Stanowisko Konfederacji Lewiatan w sprawie wyjątku na rzecz panoramy
2016-05-31
W nawiązaniu do konsultacji publicznych w sprawie roli wydawców w prawnoautorskim łańcuchu wartości oraz wyjątku na rzecz panoramy, prowadzonych przez Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego, przedstawiamy poniżej stanowisko w sprawach, co do których udało się uzyskać konsensus pomiędzy firmami zrzeszonymi w Konfederacji Lewiatan.
Kwestionariusz MKiDN
1. Czy umieszczając w Internecie wizerunki utworów, takich jak utwory architektoniczne lub rzeźby, wykonanych w celu umieszczenia ich na stałe w miejscach publicznych, spotkali się Państwo z problemami wynikającymi z tego, że utwory te są chronione przez prawo autorskie?
o tak, często
o tak, czasami
o prawie nigdy
o nigdy
o nie mam zdania
o nie ma związku
Jeżeli tak, proszę określić jakie to były problemy i przytoczyć przykłady ze wskazaniem na poszczególne państwo członkowskie oraz zdefiniować jakiego typu dzieła problem dotyczył.
2. Czy zapewniając dostęp online do wizerunków utworów, takich jak utwory architektoniczne lub rzeźby, wykonanych w celu umieszczenia ich na stałe w miejscach publicznych, spotkali się Państwo z problemami wynikającymi z tego, że utwory te są chronione przez prawo autorskie?
o tak, często
o tak, czasami
o prawie nigdy
o nigdy
o nie mam zdania
o nie ma związku
3. Czy korzystali Państwo z wizerunków utworów, takich jak utwory architektoniczne lub rzeźby, wykonanych w celu umieszczenia ich na stałe w miejscach publicznych, w kontekście Państwa działalności/branży, takiej jak: publikacje, dzieła audiowizualne lub reklama?
o tak, na gruncie licencji
o tak, na gruncie wyjątku
o nigdy
o nie ma związku
Jeżeli tak, proszę przytoczyć przykłady ze wskazaniem na poszczególne państwo członkowskie oraz wskazać jakiej działalności/branży dotyczyły:
Członkowie Konfederacji Lewiatan zgłaszali korzystanie z wizerunków utworów głównie w Polsce, rzadziej także we Włoszech, w Belgii, w Niemczech - np. na potrzeby produkcji i nadawania programów telewizyjnych, np. transmisji maratonów odbywających się na terenie miast, w których utwory architektoniczne lub rzeźby umieszczone są na stałe w miejscach publicznych lub nadawania programów informacyjnych. Tego typu obrazy tworzone są i umieszczane także w różnego rodzaju publikacjach - obecnie przede wszystkim internetowych. Można wymienić tutaj np. blogi turystyczne, sprawozdania z prywatnych podróży, portale firm turystycznych i wycieczkowych, strony historyczne, hobbystyczne i inne. Zdjęcia miast są także popularnymi ilustracjami zupełnie niezwiązanych tematycznie stron, a obecnie coraz częściej mobilnych aplikacji. Stanowią wreszcie niezbędny i istotny element różnego rodzaju materiałów edukacyjnych, z Wikipedią na czele. Wszyscy wymienieni (jedynie przykładowo) autorzy i podmioty wykorzystujące tego typu obrazy polegają obecnie na tym wyjątku od prawa autorskiego.
4. Czy udzielają Państwo licencji lub oferują licencje na korzystanie z utworów, takich jak utwory architektoniczne lub rzeźby, wykonanych w celu umieszczenia ich na stałe w miejscach publicznych?
o tak
o nie
o nie ma związku
5. Jaki wpływ na Państwa działalność miałoby wprowadzenie na poziomie europejskim wyjątku dotyczącego niekomercyjnego korzystania z utworów, takich jak utwory architektoniczne lub rzeźby, wykonanych w celu umieszczenia ich na stałe w miejscach publicznych?
o silny pozytywny wpływ
o niewielki pozytywny wpływ
o brak wpływu
o niewielki negatywny wpływ
o silny negatywny wpływ
o nie mam zdania
Z informacji przekazanych przez firmy członkowskie Konfederacji wynika, że utwory takie jak utwory architektoniczne lub rzeźby, wykonane w celu umieszczenia ich na stałe w miejscach publicznych wykorzystywane są wyłącznie w celach komercyjnych. Jednak, w przypadku gdyby wprowadzenie
na poziomie europejskim wyjątku dotyczącego niekomercyjnego korzystania z wyżej wymienionych utworów miało równocześnie w jakikolwiek sposób dodatkowo ograniczyć lub utrudnić korzystanie komercyjne, tym samym zawężając aktualny zakres praw w zakresie komercyjnego wykorzystania, miałoby to negatywny wpływ na ich działalność.
6. Jaki wpływ na Państwa działalność miałoby wprowadzenie na poziomie europejskim wyjątku dotyczącego zarówno niekomercyjnego jak i komercyjnego korzystania z utworów, takich jak utwory architektoniczne lub rzeźby, wykonanych w celu umieszczenia ich na stałe w miejscach publicznych?
o silny pozytywny wpływ
o niewielki pozytywny wpływ
o brak wpływu
o niewielki negatywny wpływ
o silny negatywny wpływ
o nie mam zdania
Wprowadzenie na poziomie europejskim wyjątku dotyczącego komercyjnego korzystania z utworów, takich jak utwory architektoniczne lub rzeźby, wykonanych w celu umieszczenia ich na stałe w miejscach publicznych mogłoby nieznacznie uprościć działalność firm w zakresie tworzenia
i nadawania niektórych programów telewizyjnych. Ewentualne zawężenie zasad stosowania wyjątku na rzecz „panoramy" w stosunku do przepisów obowiązujących obecnie w prawie polskim odbiłoby się niekorzystnie na ich działalności. Potencjalnie największy pozytywny wpływ wywarłoby wprowadzenie paneuropejskiego wyjątku dla działalności podmiotów publikujących w Internecie.
Z zasady ponadgraniczna działalność tego typu, wraz z niekorzystnymi w Europie regulacjami dotyczącymi jurysdykcji w sprawach o naruszenie praw autorskich, naraża takie podmioty na potencjalne procesy sądowe związane z wykorzystaniem obrazów dzieł znajdujących się w przestrzeni publicznej. Ujednolicenie sytuacji prawnej w całej UE pozytywnie wpłynęłoby na pewność prawną i warunki prowadzenia działalności gospodarczej, ale miałoby także pozytywny wpływ na dostęp do wiedzy i edukacji online. Obowiązujące zarówno w Polsce, jak i w większości innych krajów Unii Europejskiej przepisy w tym obszarze są odpowiednie, proporcjonalne i nie stanowią utrudnienia w prowadzeniu działalności komercyjnej.
7. Czy w kontekście zagadnienia dotyczącego wyjątku na rzecz „panoramy", istnieją jeszcze inne kwestie, które powinny zostać poddane pod rozwagę?
o tak
o nie
Konfederacja Lewiatan, 31 maja 2016r.
KL/242/109/936/MP/2016