Pracodawcy krytykują pomysł ograniczenia wynagrodzenia komorników

2014-01-22

Propozycje drastycznego ograniczenia wynagrodzenia komorników mogą zagrażać sprawnemu egzekwowaniu orzeczeń sądów, a tym samym także bezpieczeństwu obrotu gospodarczego.

- uważa Konfederacja Lewiatan. 

Podczas dzisiejszego posiedzenia Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka, odbędzie się pierwsze czytanie projektu, autorstwa grupy posłów PO, nowelizacji ustawy o zmianie ustawy o komornikach sądowych i egzekucji (ukse).

- Nasze zaniepokojenie budzi fakt, że zmiany zostały zaproponowane bez jakiejkolwiek analizy skutków ich wprowadzenia. Podjęcie decyzji o zasadności i ewentualnym rozmiarze obniżenia opłat egzekucyjnych powinno być poprzedzone weryfikacją skutków dla gospodarki, a także szczegółową kalkulacją przychodów i wydatków związanych z prowadzonymi czynnościami egzekucyjnymi. Musi ona uwzględnić fakt, że zdecydowana większość takich spraw kończy się bezskutecznie, a zatem ich koszty nie są wbrew potocznemu mniemaniu przeniesione na dłużnika, a są ponoszone przez wierzycieli i komorników - mówi Krzysztof Kajda, z-ca dyrektora departamentu prawnego Konfederacji Lewiatan.
W przypadku komorników konieczność poniesienia tych kosztów w oczywisty sposób wpłynie na dalszy spadek efektywności postępowań egzekucyjnych. Będzie to miało zatem bezpośrednie przełożenie na zwiększenie problemów związanych z zatorami płatniczymi.

Zdaniem Konfederacji Lewiatan wysokość opłat egzekucyjnych powinna zostać ustalona na takim poziomie, aby z jednej strony zapewnić możliwość finansowania działalności egzekucyjnej komorników sądowych, a z drugiej nie powodować nadmiernych obciążeń finansowych dla stron postępowania. Obecnie większa część kosztów prowadzenia działalności egzekucyjnej została przerzucona na wierzycieli.

Zdaniem Konfederacji Lewiatan korzystnym rozwiązaniem byłoby utrzymanie wynagrodzenia komorników na jednolitym, racjonalnie wysokim poziomie, przy jednoczesnym uchyleniu przepisów obciążających wierzycieli kosztami egzekucji z tytułu poszukiwania majątku dłużnika.

Opłaty stosunkowe pobierane od dłużników na podstawie art. 49 ukse, w przypadku skutecznie przeprowadzonej egzekucji, służą finansowaniu całego systemu egzekucji w Polsce, a więc muszą być racjonalnie wysokie i pokryć koszty utrzymania kancelarii komorniczych i obsługi spraw, zarówno tych które zakończyły się skutecznie, jak i tych w których komornik umorzył postępowanie ze względu na brak majątku dłużnika.

Tylko ok. 21,6 proc. spraw egzekucyjnych kończy się skutecznie (stan na koniec 2012 r.), a więc koszty ponad 78 proc. spraw ponoszą wierzyciele i komornicy. Poważnym zagrożeniem, jakie wypływa z przedstawionego projektu obniżania wynagrodzenia komorników za skuteczną egzekucję, jest ryzyko przerzucania znacznie większego ciężaru kosztów egzekucji na wierzycieli, co jeszcze pogorszy ich sytuację. Eksperci Konfederacji Lewiatan niejednokrotnie wyrażali stanowisko, że zarówno procedury sądowe, jak egzekucyjne powinny być upraszczane. Tymczasem przedstawiony projekt nowelizacji znacznie komplikuje sposób wyliczania opłaty stosunkowej za skutecznie przeprowadzoną egzekucję. O ile określenie minimalnych i maksymalnych progów wysokości opłaty stosunkowej pobieranej od dłużnika wydaje się uzasadnione, to istnienie 3 różnych progów procentowych wyliczania tej opłaty, w zależności od czynności podejmowanych przez komornika, nie znajduje racjonalnego uzasadnienia.

Ponadto poziom opłat egzekucyjnych powinien motywować dłużników do spłaty zadłużenia na wcześniejszych etapach postępowań, zanim sprawa trafi na drogę egzekucji komorniczej. Proponowanie opłaty stosunkowej na poziomie 2 proc. czy 5 proc. wartości roszczenia oznacza także, że koszty egzekucji byłyby dla dłużnika znaczne niższe niż koszt kredytu w banku. Tym samym dłużnik mógłby celowo opóźniać spłatę zobowiązań, bowiem egzekucja nie była by dla niego aż tak dotkliwa od strony kosztowej.
Zdaniem Konfederacji Lewiatan niniejszy projekt będzie miał negatywny wpływ na budżet państwa oraz budżety jednostek samorządu terytorialnego. Wynika to m.in. z faktu, że większy poziom bezskutecznej egzekucji stwierdzony przez komorników (postanowieniem o nieściągalności) to wyższy poziom należności zaliczonych przez przedsiębiorców w koszty uzyskania przychodów, a także większe możliwości korekt podatku VAT przy skorzystaniu przez przedsiębiorców z tzw. ulgi na złe długi, a zatem zdecydowanie mniejsze wpływy z tytułu podatków.

Wśród przedsiębiorców powszechna jest frustracja z powodu tempa i skuteczności odzyskiwania zasądzonych wierzytelności. Wielu zmuszonych jest walczyć o byt, dokonywać gwałtownych redukcji kosztów (w tym obniżać poziom zatrudnienia), aby w ogóle funkcjonować i utrzymać się na rynku. Niski poziom efektywności postępowań egzekucyjnych wpływa, zdaniem przedsiębiorców, m.in. na wzrost poziomu bezrobocia, a także pośrednio na poziom cen towarów i usług, gdyż nieregulowane, nieegzekwowalne należności są uwzględniane przez przedsiębiorców w cenach świadczonych przez nich usług lub sprzedawanych towarów.

Konfederacja Lewiatan