Ustawy o inwestycjach w zakresie elektrowni wiatrowych - uwagi

Rada OZE przy Konfederacji Lewiatan stanowi forum zrzeszające przedsiębiorców działających w sektorze energetyki odnawialnej. Rada działa od 2013 roku skupiając szerokie grono firm i podmiotów, w tym polskich i zagranicznych wytwórców energii ze źródeł odnawialnych (wiatru, wody, biogazu, biomasy, fotowoltaiki), producentów urządzeń OZE, instytucje finansowe (banki i Związek Banków Polskich), spółki budowlane oraz  kancelarie i firmy doradcze.

Poniżej przekazane propozycje zmian projektowanej ustawy o inwestycjach w zakresie elektrowni wiatrowych (druk nr 315), z uprzejmą prośbą o ich uwzględnienie podczas posiedzeń Komisji Infrastruktury oraz wprowadzenie do proponowanych regulacji.

 

1.       Lokalizacja elektrowni wiatrowych

Artykuł 4 Projektu

Proponowana zmiana

 

„Art. 4. 1. Odległość, w której mogą być lokalizowane i budowane:

1) elektrownia wiatrowa - od budynku mieszkalnego albo budynku o funkcji mieszanej, w skład, której wchodzi funkcja mieszkaniowa, oraz

2) budynek mieszkalny albo budynek o funkcji mieszanej, w skład, której wchodzi funkcja mieszkaniowa -
od elektrowni wiatrowej

- powinna uwzględniać zróżnicowane oddziaływanie elektrowni wiatrowej na otoczenie w zależności od zabudowy sąsiadujących nieruchomości, ukształtowania terenu, jak również cech technicznych samej elektrowni i być określona w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego.

2. Wymagania, o których mowa w ust. 1, powinno się uwzględniać przy lokalizacji i budowie elektrowni wiatrowej od form ochrony przyrody, o których mowa w art. 6 ust. 1 pkt 1-3 i 5 ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody (Dz. U. z 2015 r. poz. 1651, 1688 i 1936) oraz od leśnych kompleksów promocyjnych, o których mowa w art. 13b ust. 1 ustawy z dnia 28 września 1991 r. o lasach (Dz. U. z 2015 r. poz. 2100), przy czym ustanawianie tych form ochrony przyrody oraz leśnych kompleksów promocyjnych nie wymaga zachowania odległości, o której mowa w ust. 1.

3. Wymagań, o których mowa w ust. 1, nie stosuje się przy przebudowie, nadbudowie, rozbudowie, remoncie, montażu lub odbudowie budynku mieszkalnego albo budynku o funkcji mieszanej, w skład której wchodzi funkcja mieszkaniowa.

4. Do wniosku o wydanie pozwolenia na budowę budynku mieszkalnego albo budynku o funkcji mieszanej, w skład której wchodzi funkcja mieszkaniowa, w odległości 500 metrów od elektrowni wiatrowej, dołącza się wyniki analiz poziomu hałasu.

5. Wymagań, o których mowa w ust. 1 nie stosuje się, jeżeli lokalizacja elektrowni wiatrowych określona jest na podstawie planu miejscowego będącego w mocy przed dniem wejścia w życie ustawy lub warunkach zabudowy lub decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach zgody na realizację przedsięwzięcia wydanych przed dniem wejścia w życie ustawy."

Uzasadnienie

Projekt ustawy określa dopuszczalną lokalizację elektrowni wiatrowych w sposób nieuwzględniający zróżnicowanego oddziaływania na środowisko (w tym zwłaszcza zróżnicowanych warunków propagacji dźwięku) w zależności od takich czynników jak np. ukształtowanie terenu czy cechy techniczne samej elektrowni, podczas gdy o wiele bardziej zasadne jest określanie lokalizacji elektrowni wiatrowych w oparciu o dokonaną wcześniej analizę (indywidualną dla każdej inwestycji).

Proponowana zmiana niweluje również skutki zakazu lokalizowania nowej zabudowy mieszkaniowej, co istotnie wpływa na prawa własności właścicieli nieruchomości znajdujących się nawet w dużej odległości od istniejących elektrowni wiatrowych. Zakaz powinien dotyczyć wyłącznie obszaru, na którym przekroczone są normy emisji hałasu.

Ponadto, proponowana zmiana uwzględnia prawo samorządów o decydowaniu o kierunkach rozwoju gmin.

 

2.       Opłaty Urzędu Dozoru Technicznego

Artykuł 15 Projektu

Proponowana zmiana

„Art. 15. 1. Za czynności Urzędu Dozoru Technicznego, o których mowa w art. 12 i art. 14 pobierane są opłaty.

2. Z zastrzeżeniem ust. 3, Wysokość jednorazowej opłaty za czynności Urzędu Dozoru Technicznego zostają określone na poziomach:

 

Elektrownie wiatrowe

Parametr techniczny (wiek)

Do 5 lat

Pomiędzy 5 a 10 lat

Pomiędzy 10 a 15 lat

Powyżej 15 lat

Stawka w złotych dla urządzeń pod dozorem stałym

 

149,85

349,65

599,40

849,15

Stawka w złotych dla urządzeń pod dozorem ograniczonym

 

112,80

263,20

451,20

639,20

 

3. Inwestor nie uiszcza opłaty, o której mowa w ust. 2, jeżeli w okresie obowiązywania gwarancji przedstawi Urzędowi Dozoru Technicznego certyfikat producenta zapewniający, że dane urządzenie spełnia wymogi techniczne i jego działanie nie spowoduje zagrożenia dla życia lub zdrowia ludzi.

4. Opłaty, o których mowa w ust. 1 uiszczają osoby fizyczne, osoby prawne i jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej, na rzecz których wykonywane są te czynności.

5. Minister właściwy do spraw gospodarki określi, w drodze rozporządzenia, wysokość opłat, o których mowa w ust. 1 oraz sposób ustalania, terminy i warunki ich pobierania, uwzględniając:

1) sposób przeprowadzania i stopień skomplikowania oraz zakres wykonywanych czynności,

2) czas poświęcony na wykonywanie czynności,

3) termin, w którym wykonywane są czynności,

4) moc i wysokość elektrowni wiatrowej,

5) czas dojazdu do elektrowni wiatrowej."

Uzasadnienie

Proponowane rozwiązanie ma na celu określenie jednorazowej opłaty dla Urzędu Dozoru Technicznego, tak, aby jej wysokość była uzasadniona i niedyskryminacyjna. Wynikające z aktualnej wersji projektu ustawy świadczenie w wysokości 1% wartości inwestycji to często kwota rzędu ok. 100 tys. zł. To kwota, która nie jest powiązana ani ze stopniem skomplikowania technicznego urządzeń tworzących turbinę wiatrową, ani z nakładem pracy wymaganym do przeprowadzenia kompleksowej weryfikacji stanu technicznego elektrowni wiatrowej. Przy takiej konstrukcji prawnej koszt przeprowadzenia inspekcji fabrycznie nowej elektrowni wiatrowej będzie wielokrotnie wyższy niż koszt inspekcji kilkunastoletniego urządzenia sprowadzonego z zagranicy za cenę stanowiącą niewielki procent ceny nowej elektrowni wiatrowej. Prowadzi to do niezamierzonych, w ocenie ZPPE Lewiatan, konsekwencji. Warto dodać, że inne urządzenia wytwarzające energię zarówno ze źródeł odnawialnych, jak i konwencjonalnych, nie są objęte analogicznymi regulacjami.

Ponadto, inwestor powinien być zwolniony z opłaty w okresie, w którym producent zapewnia, że dana instalacja spełnia wymogi techniczne i jej działanie nie spowoduje zagrożenia dla życia lub zdrowia ludzi.

 

3.       Ochrona praw nabytych

Artykuł 28 Projektu

Proponowana zmiana

„Art. 28. 1. Decyzje dotyczące budynku mieszkalnego albo budynku o funkcji mieszanej, w skład, której wchodzi funkcja mieszkaniowa, wydane przed dniem wejścia w życie ustawy, zachowują moc.

2. Decyzje dotyczące inwestycji w zakresie elektrowni wiatrowych, wydane przed dniem wejścia w życie ustawy oraz wydane na podstawie postępowania, o którym mowa w ust. 3, zachowują moc.

3. Z zastrzeżeniem ust. 4, postępowania w przedmiocie inwestycji w zakresie elektrowni wiatrowych, prowadzi się na podstawie przepisów obowiązujących w dniu rozpoczęcia inwestycji.

4. Jeżeli pozwolenie na budowę elektrowni wiatrowej wygasło na skutek okoliczności, o których mowa w art. 37 ust. 1 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. - Prawo budowlane, do postępowania w przedmiocie wydania nowego pozwolenia na budowę tej elektrowni wszczętego po dniu wejścia w życie ustawy, stosuje się przepisy określone w niniejszej ustawie."

Uzasadnienie

W związku z tym, że projekt ustawy odnosi się wyłącznie do wszczętych postępowań w przedmiocie wydania decyzji o pozwoleniu na budowę, proponowanie brzmienie przepisu uwzględnia ochronę interesów inwestora powstałych na wcześniejszych etapach inwestycji (np. po dokonaniu oceny oddziaływania na środowisko lub po wydaniu decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach). Ochronę powinno się zgodnie ze stanowiskiem TK stosować od „rozpoczęcia przedsięwzięcia". Ponadto, TK podkreśla, że w sytuacjach, gdy przepisy prawa wyznaczały pewien horyzont czasowy dla zaplanowania i przeprowadzenia określonego przedsięwzięcia finansowego czy gospodarczego, nie można zmieniać takich "reguł gry". Rozpoczęcie przedsięwzięcia finansowego czy gospodarczego wiąże się z reguły z dokonaniem pierwszych nakładów, a nagła zmiana ram prawnych takiego przedsięwzięcia może narazić obywatela na poważne straty.

 

4.       Podatek od nieruchomości

Artykuł 33 Projektu

Proponowana zmiana

„Art. 33. Regulacje niniejszej ustawy, w tym zmiany w innych ustawach wprowadzone na podstawie niniejszej ustawy, nie mogą stanowić podstawy do zmiany podstawy naliczenia podatku od nieruchomości."

Uzasadnienie

Abstrahując od zasadności objęcia elektrowni wiatrowej definicją „budowli" w rozumieniu przepisów Prawa budowlanego i w konsekwencji zwiększeniem obciążenia podatkiem od nieruchomości ponad 3 lub 4- krotnie, proponowana zmiana ma na celu zniwelowanie negatywnych skutków dyskryminacji elektrowni wiatrowych względem innych urządzeń wytwarzających energię zarówno ze źródeł odnawialnych, jak i konwencjonalnych, które nie są objęte analogicznymi regulacjami.