Uwagi do projektu Rozporządzenia Rady Ministrów w sprawie maksymalnej ilości i wartości energii elektrycznej z odnawialnych źródeł energii, która może zostać sprzedana w drodze aukcji w 2017 r.

2016-11-29

W rozumieniu Związku Pracodawców Prywatnych Energetyki, nadrzędnym celem systemu aukcyjnego dla inwestycji w odnawialne źródła energii (OZE) jest realizacja długookresowego celu wzrostu udziału energii elektrycznej z OZE w całości produkowanej energii, przy zagwarantowaniu możliwie jak najniższych kosztów realizacji ponoszonych finalnie przez odbiorców końcowych. W tym zakresie w pełni popieramy ustawowe rozwiązanie jakim jest system aukcyjny.
Niestety opublikowany projekt rozporządzenia z art. 73 ust. 7 Ustawy z dnia 20 lutego 2015 r. o odnawialnych źródłach energii (Dz. U. 2015 poz. 478 ze zm.) - dalej Rozporządzenia - w swym obecnym kształcie, nie pozwala, w naszej opinii, osiągnąć wymienionych celów.

Realizacja celu OZE 2020

W ramach Pakietu  klimatycznego UE, Polska zobowiązała się do osiągnięcia 15,0% udziału energii z OZE w całkowitym zużyciu energii brutto w 2020 roku. Cel ten został skaskadowany na trzy sektory gospodarki: elektroenergetyczny, ciepłowniczy i chłodniczy oraz transportowy. Cel dla sektora elektroenergetycznego wynosi 19,13%.

Zgodnie z Krajowym Planem Działań[1], w 2020 roku należy wyprodukować około 32 TWh energii w OZE. W 2015 całkowita generacja energii elektrycznej z OZE wyniosła 22,6 TWh.

Oceniamy, że produkcja nie ulegnie zwiększeniu w 2016 roku. Powodem jest zamknięcie z 30 czerwca 2016 roku dotychczasowego systemu wsparcia rozwoju OZE (tzw. zielonych certyfikatów) oraz nie uruchomienie  systemu aukcyjnego dla nowych instalacji.

Przy produkcji w wysokości 22,6 TWh do osiągnięcia celu 2020 brakuje ok. 9 TWh. Natomiast całkowity wolumen ogłoszony w Rozporządzeniu opiewa jedynie na niecałe 2,3 TWh. Nawet przy optymistycznym założeniu, że wszystkie instalacje, które wygrają aukcje, zostaną z sukcesem oddane do użytkowania i rozpoczną produkcję przed rokiem 2020 do osiągnięcia wymaganej produkcji brakować będzie ok. 7 TWh.

Założenie jest optymistyczne, gdyż doświadczenia innych krajów wskazują, że nie wszystkie instalacje wygrywające aukcje w ogóle powstają, a niektóre mogą mieć trudności w dotrzymaniu ustawowego  terminu 48 miesięcy od wygrania aukcji.  

Pragniemy zwrócić uwagę, że projekty inwestycyjne w energetyce, również energetyce odnawialnej, poza fotowoltaiką, charakteryzują się kilkuletnimi okresami realizacji inwestycji. Z tego powodu ogłoszenie aukcji na kolejne 7 TWh w latach 2018 i 2019 nie gwarantuje oddania ich do użytkowania przed rokiem 2020. Dodatkowo, z uwagi na zapisy Ustawy o inwestycjach w zakresie elektrowni wiatrowych, projekty farm wiatrowych, które nie uzyskają wsparcia przed końcem roku 2017 nie będą mieć szans na uzyskania pozwolenie na użytkowanie do połowy roku 2019, który to jest ustawową datą dla wszystkich inwestycji w tej technologii.

Ponadto,  brak jasnej perspektywy, co do wolumenów planowanych w kolejnych aukcjach w poszczególnych koszykach aukcyjnych, nie stymuluje rozwoju nowych projektów, ponieważ inwestorzy nie mają pewności, czy ich projekty kiedykolwiek będą miały szansę na realizację. Przy tak wysokiej niepewności inwestycyjnej, może okazać się, że zabraknie projektów, w jakiejkolwiek technologii OZE, zdolnych wypełnić brakującą do realizacji celu 2020 lukę, nawet przy ogłoszeniu odpowiednich wolumenów aukcyjnych w kolejnych latach. W związku z tym apelujemy o zdecydowane zwiększenie wolumenów aukcyjnych w Rozporządzeniu, z uwzględnieniem gotowości aukcyjnej projektów w poszczególnych technologiach. Apelujemy również o ogłoszenie możliwie jak najszybciej projektów rozporządzeń dotyczących wolumenów i budżetów aukcyjnych na kolejne lata, aby pozwolić na przygotowanie inwestycji do udziału w aukcjach w kolejnych latach. Przyczyni się to dodatkowo do wzrostu konkurencji i docelowo również do obniżenia cen aukcyjnych, a co za tym idzie, minimalizację kosztów systemu dla odbiorców końcowych.

Koszty systemu wsparcia

Zgodnie z Rozporządzeniem, Ministerstwo Energii zakłada głównie wspieranie technologii w koszyku powyżej 3504 MWh/MW/rok. Pragniemy zwrócić uwagę, że według założeń rządu, średni koszt uzyskania 1 MWh w tych technologiach wynosi od 415 zł/MWh (biomasa) do 550 zł/MWh (biogaz rolniczy). Natomiast całkowita wartość aukcji dla tych technologii to 17,6 mld zł. Według wspomnianego projektu, w wyniku przyszłorocznej aukcji ma powstać 300 MW mocy w niedużych farmach fotowoltaicznych oraz tylko 150 MW mocy w nowych farmach wiatrowych, dla których koszt wytworzenia energii założono na poziomie odpowiednio 400 zł/MWh i 330 zł/MWh. Dla tych technologii przewidziano jednak aukcje o wartości zaledwie 4,2 mld zł.

Uważamy, że z uwagi na dbałość o obniżenie kosztów systemu wsparcia, alokacja wolumenów i budżetów do poszczególnych koszyków powinna być zrównoważona i gwarantować przynajmniej porównywalną alokację wolumenów w koszykach dla poszczególnych technologii. 

Aukcje dla instalacji istniejących

Zwracamy również uwagę na bardzo trudną sytuację inwestycji wybudowanych w ramach poprzedniego systemu wsparcia i apelujemy o umożliwienie stopniowego wyjścia z sytemu świadectw pochodzenia, dla wszystkich technologii.