Zmiana ustawy o Państwowym Ratownictwie Medycznym - uwagi
2018-02-06
Niniejszym wnosimy o wykreślenie punktu 32 rządowego projekt ustawy o zmianie ustawy o Państwowym Ratownictwie Medycznym oraz niektórych innych ustaw (druk sejmowy nr 2137), zgodnie z którym art. 32 w ust. 1 pkt 2 ustawy otrzymuje brzmienie:
„2) zespoły ratownictwa medycznego, w tym lotnicze zespoły ratownictwa, wchodzące w skład podmiotu leczniczego będącego samodzielnym publicznym zakładem opieki zdrowotnej albo jednostką budżetową, albo spółką kapitałową, w której co najmniej 51% udziałów albo akcji należy do Skarbu Państwa lub jednostki samorządu terytorialnego, lub publicznej uczelni medycznej".
Uzasadnienie
1. Wbrew twierdzeniom projektodawców zmiana nie prowadzi do budowy systemu ratownictwa medycznego jako odrębnej służby czy państwową. Mamy jedynie do czynienia z systemem funkcjonalnym łączącym w zakresie określonych zadań różnego rodzaju podmioty świadczące określoną funkcję społeczną. Stąd dla sprawnego działania „systemu" nie ma żadnego znaczenia, jakie podmioty będą w systemie, o ile spełnią one określone wymogi. Analiza obowiązujących i proponowanych zmian wskazuje wręcz, że zmiana dotycząca ograniczenia podmiotów mogących wykonywać świadczenia z zakresu ratownictwa medycznego stoi w sprzeczności z celami ustawy. Ponadto, jak niezbicie wskazuje na to NIK, zadania z zakresu ratownictwa medycznego nie są realizowane lepiej tylko dlatego, że dysponent jest państwowy. W żadnym z dokumentów nie wskazano, że forma własności ma jakiekolwiek znaczenie przy wykonywania ww. zadań.
2. Państwa członkowskie UE mają możliwość kształtowania organizacji opieki medycznej wedle swojego przekonania, jednak obowiązują je ograniczenia w sferze prawa. Tymi ograniczeniami są podstawowe zasady prawne UE oraz podstawowe zasady prawne określone w Konstytucji RP. Wbrew 24 ust. 3 i § 36 ust. 1 Regulaminu Pracy Rady Ministrów oraz Wytycznym do przeprowadzenia oceny wpływu[1] w projekcie nie przedstawiono informacji, że projekt dotyczy prawa Unii Europejskiej i prowadzi do naruszenia swobodny przepływ towarów, osób, usług i kapitału [art. 26 ust. 2 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej] oraz wolności i swobody działalności gospodarczej w ochronie zdrowia [art. 49 w związku z art. 54 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej].
Ponadto, wbrew 24 ust. 3 i § 36 ust. 1 Regulaminu Pracy Rady Ministrów oraz Wytycznym do przeprowadzenia oceny wpływu, nie tylko (i) nie dokonano oceny faktycznych kosztów odtworzenia struktury systemu PRM (zapewnienie lekarzy, zakup ambulansów, wyposażania) zbudowanej i utrzymywanej przez podmioty prywatne, co jest sprzecznie z zasadami gospodarowania środkami publicznymi, ale również (ii) nie wskazano na realne zagrożenie wypłaty odszkodowania (wstępnie oszacowanego na kwotę 200 milionów PLN) na rzecz firmy Falck na podstawie Umowy między Rządem Rzeczypospolitej Polskiej, a Rządem Królestwa Danii.
3. Twierdzenie Ministra Zdrowia oraz polityków, że projekt nie prowadzi do nacjonalizacji - „wywłaszczenia" podmiotów prywatnych jest nieprawdziwe w ujęciu prawnym. Prawo międzynarodowe, w tym prawo UE chroni przed wszelkimi działaniami państwa polegającymi na „wywłaszczeniu pośrednim" (ang. indirect expropriation) oraz przed „działaniami równoznacznymi z wywłaszczeniem" (ang. measures tantamount to expropriation). Sąd arbitrażowy rozstrzygający spór Ronald S. Lauder przeciwko Republice Czeskiej uznał że „pośrednie wywłaszczenie, albo nacjonalizacja jest środkiem, który nie wiąże się z przejęciem majątku, ale skutecznie uniemożliwia jego wykorzystanie. Przyjmuje się, że co do zasady, działania mogące skutkować pośrednim wywłaszczeniem stanowią szeroki wachlarz i każdy przypadek powinien być rozstrzygany na podstawie zaistniałych okoliczności"[2]. Analizowany Projekt prowadzi do sytuacji, w której podmioty prywatne nie będą mogły korzystać z majątku w celu przystąpienia do konkursu i ubiegania się o zawarcie umowy - prowadzi zatem do wywłaszczenia (nacjonalizacji).
Załączniki:
4) „Rachunek za inwestycje, które okazały się ulotne" Dziennik Gazeta Prawna, 4 stycznia 2018 r.
[1] Wytyczne do przeprowadzenia oceny wpływu oraz konsultacji publicznych w ramach rządowego procesu legislacyjnego" opracowane przez Ministerstwo Gospodarki we współpracy z Kancelarią Prezesa Rady Ministrów zgodnie z § 24 ust. 3 uchwały nr 190 Rady Ministrów z 29 października 2013 r. - Regulamin pracy Rady Ministrów" konsultacje.gov.pl/sites/ default/files/file-attachments/3596/08a778f37929aec.docx
[2] Zob. G. Domański, M. Świątkowski, Pojęcie "wywłaszczenia" w umowach międzynarodowych o ochronie inwestycji. PPH 2006/3/12-20.; Ronald S. Lauder przeciwko Republice Czeskiej, wyrok z 3.09.2001 r., www.naftaclaims.org ust. 200.
