Opinia do ustawy o zmianie ustawy o autostradach płatnych oraz o Krajowym Funduszu Drogowym, ustawy o Funduszu Kolejowym oraz ustawy o podatku akcyzowym

2013-12-06

Opinia do projektu z dnia 25 listopada 2013 r. ustawy o zmianie ustawy o autostradach płatnych oraz o Krajowym Funduszu Drogowym, ustawy o Funduszu Kolejowym oraz ustawy o podatku akcyzowym.

Opiniowany projekt ustawy został przygotowany w celu zapewnienia dodatkowych wpływów Funduszu Kolejowego, co pozwoli zwiększyć jego możliwości finansowe do realizacji kolejowych projektów inwestycyjnych. Zmiany w finansowaniu funduszu mają na celu zapewnienie maksymalnego wykorzystania środków pochodzących z Unii Europejskiej w ramach nowej perspektywy finansowej UE na lata 2014 -2020.

Dodatkowe środki będą pochodziły z podwyżki opłaty paliwowej, która w latach 2015 -2019 ma być zwiększona o 25 zł na 1000 litrów albo 25 zł na 1000 kg paliwa. Jednocześnie, o tę samą kwotę obniżone zostaną stawki podatku akcyzowego. Zgodnie z uzasadnieniem do projektu ustawy, proponowane zmiany pozwolą na zwiększenie wpływów z opłaty paliwowej, która zasila Fundusz Kolejowy o 500 mln zl rocznie, kosztem wpływów budżetowych z tytułu podatku akcyzowego.

Poniżej przedstawiamy nasze wątpliwości, co do treści przepisów oraz uzasadnienia.

Ø  Projektowany art. 37m ust. 3a w korelacji z ust. 4 ustawy z dnia 27 października 1994 r. o autostradach płatnych oraz o Krajowym Funduszu Drogowym (Dz.U. z 2012 r. poz. 931, z późn. zm.).

Zgodnie z art. 37m ust. 4 minister właściwy do spraw transportu ogłasza, w drodze obwieszczenia, stawki opłaty paliwowej na kolejny rok zaokrąglając je w górę do pełnych groszy. Natomiast zgodnie projektowanym ust. 3a tego artykułu w latach 2015 -2019 stawki opłaty obowiązujące w dniu pierwszego stycznia każdego roku, podwyższa się na okresy roczne o 25 zł/1000 litrów lub  25 zł/1000 kg. Z przepisu nie wynika wprost, czy minister właściwy do spraw transportu będzie ogłaszał stawki opłaty na kolejny rok uwzględniając zapisy art. 37m ust. 2, tj. wychodząc od stawki nie podwyższonej o 25 zł, o których mowa w ust. 3a? Innymi słowy - mając na względzie tzw. minima akcyzowe dla paliw, określone przepisami Dyrektywy Energetycznej, nie może dojść do sytuacji, że coroczne podwyższanie opłaty paliwowej będzie się sumować, a obniżka akcyzy będzie jednorazowa o 25 zł.

Ø  Projektowany art. 37r ust. 1 ustawy z dnia 27 października 1994 r. o autostradach płatnych oraz o Krajowym Funduszu Drogowym (Dz.U. z 2012 r. poz. 931, z późn. zm.).

Wątpliwym wydaje się, aby zabezpieczenie akcyzowe opłaty paliwowej było rozwiązaniem najprostszym i czy na pewno zabezpieczy wpływy z tej opłaty. W przypadku przyjęcia takiego sposobu zabezpieczenia wpływów z opłaty paliwowej, ważne jest wskazanie, że przewidziane w przepisach o podatku akcyzowym zwolnienia ze złożenia zabezpieczenia, formy składanego zabezpieczenia, obniżenie kwot zabezpieczeń (np. w przypadku transportu rurociągiem ropopochodnych wyrobów akcyzowych), stosowanie zabezpieczeń ryczałtowych, czy też obciążania i zwalniania zabezpieczeń, również będą miały zastosowanie do zabezpieczania opłaty paliwowej.

Powyższe przesądzi, że zastosowanie do opłaty paliwowej będą miały nie tylko przepisy ustawy o podatku akcyzowych, ale również przepisy rozporządzeń wykonawczych do tej ustawy regulujące kwestie zabezpieczeń akcyzowych.

Ponadto wątpliwości budzi sposób w jaki zgodnie z przepisami obliczyć kwotę zabezpieczenia dla opłaty paliwowej. Przykładowo w rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 30 sierpnia 2010 r.

w sprawie zabezpieczeń akcyzowych w §3 ust. 1 pkt 2 wskazano, że zabezpieczenie generalne składane przez podmioty prowadzące skład/składy podatkowe, które uzyskały zgodnie z art. 64 ust. 1 ustawy o podatku akcyzowym zwolnienie z obowiązku złożenia zabezpieczenia wynosi równowartość najwyższej dziennej akcyzy odpowiednio z ostatnich 6 miesięcy przed dniem ustalenia wysokości zabezpieczenia. Opłaty paliwowej nie ustala się za okresy dzienne lecz okresy miesięczne. Jak więc ustalić najwyższą dzienną kwotę opłaty paliwowej?

Z treści uzasadnienia do projektu ustawy wynika, iż przepisy nakładające na podmiot zobowiązany do zapłaty opłaty paliwowej oraz obowiązku złożenia zabezpieczenia akcyzowego mają  zagwarantować jej pokrycie w należnej wysokości. A więc nie powinny być zabezpieczane kwoty opłaty w odniesieniu do wyrobów, od których zobowiązanie w opłacie paliwowej nie powstaje.

Przykładem takich wyrobów mogą być np. węglowodory klasyfikowane do CN 2901 czy CN 2902.

Zgodnie z brzmieniem art. 89 ust. 2 ustawy o podatku akcyzowym w przypadku wyrobów energetycznych innych niż wymienione w ust. 1 pkt. 1-13, niniejszego przepisu przeznaczonych na cele „nie napędowe" i „nie opałowe" (w tym jako dodatki i domieszki do paliw silnikowych i opałowych), właściwą stawką akcyzy jest 0 zł. Również zgodnie z przepisami w zakresie opłaty paliwowej obowiązek podatkowy w opłacie paliowej w odniesieniu do tych wyrobów nie powstaje. W przypadku przemieszczania tych wyrobów z zastosowaniem procedury zawieszenia poboru akcyzy w systemie EMCS zabezpieczana jest akcyza wg stawki 1822 zł /1000 l. Skoro więc w odniesieniu do wyrobów, o których mowa wyżej nie powstaje zobowiązanie w opłacie paliwowej bezzasadnym jest  objęcie przemieszczania tych wyrobów zabezpieczeniem na tą opłatę.

Nie należy również zapominać, iż spełnienie obowiązków wynikających z proponowanych zmian wymagało będzie odpowiedniej zmiany po stronie systemu EMCS, który w odniesieniu do odpowiednich wyrobów akcyzowych będzie dokonywał obciążania i zwalniania zabezpieczeń akcyzowych po uwzględnieniu kwot zabezpieczeń opłaty paliwowej.

W przypadku zabezpieczeń stosowanych do przemieszczeń wyrobów z zastosowaniem zwolnień z podatku akcyzowego w wielu przypadkach obciążeń i zwolnień złożonych przez podmioty gospodarcze zabezpieczeń akcyzowych dokonują pracownicy urzędów celnych, a więc również i w tym obszarze należy zwrócić uwagę na zmiany.