, który będzie zmierzał do zawarcia porozumienia.

Gościem na sesji plenarnej był przewodniczący Komisji Europejskiej Jean-Claude Junker, który przypomniał najważniejsze punkty z „Orędzia o stanie UE", wygłoszonego w Parlamencie Europejskim 13.09.2017. Junker podziękował członkom EKES za przygotowanie obszernej opinii i merytoryczny wkład w debatę o przyszłości Europy. W jego ocenie „Europie sprzyja teraz dobry wiatr" i dlatego należy przyspieszyć prace nad projektami związanymi zarówno z Europą socjalną, jak i zmiany instytucjonalne. Przypomniał, że od 2014 roku, dzięki reformom stworzono dodatkowo 8,9 milionów miejsc pracy, wzrosła liczba inwestycji, dobrze działa Pakt na rzecz stabilności i rozwoju, nabiera tempa Europa cyfrowa. KE zależy na wzmocnieniu europejskiego filaru spraw socjalnych. Niezbędne zmiany instytucjonalne, jak wprowadzenie głosowania większościowego w niektórym dziedzinach polityki m.in. obronnej pozwolą przyspieszyć prace w Radzie UE. Nawiązał także do pomysłu ustanowienia instrumentu przed-członkowskiego dla państw, które chciałyby wejść do strefy euro. UE pozostaje atrakcyjnym partnerem globalnym, m. in. dla Singapuru, Meksyku, Nowej Zelandii, o czym świadczą zawierane porozumienia o współpracy handlowej.

W czasie dyskusji członkowie EKES podkreślili znaczenie aspektu społecznego, odnalezienie sensu odpowiedzialności i solidarności za Europę.

W imieniu Grupy Pracodawców wypowiedział się przewodniczący Jacek Krawczyk, pozytywnie oceniając wystąpienie szefa KE oraz jego wizję Europy, a także proponowaną przez KE strategię gospodarczą. Zaapelował o walkę z protekcjonizmem. Podkreślił, że trzeba rozpocząć działania na rzecz zbliżenia obywateli do UE i konstruktywną debatę na temat wizji społeczeństwa obywatelskiego. Jasny, strategiczny wybór, co możemy robić razem, gdzie możemy osiągnąć wspólne porozumienie. Znieść przepaść między obywatelami a Unią. „Zależy nam na Europie bardziej zjednoczonej, demokratycznej, solidarnej i odpowiedzialnej". Nadchodzące lata będą rozstrzygające dla przyszłości Unii. Jedna Europa podążająca w jednym kierunku. Tylko społeczny sukces będzie sukcesem europejskim. Państwa członkowskie obowiązują wspólne zasady: wolność, równość, które powinny być przez nie przestrzegane. „Dobry wiatr w żagle" pozwoli na wyzwolenie większej energii i uniknięcie działań spowalniających wzrost, ważna jest konkurencyjność i tworzenie miejsc pracy. Podkreślił znaczenie odpowiedniego otoczenia prawnego dla działalności gospodarczej z przewidywalnymi, czytelnymi i prostymi ramami prawnymi, bo jednolity rynek potrzebuje jasnych „zasad gry". W takim innowacyjnym otoczeniu firmy będą skutecznie działać.

Pozytywną opinię o propozycjach Komisji Europejskiej wyraziły dwie inne grupy: pracowników i grupy reprezentującej inne grupy interesu. Jedność w UE jest niezbędna ze względu na pojawiające się w Europie siły nacjonalistyczne, falę eurosceptycyzmu i coraz silniejsze podziały między wschodem i zachodem Europy. Nie można dopuścić do tworzenia się pracowników drugiej kategorii. Europa licząca się na kontynencie, to Europa-lider, zjednoczona, o silnym wymiarze społecznym, solidarna i polityczna, wspólnota prawa, a nie Europa „à la carte", zredukowana do strefy wolnego handlu. To, co pozwoli myśleć o sukcesie, to siła wizji przywódców UE i odwaga w działaniu.

Relację opracowała Ewa Haczyk-Plumley, ekspert ds. UE.