Uwagi do projektu ustawy o zmianie ustawy - Kodeks spółek handlowych oraz niektórych innych ustaw

2014-09-26

Przedstawiamy opinię podatkową do projektu z dnia 11 sierpnia 2014 r. ustawy o zmianie ustawy - Kodeks spółek handlowych oraz niektórych innych ustaw. Część zmian zawartych w tym projekcie dotyczy kwestii podatkowych, co wynika z konieczności dostosowania przepisów podatkowych do nowej konstrukcji spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, tzw. spółki z kapitałem udziałowym, czyli spółki, której udziały nie mają określonej wysokości nominalnej. Zmiany mają charakter co do zasady doprecyzowujący, jednak niektóre z projektowanych przepisów budzą wątpliwości.

Proponowana nowelizacja w zakresie przepisów podatkowych służy dostosowaniu tych przepisów do nowej konstrukcji spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, tzw. spółki z kapitałem udziałowym, czyli spółki, której udziały nie mają określonej wysokości nominalnej. Zmiany mają charakter co do zasady doprecyzowujący. 

Wątpliwości budzi zmiana art. 12 ust. 1 pkt 7 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, która zgodnie z uzasadnieniem, ma na celu dostosowanie obecnej definicji przychodu wspólnika obejmującego udziały w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością w zamian za wkład niepieniężny, do przypadku, w którym udziały obejmowane w zamian za taki wkład są udziałami bez wartości nominalnej.  

Proponowana zmiana wprowadza zasadę, że w przypadku objęcia udziałów (akcji) w zamian za aport nie będący zorganizowaną częścią przedsiębiorstwa, bez wartości nominalnej, ale o wartości emisyjnej odpowiadającej zwiększeniu kapitału udziałowego, przychodem jest wartość rynkowa, a nie wartość emisyjna obejmowanych udziałów (akcji). Obecnie Ministerstwo Finansów stoi na stanowisku, że przychodem z tytułu objęcia udziałów w zamian za wkład niepieniężny jest wartość rynkowa, a nie wartość nominalna obejmowanych udziałów. Podejście to jest sprzeczne z częścią orzecznictwa administracyjnego. Po zmianie wspólnicy spółki z o.o. nabywający udziały bez określonej wysokości nominalnej w zamian za wkład niepieniężny w innej postaci aniżeli przedsiębiorstwo lub jego zorganizowana część, rozpoznają przychód w wysokości wartości emisyjnej udziałów. Jednakże, jeżeli wartość emisyjna jest niższa od wartości rynkowej tego wkładu, przychód jest ustalany w wysokości wartości rynkowej wkładu.

W przypadku dalszego procedowania przedmiotowej zmiany zasadne jest wprowadzenie analogicznej zasady w przepisach ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Obecnie wskazano ogólnie, że art. 19 ustawy o PIT stosuje się odpowiednio. Przepisy ustaw o CIT i PIT powinny być zharmonizowane, dlatego też zasadne jest usunięcie z nowelizacji ustawy o CIT, dodanego zdania „jeżeli jednak wartość emisyjna odbiega od wartość rynkowej przedmiotu wkładu, przychód ten określa się w wysokości wartości rynkowej tego wkładu", albo dodać takie zdanie w proponowanym ust. 2 art. 17 ustawy o PIT.

Ponadto projektowany art. 15 ust. 9 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych narzuca metodę FIFO jako jedyną metodę rozpoznawania kosztu podatkowego w przypadku sprzedaży udziałów oraz zbycia wszelkich innych papierów wartościowych. W naszej ocenie dodanie ust. 9  do art. 15 ustawy o CIT wykracza poza ramy wprowadzanych zmian, ponieważ regulacja ta, nie jest związana bezpośrednio z wprowadzeniem nowego rodzaju spółki z ograniczoną odpowiedzialnością. Ustawa o rachunkowości przewiduje jeszcze inne metody rozpoznawania kosztów (np. metodę cen przeciętnych), dlatego też, narzucenie tej metody na gruncie ustawy podatkowej może doprowadzić do różnic pomiędzy stosowaną przez podatnika metodą rachunkową a podatkową. Postulujemy usunięcie proponowanej zmiany lub nawiązanie do metody księgowej, jeżeli jest ona stosowana konsekwentnie przez podatnika.