Prawo farmaceutyczne - list do senatorów
2017-04-12
Konfederacja Lewiatan i Związek Pracodawców Aptecznych PharmaNET zwracają się z apelem o odrzucenie ustawy o zmianie ustawy - Prawo farmaceutyczne (druk nr 472).
Na 39. posiedzeniu Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej została przyjęta ustawa o zmianie ustawy - Prawo farmaceutyczne, które w sposób dramatyczny zmienia sposób funkcjonowania rynku aptecznego w Polsce.
Przyjęte rozwiązania wprowadzające możliwość prowadzenia apteki wyłącznie przez farmaceutę, ograniczenie możliwości posiadania więcej niż 4 aptek oraz bariery demograficzne i geograficzne są oderwane od interesów pacjentów.
Przyjęcie ustawy budzi wątpliwości również z uwagi na fakt, że zasada „apteki dla farmaceuty" została już raz uznana za niezgodną z Konstytucją, a ponadto została negatywnie zaopiniowana m.in. przez Komitet Ekonomiczny Rady Ministrów. Dziwi, że do tej pory nie zostało opracowane stanowisko Rady Ministrów w tej sprawie, a w pracach parlamentarnych prezentowane jest wyłącznie stanowisko Ministra Zdrowia.
Polskie apteki w 96% należą do polskich przedsiębiorców - zarówno farmaceutów, jak i osób niebędących farmaceutami. Około 2/3 aptek w Polsce należy do indywidualnych właścicieli, 1/3 aptek działa jako sieci apteczne. Najczęściej są to małe, lokalne, polskie przedsiębiorstwa, liczące od kilku do kilkunastu aptek.
Polski rynek apteczny jest niezwykle konkurencyjny i rozdrobniony - zaledwie cztery podmioty posiadają powyżej 100 aptek w skali kraju, nie przekraczając 2-5% w ogólnej licznie ponad 14,5 tys. aptek w Polsce. Te największe sieci powstały zresztą przy aktywnym udziale Państwa - w ramach prywatyzacji Cefarmów.
Rozwój sieci aptecznych przyczynił się do unowocześnienia branży aptecznej, upowszechnił wysokie standardy w zakresie obsługi pacjentów i przestrzegania prawa pracy, przede wszystkim jednak doprowadził do spadku cen leków nierefundowanych, stanowiących zdecydowaną większość medykamentów nabywanych w aptekach.
Wprowadzenie szybkich i nieprzemyślanych zmian uderzy w co trzecią aptekę, działającą na polskim rynku - spowoduje powolną likwidację aptek, nienależących do farmaceutów, w tym sieci aptecznych, które staną się przedsiębiorstwami bez wartości i bez przyszłości.
Za powyższe zmiany zapłacą polscy pacjenci, którzy stracą możliwość tańszego zaopatrywania się w leki, którym ograniczy się dostępność placówek aptecznych i których skaże się na warunki dyktowane przez lokalne monopole i wielkich dostawców.
W ocenie przedsiębiorców efektem wprowadzonych zmian będzie przede wszystkim:
1) doprowadzenie do ograniczenia konkurencji prowadzącego wprost do wzrostu cen leków nierefundowanych oraz spadku dostępności leków dla pacjentów;
2) uniemożliwienie otwierania, a także dalszego rozwoju aptek przez polskich przedsiębiorców, do których należy przeszło 96% aptek w Polsce; w praktyce, że apteki nie będzie mógł otworzyć polski przedsiębiorca, ale będzie mógł to zrobić np. farmaceuta niemiecki czy francuski;
3) obecni właściciele nie farmaceuci nie tylko nie będą mogły uzyskać nowego zezwolenia na prowadzenie apteki, lecz posiadane obecnie będą mogły jedynie stracić - wpłynie to niewątpliwie na wycenę wartości prowadzonego przez nich przedsiębiorstwa i oznacza de facto pełzające wywłaszczenie;
4) wprowadzone kryteria demograficzno-geograficzne spowodują, że w większości miast i nowych osiedli nie będą mogły otworzyć się żadne nowe apteki, nawet prowadzone przez indywidualnych farmaceutów;
5) przyjęte rozwiązanie stoi w sprzeczności z potrzebą wsparcia rozwoju polskich przedsiębiorców, wyrażoną m.in. w Strategii na Rzecz Odpowiedzialnego Rozwoju (istniejące w Polsce sieci aptek to w zdecydowanej większości małe i średnie polskie firmy, którym powyższe ograniczenie uniemożliwi dalszy rozwój i przekształcenie w odpowiednio średni i duże przedsiębiorstwa);
6) przepisy przejściowe nie uwzględniają interesów przedsiębiorców, którzy poczynili znaczne inwestycje w celu otwarcia apteki m.in. zawarli umowę najmu z nowopowstającym centrum handlowym. Zgodnie z brzmieniem przyjętych przepisów przedsiębiorca nie będzie mógł otworzyć tam apteki, co będzie wiązało się z m.in. ogromnymi karami umownymi i szkodami wynikającymi z braku możliwości prowadzenia działalności aptecznej.
Z uwagi na budzące tak wiele wątpliwości zapisy apelujemy o ponowną dyskusję i odrzucenie tak niekorzystnej dla pacjentów ustawy o zmianie ustawy - Prawo farmaceutyczne (druk nr 472).