Uwagi do projektu zmiany ustawy o podatku akcyzowym
2017-07-13
W odpowiedzi na konsultacje społeczne projektu z dnia 14 czerwca 2017 r. ustawy o zmianie ustawy
o podatku akcyzowym, przekazaliśmy poniższe uwagi Konfederacji Lewiatan.
1. Uwagi ogólne
Konfederacja Lewiatan dostrzega powody uzasadniające wprowadzenie opodatkowania podatkiem akcyzowym nowych kategorii wyrobów akcyzowych, tj. płynów do papierosów elektronicznych oraz wyrobów nowatorskich.
Zdając sobie sprawę, iż wprowadzenie opodatkowania w odniesieniu do nowych kategorii wyrobów musi skutkować zwiększeniem kosztów ich produkcji oraz obrotu tymi wyrobami, w tym konkretnym wypadku uzasadnione jest to substytucyjnym charakterem tych wyrobów względem tradycyjnych wyrobów tytoniowych.
Obecnie około 12 krajów członkowskich UE wprowadziło akcyzę na płyny do papierosów elektronicznych oraz na wyroby nowatorskie. Niektóre z nich tj. Włochy i Portugalia poniosły w przypadku opodatkowania płynu do e-papierosów spektakularną porażkę. Dlatego też wprowadzając w Polsce akcyzę na płyny do papierosów elektronicznych oraz wyroby nowatorskie należy przyjąć podejście ostrożnościowe, które bierze pod uwagę specyfikę lokalnego rynku i nie dopuści do trudnego do odwrócenia przesunięcia znacznej części rynku do szarej strefy.
Mając na uwadze również doświadczenia ostatnich lat dotyczące m.in. występujących nieprawidłowość w opodatkowaniu akcyzą suszu tytoniowego, uzasadnione wydaje się objęcie obu nowych kategorii wyrobów akcyzowych procedurą zawieszenia poboru akcyzy na terytorium kraju oraz wynikającymi stąd konsekwencjami formalno-administracyjnymi.
Należy przy tym pokreślić, że obowiązki te nie będą dotyczyły wszystkich podmiotów dokonujących obrotu nowymi kategoriami wyrobów akcyzowych, bowiem podobnie jak w przypadku innych wyrobów akcyzowych będzie możliwy swobodny obrót tymi wyrobami po uregulowaniu należnego od nich podatku akcyzowego. Obowiązki m.in. produkcji w składzie podatkowym oraz przemieszczania wewnątrzkrajowego z wykorzystaniem systemu EMCS będzie dotyczył tylko wyrobów z zawieszonym podatkiem akcyzowym, a więc takich od których jeszcze akcyzy nie uiszczono. Każdy jednak zarówno producent krajowy jak i importer będzie mógł zmniejszyć poziom obowiązków formalnych poprzez stosowanie tzw. mechanizmu przedpłat akcyzy.
Główne obawy przedstawicieli branży papierosów elektronicznych budzi zaproponowana w projekcie ustawy stawka akcyzy na płyn do papierosów elektronicznych - 70 groszy za mililitr.
W tym kontekście zwracamy uwagę, że w oparciu o rozporządzalny dochód obywateli krajów UE - ten poziom opodatkowania liquidów jest najwyższy w całej Unii Europejskiej. Po uwzględnieniu różnic w poziomie rozporządzalnego dochodu, proponowana w Polsce stawka 70 groszy na mililitr jest podobna do stawki wprowadzonej w Portugalii i wyższa niż we Włoszech, gdzie opodatkowanie płynów przyniosło poważne negatywne skutki (mowa o nich m.in. w OSR). Wyższy podatek na płyny do papierosów elektronicznych wprowadzono jedynie na Węgrzech.
Doświadczenia zachodnich państw związane z wprowadzeniem akcyzy na płyny do elektronicznych papierosów są zdecydowanie negatywne. We Włoszech, oczekiwane wpływy z tytułu podatku wynosiły 86 milionów euro, podczas gdy rzeczywiste dochody budżetu wyniosły w 2016 roku zaledwie 3,4 miliona euro. Oznacza to, że założony plan zrealizowano tylko w odrobinę ponad 5 proc. Efektem tego podatku był wzrost cen na płynu do papierów elektronicznych o 150% oraz skokowy rozwój szarej strefy oraz towarzyszący mu upadek kilkuset legalnie działających firm. Przy utrzymaniu proponowanej w projekcie ustawy stawki na niezmienionym poziomie ryzyko powtórzenia w Polsce scenariusza włoskiego jest bardzo wysokie szczególnie biorąc pod uwagę specyfikę rynku płynów do papierosów elektronicznych
w Polsce.
W Polsce największy przedział cenowy to grupa liquidów w cenach - poniżej 50 groszy za mililitr. Opodatkowanie akcyzą na poziomie 70 groszy za mililitr oznaczałoby podwyższenie ceny detalicznej o ponad 280%. Taki drastyczny wzrost cen automatycznie przełoży się na rozwój szarej strefy. Dostęp do głównych komponentów płynów do papierosów elektronicznych ze względu na ich powszechne używanie jest bardzo łatwy. Skład płynów w 98-100% stanowią składniki powszechnie dostępne, jak gliceryna, czy aromaty spożywcze. Nikotyna stanowi zaledwie od 0 do 2%. Niewielka objętość (pół litra może wystarczyć na roczną konsumpcję) utrudni to wykrywanie potencjalnego przemytu. Wysokie jest zatem ryzyko masowego rozwoju szarej strefy dodatkowo potęgowane łatwym transportem w ramach strefy Schengen, co będzie dodatkowo utrudniało skuteczny pobór akcyzy.
Rynek płynów do e-papierosów w Polsce jest niewielki i rozdrobniony w porównaniu do rynku papierosów tradycyjnych, brak jest rzetelnych i całościowych danych dot. wielkości rynku oraz funkcjonujących podmiotów, dlatego postulujemy, aby wprowadzić w życie regulacje akcyzowe pozwalające na kontrolę tego rynku, jednak z uwagi na jego specyfikę na początkowym etapie wprowadzić stawkę podatku akcyzowego dla płynu do e-papierosów w wysokości 0 zł. Taki właśnie mechanizm, tzw. stawki zerowej dla rozpoznania rynku wprowadziła np. Chorwacja.
Uważamy, że będzie to efektywne rozwiązanie, które pozwoli wprowadzić mechanizmy regulujące rynek płynów do e-papierosów oraz zapewni początkową kontrolę akcyzową nad importem, produkcją i dystrybucją tych wyrobów, po to aby w późniejszym etapie po dokonaniu ewaluacji rynku rozważyć wprowadzenie stawki innej niż 0 zł.
Projekt ustawy zakłada objęcie obowiązkiem akcyzowym wszystkich rodzajów płynów, tj. płyny, niezależnie od tego czy zawierają nikotynę czy nie, w tym również komponenty do płynów. Warto zaznaczyć, że większość krajów członkowskich, które wprowadziły akcyzę na e-papierosy, opodatkowały jedynie liquidy nikotynowe.
W segmencie płynów beznikotynowych brakuje danych rynkowych oraz bazy danych dotyczących podmiotów, ponieważ tego typu produkty nie są objęte obowiązkiem zgłoszenia do Inspektora ds. Substancji Chemicznych. Wymogi te dotyczą jedynie płynów zawierających nikotynę.
Na rynku szeroko dostępny jest segment komponentów nie zawierających nikotyny (glikol, gliceryna, aromaty spożywcze, itp.) w zawiązku z czym nie będzie możliwości jasnego rozgraniczenia, które z tych produktów mają być opodatkowane, a które nie. Objęcie wszystkich płynów do papierosów elektronicznych akcyzą w naszym przekonaniu stanowiłoby zachętę dla nieuczciwych podmiotów do omijania przepisów i nieuczciwego opisywania przeznaczenia komponentów, otwierając tym samych kolejną furtkę dla rozwój szarej strefy.
Dlatego uważamy, że aby uniknąć takiego ryzyka bardziej zasadnym jest wyłączenie z ustawy opodatkowania płynów beznikotynowych i wprowadzenie kontroli akcyzowej jedynie nad rynkiem płynów zawierających nikotynę. Jednocześnie uważamy, iż aby zminimalizować ryzyko powstania szarej strefy powinny zostać wprowadzone rygorystyczne przepisy regulujące dostęp do nikotyny - jako substancji.
2. Brak przepisów przejściowych
Zwracamy uwagę, iż kluczowym elementem każdej ustawy modyfikującej zakres przedmiotowy opodatkowania powinny być precyzyjne regulacje intertemporalne. W projekcie przewidziano jedynie, iż ustawa wchodzi w życie z dniem 1 stycznia 2018 r., co jest dalece niewystarczające.
W naszej ocenie zasadne i niezbędne jest jednoznaczne uregulowanie Okresów przejściowych na dostosowanie się przedsiębiorców do wymogów związanych z kontrolą akcyzową, przede wszystkim tych, które dotyczą obowiązku oznaczania wyrobów znakami akcyzy oraz prowadzenia składów akcyzowych jak i na ustalenie podejścia akcyzowego do produktów znajdujących się w obrocie w dniu wejścia ustawy w życie.
3. Uwagi szczegółowe
3.1. Definicja wyrobów nowatorskich
Projekt definiuje w art. 2 pkt 36 ustawy o podatku akcyzowym wyroby nowatorskie jako:
„wyroby będące:
a) mieszaniną, w której składzie znajduje się tytoń lub susz tytoniowy,
b) mieszaniną, o której mowa w lit a oraz zawierające odrębnie płyn do papierosów elektronicznych
- inne niż wyroby, o których mowa w art. 98 ust. 1 i art. 99a ust. 1, niepodlegające procesowi spalania."
Rozumiejąc oraz podzielając propozycje autorów projektu, aby jako cechę wyróżniającą powyższą kategorię ująć sposób stosowania tych wyrobów oderwany od procesu spalania - pragniemy wskazać, iż sformułowanie „niepodlegające procesowi spalania" może powodować istotne wątpliwości praktycznie. Należy mieć na uwadze, iż w praktyce niemal każdy wyrób jest możliwy do spalenia (np. liście trawy czy zwykły papier), niemniej nie oznacza to, iż spalanie jest pożądanym i właściwym sposobem wykorzystania tych wyrobów.
Bardziej trafne wydaje się scharakteryzowanie wyrobów nowatorskich poprzez zastąpienie tego wątpliwego fragmentu sformułowaniem: „które dostarczają aerozol, bez procesu spalania mieszaniny". Takie ujęcie znacznie bardziej precyzyjnie oddaje istotę działania nowatorskich wyrobów tytoniowych
3.2. Definicja płynu do papierosów elektronicznych, opodatkowanie tylko płynów zawierających nikotynę
Proponujemy aby przepis art. 2 ust. 1 pkt 35 otrzymał następujące brzmienie: "płyn do papierosów elektronicznych - mieszanina chemiczna zawierająca nikotynę, przeznaczona do wykorzystania w papierosach elektronicznych.
Większość państw członkowskich Unii Europejskiej wprowadziła opodatkowanie tylko płynów z nikotyną.
Objęcie podatkiem wyłącznie płynów nikotynowych jest spójne z podawanym przez projektodawcę powodem opodatkowania tj. substytucyjnością w stosunku do tradycyjnych wyrobów tytoniowych. Dodatkowo obecność nikotyny w płynie stanowić będzie jasne kryterium określające, które mieszaniny chemiczne powinny być opodatkowane.
Objęcie opodatkowaniem płynów beznikotynowych spowoduje natomiast, że o tym czy dany produkt ma być opodatkowany czy nie decyduje deklarowane przeznaczenie. Biorąc pod uwagę, że wszystkie składniki płynów beznikotynowych są powszechnie dostępne i używane w wielu branżach (np. spożywczej, chemicznej, kosmetycznej) niemożliwe będzie rozgraniczenie które mieszaniny chemiczne powinny podlegać obowiązkowi podatkowemu a które nie.
Objęcie wszystkich płynów do papierosów elektronicznych akcyzą w naszym przekonaniu stanowiłoby zachętę dla niektórych podmiotów do nieuczciwego opisywania przeznaczenia tychże komponentów aby obejść regulacje.
3.3. Spójność regulacji dot. suszu tytoniowego z nowymi regulacjami o wyrobach nowatorskich
W projekcie zasadnie nie zalicza się ani wyrobów nowatorskich ani płynów do papierosów elektronicznych do kategorii wyrobów tytoniowych (jako tzw. wyroby niezharmonizowane stanowią one co prawda wyroby akcyzowe - ale nie stanowią wyrobów tytoniowych, które są zharmonizowane na poziomie dyrektyw UE).
Niemniej w projekcie nie doprecyzowano dostatecznie zasad obrotu suszem tytoniowym wykorzystywanym do produkcji wyrobów nowatorskich (brakuje odniesień analogicznych jak dla zharmonizowanych wyrobów tytoniowych).
Dotyczy to m.in. art. 9b ust 1 ustawy o podatku akcyzowym, który wymienia poszczególne czynności dotyczące suszu tytoniowego stanowiące przedmiot opodatkowania akcyzą. W ramach każdej z czynności wskazuje się, iż dana czynność nie podlega akcyzie, jeśli jest dokonywana przez:
„[...] podmiot prowadzący skład podatkowy, który zużywa susz tytoniowych do produkcji wyrobów tytoniowych."
Jak rozumiemy, intencją projektodawców nie było różnicowanie sytuacji operatorów składów podatkowych zużywających susz tytoniowy do produkcji „tradycyjnych" wyrobów tytoniowych (np. papierosów, cygar i cygaretek, czy tytoniu do palenia) od sytuacji producentów wyrobów nowatorskich. Należy podkreślić, iż takie rozróżnienie mogłoby być często niemożliwe do przeprowadzenia w praktyce (np. gdy dany operator tytoniowego składu podatkowego produkcyjnego dokonałby zakupu danej partii suszu nie mając jeszcze sprecyzowanych proporcji późniejszego wykorzystania go do produkcji wyrobów tytoniowych „tradycyjnych" i wyrobów nowatorskich.
Dlatego też postulujemy, aby w poszczególnych jednostkach redakcyjnych ustawy o podatku akcyzowym, odnoszących się do zużywania suszu tytoniowego w składach podatkowych do produkcji wyrobów tytoniowych dodać odpowiednio sformułowania:
„[...] podmiot prowadzący skład podatkowy, który zużywa susz tytoniowych do produkcji wyrobów tytoniowych lub wyrobów nowatorskich."
Powyższe dotyczy m.in.:
- art. 9b ust. 1 pkt 1-3, pkt 5 oraz pkt 6 ustawy o podatku akcyzowym;
- art. 13 ust. 1 pkt 9 ustawy o podatku akcyzowym;
- art. 20h ust. 1 lit a) w odniesieniu do pośredniczących podmiotów tytoniowych;
- art. 65 ust. 3b ustawy o podatku akcyzowym.
3.4. Zakaz sprzedaży papierosów elektronicznych i wyrobów nowatorskich osobom poniżej 18 lat
W projektowanym art. 36 ust. 1 wskazuje się jako granicę - wiek 17 lat, jako uprawniający do stosowania zwolnienia z akcyzy do określonych limitów ilościowych dla poszczególnych wyrobów:
„Zwalnia się od akcyzy import wyrobów tytoniowych, napojów alkoholowych, płynu do papierosów elektronicznych lub wyrobów nowatorskich, przywożonych w bagażu osobistym podróżnego, który ukończył 17 lat, w ramach następujących norm:"
Tymczasem zgodnie z art. 6 ust. 1 ustawy z dnia 9 listopada 1995 r. o ochronie zdrowia przed następstwami używania tytoniu i wyrobów tytoniowych (jt. Dz. U. z 2017 r., poz. 957):
„Zabrania się udostępniania wyrobów tytoniowych, papierosów elektronicznych lub pojemników zapasowych osobom do lat 18. W punkcie detalicznym umieszcza się widoczną i czytelną informację o treści: "Zakaz sprzedaży wyrobów tytoniowych, papierosów elektronicznych lub pojemników zapasowych osobom do lat 18 (art. 6 ust. 1 ustawy z dnia 9 listopada 1995 r. o ochronie zdrowia przed następstwami używania tytoniu i wyrobów tytoniowych)".
Zatem zasadne wydaje się podwyższenie progu wiekowego również w projektowanym art. 36 ust. 1 do wieku 18 lat.
3.5. Zmniejszenie limitów dla nabyć wewnątrzwspólnotowych i importu płynu do e-papierosów
W projekcie przewidziane zostały limity ilości płynu do e-papierosów, do których osoby prywatne mogą je nabywać spoza granic kraju bez konieczności zapłaty akcyzy, w sytuacji gdy czynią to na własny użytek i bez przeznaczenia nabytych płynów do celów handlowych.
Zgodnie z proponowanym nowym art. 34 ust. 3b na przeznaczenie handlowe nabycia wewnątrzwspólnotowego wskazuje w szczególności nabycie płynu do e-papierosów w ilości przekraczającej 200 ml. Natomiast w przypadku importu zgodnie z normą określoną w przepisie art. 36 ust. 1 pkt 5 zwolnieniu będą podlegać przywożone w bagażu osobistym podróżnego który ukończył 17 lat następujące ilości płynu do e-papierosów:
- 50 ml - w przypadku podróżnych w transporcie lotniczym lub morskim;
- 10 ml - w przypadku podróżnych w transporcie innymi niż lotniczy lub morski
W naszej opinii zaproponowane limity w przypadku nabycia wewnątrzwspólnotowego oraz importu w transporcie lotniczym lub morskim są zdecydowanie za wysokie. Obecnie na rynku oferowane są opakowanie zawierające 10 ml płynu do e-papierosów, co w kontekście zaproponowanych limitów oznacza możliwość zakupu bez akcyzy z innych państw UE aż 20 opakowań (5 w przypadku nabyć spoza UE).
Proponujemy następujące obniżenie limitów: odpowiednio 50 ml (dla nabycia wewnątrzwspólnotowego) oraz 20 ml (dla importu transportem lotniczym lub morskim).
3.6. Wolumeny warunkujące możliwość prowadzenia składu podatkowego magazynowego dla wyrobów nowatorskich oraz możliwość magazynowania wyrobów nowatorskich przez tzw. operatorów logistycznych
W ocenie Konfederacji Lewiatan nie znajduje uzasadnienia rozróżnienie limitów ilościowych (wolumenów kwotowych dotyczących należnej akcyzy) warunkujących możliwość prowadzenia tzw. składu podatkowego magazynowego dla płynów do papierosów elektronicznych (przewidziany poziom to 7 mln zł w skali roku) oraz wyrobów nowatorskich (przewidziany poziom to 180 tys. zł w skali roku).
Limity te powinny być równe (przykładowo na zaproponowanym poziomie 7 mln zł). Odmienne podejście spowodować może niekontrolowany wzrost ilości składów podatkowych magazynowych dla wyrobów nowatorskich, przy relatywnie ograniczonej ilości składów dedykowanych płynom do papierosów elektronicznych.
Zwracamy również uwagę, iż w projekcie nie uwzględniono możliwości magazynowania nowych kategorii wyrobów przez tzw. operatorów logistycznych, o których mowa w art. 48 ust. 4a ustawy o podatku akcyzowym. Obecnie przepis ten odnosi się wyłącznie do „tradycyjnych" wyrobów tytoniowych - wskazane byłoby uwzględnienie (choćby przez dodanie pkt 1a) również wyrobów nowatorskich.
3.7. Doprecyzowanie definicji produkcji płynu do e-papierosów
a) Zaproponowana przez ustawodawcę w nowym art. 99b ust. 1 ustawy akcyzowej definicja produkcji płynu do e-papierosów wskazuje, iż za czynności produkcyjne należy uznawać „wytwarzanie", „pakowanie" oraz „rozlew". Definicja ta wyraźnie oparta jest na analogicznej definicji produkcji wyrobów tytoniowych określonej w art. 99 ust. 1 ustawy akcyzowej, odpowiednio dostosowanej do ciekłej formy wyrobu akcyzowego jakim jest płyn do e-papierosów („rozlew" zamiast „pakowania").
Wskazane wyżej czynności produkcyjne dotyczące płynu do e-papierosów, będą (z pewnymi wyjątkami) musiały być dokonywane w kraju w ramach działalności w formie składu podatkowego, co wiązać się będzie z koniecznością uzyskania zezwolenia oraz poddania się kontroli celno-skarbowej. Ta konieczność jest naszym zdaniem jak najbardziej uzasadniona na gruncie systemowym i nie budzi ona większych wątpliwości.
Należy jednak zaznaczyć, iż niektóre podmioty, które de facto będą zajmować się wyłącznie magazynowaniem płynu do e-papierosów, mogą wykorzystywać szeroką definicję produkcji do omijania obowiązku określonego w nowym art. 48 ust. 3 pkt 1a ustawy akcyzowej,
tj. konieczności magazynowania w ciągu roku płynu do e-papierosów o minimalnej akcyzie w wysokości 7 mln zł.
Mianowicie, dokonując jedynie konfekcjonowania płynu do e-papierosów, bez innych czynności produkcyjnych, podmioty tego typu nie będą zobowiązane do wypełniania warunku określonego poziomu obrotów a w efekcie określonego poziomu zabezpieczenia akcyzowego. W takiej bowiem sytuacji konfekcjonowanie będzie można uznać za rozlew i brak będzie obowiązku spełnienia minimalnego obrotu oraz związanego z tym poziomu zabezpieczenia akcyzowego.
Problem omijania warunku określonego w art. 48 ust. 3 pkt 1a ustawy akcyzowej można rozwiązać zdaniem Spółki poprzez doprecyzowanie pojęcia rozlewu wskazanego w proponowanym art. 99b ust. 1 ustawy, poprzez wskazanie że za rozlew nie można uznać tylko i wyłącznie prostych czynności mających na celu przygotowanie płynu do e-papierosów do wyprowadzenia poza procedurę zawieszenia poboru akcyzy.
Alternatywnym rozwiązaniem problemu omijania wymogu z art. 48 ust. 3 pkt 1a mogłoby by być nałożenie na podmioty produkujące płyn do e-papierosów warunków by składane przez nie zabezpieczenie generalne zostało określone zgodnie z wymogami ogólnymi, ale z kwotą minimalną - jak ma to miejsce obecnie w przypadku zabezpieczeń składanych przez pośredniczące podmioty tytoniowe obowiązane do składania zabezpieczenia w kwocie nie niższej niż 2 mln zł.
b) Dodatkowo proponujemy, dodanie ustępu wskazującego, że produkcją płynu do e-papierosów jest również jego wytwarzanie przez konsumenta w innym celu niż do użytku własnego (per analogiam obecnie obowiązujący art. 99 ust. 1a ustawy akcyzowej).
Rozwiązanie to ma na celu objęcie regulacjami akcyzowymi wszelkich przypadków wytwarzania płynów do e-papierosów w celu komercyjnym, w tym również przez ich konsumentów. Podobne rozwiązanie funkcjonuje w art. 99 ust. 1 ustawy akcyzowej w zakresie produkcji papierosów przez konsumentów.
3.8. Doprecyzowanie rozumienia produkcji wyrobów nowatorskich
Zgodnie z projektowanym art. 99c ust. 1 ustawy o podatku akcyzowym, produkcją wyrobów nowatorskich ma być:
„ [...] ich wytwarzanie, przetwarzanie, a także pakowanie."
Pragniemy zwrócić uwagę na ujawnione w ostatnich latach komplikacje związane ze stosowaniem definicji produkcji tradycyjnych wyrobów tytoniowych w odniesieniu do papierosów, która przełożyła się na konieczność wprowadzenia do teksu ustawy ust. 1a oraz 1b w art. 99, zgodnie z którymi:
„1a. Produkcją papierosów jest również ich wytwarzanie, także przez konsumenta, przy użyciu maszyny do wytwarzania papierosów.
1b. Za produkcję papierosów nie uznaje się wytwarzania papierosów przez konsumenta ręcznie domowym sposobem w gospodarstwach domowych."
W celu uniknięcia podobnych prób nadużyć w odniesieniu do wyrobów nowatorskich, proponuje się dodanie do art. 99c ust. 1 drugiego zdania, stanowiącego referencję do ust. 1a oraz 1b art. 99. Proponowane brzmienie art. 99c ust. 1 mogłoby być następujące:
„Art. 99c. 1. Produkcją wyrobów nowatorskich w rozumieniu ustawy jest ich wytwarzanie, przetwarzanie, a także pakowanie. Art. 99 ust. 1a oraz 1b stosuje się odpowiednio."
Rozróżnienie takie wydaje się niezbędne, aby uniknąć podobnych negatywnych zjawisk, jakie dotyczyły tzw. punktów usługowej produkcji papierosów, kiedy masowo udostępniano w punktach sprzedaży surowca tytoniowego maszyn do automatycznej produkcji gotowych wyrobów tytoniowych (tutaj ryzyko to mogłoby dotknąć wyrobów nowatorskich).
3.9. Stawka akcyzy- wprowadzenie stawki 0 zł / 1 ml jako początkowej stawki podatku na płyny do papierosów elektronicznych.
Proponujemy wprowadzenie stawki 0 zł / 1 ml, jako stawki początkowej w celu rozpoznania i oszacowania rynku. Pozwoli to na wprowadzenie mechanizmów kontroli akcyzowej i zgromadzenie informacji o rynku w celu późniejszego wprowadzenia stawki, której wysokość będzie opierać się na rzetelnych danych. Takie podejście pozwoli również uniknąć trudnego do odwrócenia przesunięcia większości rynku do szarej strefy i powtórzenia scenariusza, który miał miejsce we Włoszech i Portugalii.
3.10.Podstawa opodatkowania i stawka akcyzy na wyroby nowatorskie
Zgodnie z projektem, nowe 99c ust. 2 - 3 ustawy o podatku akcyzowym mają stanowić:
„2. Podstawą opodatkowania wyrobów nowatorskich jest ich ilość wyrażona w kilogramach.
3. Stawka akcyzy dla wyrobów nowatorskich wynosi 141,29 zł za każdy kilogram i 31,41 % średniej ważonej detalicznej ceny sprzedaży tytoniu do palenia."
Jednocześnie z uzasadnienia do projektu jednoznacznie wynika, iż intencją projektodawców było, aby poziom opodatkowania wyrobów nowatorskich został określony na analogicznych zasadach, jak przy opodatkowaniu akcyzą tytoniu do palenia (z jedynym wyjątkiem - referencją nie do maksymalnej ceny detalicznej, a do średniej ważonej detalicznej ceny sprzedaży tytoniu do palenia).
Jednak zbyt ogólny sposób sformułowania art. 99 ust. 2 może powodować wątpliwości odnośnie do wagi wyrobów nowatorskich stanowiących podstawę elementu ilościowego - w szczególności chodzi o takie elementy jak ewentualne filtry czy bibułka mogące stanowić elementy budowy danego wyrobu nowatorskiego, czy chociażby aluminiowe kapsułki, w których znajdować może się mieszanina tytoniu.
Dla uniknięcia tych wątpliwości wystarczające powinno być odniesienie wagi (ilości wyrażonej w kilogramach) do mieszaniny, za pomocą której zdefiniowano wyroby nowatorskie w art. 2 pkt 36 ustawy. Przykładowo zatem zapis ten mógłby mieć następujące brzmienie:
„2. Podstawą opodatkowania wyrobów nowatorskich jest ilość mieszaniny, o której mowa w art. 2 pkt 36 wyrażona w kilogramach".
Dodatkowo należy zwrócić uwagę, iż pojęcie średniej ważonej detalicznej sprzedaży tytoniu może również budzić pewne wątpliwości, ze względu na specyfikę ustalania oraz oficjalnego publikowania tej kategorii kwotowej.
Otóż szczegóły zasad ustalania oraz funkcjonowania tej kategorii określa art. 99 ust. 5a - 5d, zgodnie z którymi:
5a. Średnią ważoną detaliczną cenę sprzedaży papierosów albo średnią ważoną detaliczną cenę sprzedaży tytoniu do palenia stanowi iloraz całkowitej wartości odpowiednio wszystkich papierosów albo tytoniu do palenia, znajdujących się poza procedurą zawieszenia poboru akcyzy, i odpowiednio liczby tych papierosów albo ilości tytoniu do palenia.
5b. Całkowitą wartość, o której mowa w ust. 5a, oblicza się w oparciu o detaliczne ceny sprzedaży obejmujące wszystkie podatki.
5c. Średnią ważoną detaliczną cenę sprzedaży papierosów oraz średnią ważoną detaliczną cenę sprzedaży tytoniu do palenia oblicza się na podstawie danych z roku poprzedzającego rok kalendarzowy, na który te średnie ważone detaliczne ceny sprzedaży są obliczane.
5d. Na potrzeby ustalenia minimalnej stawki akcyzy na papierosy stosuje się średnią ważoną detaliczną cenę sprzedaży papierosów obliczaną na podstawie danych za pierwszych 10 miesięcy roku poprzedzającego rok kalendarzowy, na który średnia ważona detaliczna cena sprzedaży papierosów jest obliczana.
Brak jednoznacznego odniesienia w art. 99c ust. 2 do okresu, którego dotyczyć powinna średnia ważona detaliczna cena tytoniu do palenia może powodować niejasności, czy wartość ta powinna być liczona na podstawie danych z roku poprzedzającego (wg art. 99 ust. 5c) czy też na podstawie pierwszych 10 miesięcy roku poprzedzającego (jak stanowi art. 99 ust. 5d).
Wydaje się, iż optymalnym rozwiązaniem, które usuwa ewentualne wątpliwości jest doprecyzowanie, iż przez średnią ważoną detaliczną cenę sprzedaży tytoniu do palenia należy rozumieć tę wartość obliczoną za rok poprzedni oraz, że znajduje ona zastosowanie po jej obwieszczeniu przez Ministra Finansów, tj. od dnia 1 marca każdego roku. Wówczas jasne będzie również, że przez pierwsze dwa miesiące każdego roku do obliczania stawki podatku akcyzowego stosowana będzie średnia ważona detaliczna cena sprzedaży tytoniu do palenia obwieszczona do 1 marca roku poprzedniego.
***
Mamy nadzieję, iż przedstawione propozycje zmian regulacyjnych spotkają się z Państwa uznaniem i akceptacją.
Wyrażamy przy tym jako Konfederacja Lewiatan chęć oraz wolę ewentualnego dodatkowego wyjaśniania naszego stanowiska oraz udziału we wszelkich dalszych pracach dotyczących projektowanej nowelizacji. Prosimy zatem o uwzględnienie naszej organizacji w toku dalszego procesu legislacyjnego oraz ewentualnej konferencji uzgodnieniowej.
KL/298/94/1215/PP/2017
