O świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych - opinia
2014-10-07
W odpowiedzi na pismo otrzymane w dniu 16 września 2014 r., znak:
MZ-UZ-AK-0212-1/RB/14, Konfederacja Lewiatan zgłasza następujące uwagi
do przekazanych projektów aktów wykonawczych do nowelizacji ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (zwanej dalej „nowelizacją").
1. W zakresie projektu rozporządzenia Ministra Zdrowia w sprawie wzoru wniosku o zwrot kosztów świadczeń opieki zdrowotnej udzielonych poza granicami kraju proponujemy:
1) zamienić wyraz „wnioskodawca" stosowany w różnych przypadkach w załączniku
do projektu rozporządzenia na wyraz „świadczeniobiorca" - dostosowanie
do art. 42d ust. 4 nowelizacji;
2) zgodnie z art. 42d ust. 4 pkt 1 i 3 nowelizacji „numer dokumentu tożsamości" ma być podawany wyłącznie w przypadku braku numeru PESEL, stąd zmiany wymaga konstrukcja wzoru w zakresie wymogu określonego w poz. 1.4 - 1.7 oraz 2.4 - 2.7.; obecne brzmienie sugeruje obligatoryjność wpisania obu elementów;
3) przeniesienie „adresu poczty elektronicznej" do innej rubryki, ponieważ nie mieści się
to w pojęciu „adres miejsca zamieszkania" czy „adres do korespondencji";
4) wprowadzenie informacji, że „adres poczty elektronicznej" oraz „numer telefonu" wprowadza się, jeżeli świadczeniobiorca posiada - dostosowanie do art. 42d ust. 4 pkt 7 nowelizacji;
5) usunięcie z poz. 1.8 i 2.8 podawanie serii dokumentu, jako informacji wykraczającej poza obowiązek określony w art. 42d ust. 4 pkt 1 i 3 nowelizacji;
6) w poz. 3 wyraz „świadczeń" zamienić na: „świadczenia opieki zdrowotnej" - zgodnie z brzmieniem art. 42d ust. 4 pkt 5 nowelizacji;
7) usunięcie poz. 6.7 i 6.8 jako wykraczające poza ustawę.
Zgodnie z upoważnieniem określonym w art. 42d ust. 25 nowelizacji rozporządzenie
ma określić wzór wniosku. Umieszczanie w projekcie rozporządzenia informacji bądź wymaganie dokumentów nie wynikających z ustawy jest w naszej opinii wykroczeniem poza upoważnienie ustawowe. Stąd wzór wniosku określony w załączniku
do projektu rozporządzenia wymaga ponownej analizy formalno-prawnej
i dostosowania go do wymogów określonych w nowelizacji ustawy z dnia
27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych.
Dodatkowo proponujemy ujęcie w formie „objaśnień" informacji o:
1) właściwym dyrektorze - zgodnie z informacją określoną w art. 42d ust. 1 nowelizacji;
2) co powinien zawierać rachunek, o którym mowa w poz. 6.1 projektu rozporządzenia - zgodnie z informacją określoną w art. 42d ust. 6 nowelizacji;
3) przypadek, kiedy do wniosku należy dołączyć zaświadczenie świadczeniodawcy potwierdzające zakwalifikowanie do odpowiedniego programu lekowego - zgodnie z wymogiem określonym w art. 42d ust. 8 nowelizacji;
4) kiedy należy dołączyć dokumentację medyczną (zob. art. 42d ust. 8 i 9 nowelizacji);
5) kiedy należy dołączyć tłumaczenie na j. polski - zgodnie z wymogiem określonym w art. 42d ust. 10 nowelizacji.
Zasadnym wydaje się opracowanie wzoru, który w maksymalnie jasny i przejrzysty sposób pozwoli
na jego właściwe wypełnienie i załączenie pełnej dokumentacji. Wpłynie do również na efektywność i szybkość działania Funduszu, pozwoli bowiem zminimalizować ryzyko pomyłek i konieczność wzywania świadczeniobiorców do uzupełniania wniosku.
2. W zakresie projektu rozporządzenia Ministra Zdrowia w sprawie ustalenia wykazu świadczeń opieki zdrowotnej wymagających uprzedniej zgody dyrektora oddziału wojewódzkiego Narodowego Funduszu Zdrowia wyjaśnienia wymaga wprowadzenie do projektu wymogu uzyskania uprzedniej zgody w zakresie każdego rodzaju świadczenia opieki zdrowotnej wymagającego pozostawania pacjenta w szpitalu do dnia następnego.
Zgodnie z art. 42e ust. 2 nowelizacji w rozporządzeniu mogą znaleźć się m.in. tylko takie świadczenia, które podlegają wymogom planowania niezbędnego dla zapewnienia wystarczającego i stałego dostępu do pełnego zakresu opieki zdrowotnej wysokiej jakości lub wynikającego z konieczności kontrolowania kosztów i uniknięcia niegospodarności w wykorzystaniu zasobów finansowych, technicznych i ludzkich, a jednocześnie których udzielenie wymaga pozostawania pacjenta w szpitalu do dnia następnego. Oznacza to, że element długości pozostawania w szpitalu nie może być samoistną przesłanką wyłączającą możliwość wykonania świadczenia poza granicami kraju.
W naszej opinii każdy z punktów ujętych w wykazie świadczeń wymagających uzyskanie uprzedniej zgody dyrektora oddziału wojewódzkiego NFZ wymaga odrębnego wyjaśnienia w uzasadnieniu w oparciu o warunki określone w art. 42e ust. 2 nowelizacji. Zasadą stojącą u podstaw dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2011/24/UE z dnia 9 marca 2011 r. w sprawie stosowania praw pacjentów w transgranicznej opiece zdrowotnej jest umożliwienie pacjentom wyboru miejsca wykonania świadczenia zdrowotnego - patrz motyw 10 dyrektywy 2011/24/UE, a wszelkie wyłączenia od tej zasady są dopuszczalne pod warunkiem, że spełniają one wymóg konieczności, proporcjonalności i nie stanowią arbitralnej dyskryminacji ani nieuzasadnionej przeszkody w swobodnym przepływie pacjentów (art. 8 dyrektywy 2011/24/UE).
W obecnym kształcie adresaci normy nie mają możliwości pełnego zrozumienia przyczyn (oprócz finansowanych), które uzasadniają wprowadzenie tego wymogu.
3. Natomiast odnosząc się do projektu rozporządzenia Ministra Zdrowia w sprawie wydawania zgody na uzyskanie świadczeń opieki zdrowotnej poza granicami kraju oraz pokrycie kosztów transportu proponujemy:
1) usunięcie § 2 projektu albo wprowadzenie dwóch pojęć na określenie wnioskodawcy z uwagi
na stosowanie we wzorach wniosków pojęcia „osoby, której dotyczy wniosek" oraz „wnioskodawcy";
2) wskazanie w § 3 ust. 5 projektu, że wnioskodawca wypełnia część „I.B" - zgodnie z § 3 ust. 2 projektu (z załączników wynika, że część „I.A" i „I.C" wypełnia Fundusz); podobnej korekty należy dokonać w Części I wzorów stanowiących załączniki nr 1 i 2 do projektu;
3) usunięcie § 6 ust. 2 - powtórzenie normy zawartej m.in. w art. 42f ust. 2 pkt 2 nowelizacji;
4) w części I.B wzoru wniosku określonego w załączniku nr 1 wyrazy „zagranicznego świadczeniodawcy" należy zastąpić wyrazami „zagranicznego podmiotu udzielającego świadczeń zdrowotnych (por. np. art. 42f ust. 4 pkt 1 lit. f nowelizacji);
5) w części II wzoru wniosku określonego w załączniku nr 1:
a) wyjaśnienia wymaga użycie pojęć „osoby, której dotyczy wniosek" (II.A) oraz „wnioskodawcy" (II.B) w kontekście zaproponowanego § 2 projektu,
b) usunięcie obowiązku wskazania serii dokumentu potwierdzającego tożsamość, jako danej wykraczającej poza upoważnienie ustawowe (zob. art. 42f ust. 4 pkt 1 lit. a nowelizacji),
c) uzupełnienie poz. 4 i wprowadzenie „adresu miejsca zamieszkania", zgodnie z wymogiem określonym w nowelizacji;
d) wprowadzenie w poz. 5 i 10 informacji „jeżeli posiada" i usunięcie wyrazów „do celów kontaktowych" - wprowadzenie zgodności z nowelizacją;
6) w części III wzoru wniosku określonego w załączniku nr 1:
a) usunięcie w poz. 2 części III.A wymogu wskazania „tytułu/stopnia naukowego" - wykroczenie poza wymagania określone w nowelizacji (art. 42f ust. 4 pkt 2 lit. b czy art. 42i ust. 5 pkt 2 lit. b wymagają wyłącznie pieczątki z numerem prawa wykonywania zawodu),
b) usunięcie poz. 3 części III.A jako wykraczającej poza wymagania ustawowe;
c) usunięcie z poz. 4 części III.A wymogu wskazania numeru umowy z OW NFZ - wprowadza wymóg poza ustawowy oraz posługuje się skrótem, który nie został wprowadzony do projektu (w części
I mowa jest o „oddziale Funduszu" a nie o „OW NFZ"),
d) zmianę brzmienia poz. 4 części II.B i dostosowanie jej do przepisów nowelizacji (zob. np. art. 42f ust. 4 pkt 2 lit. d),
e) dostosowanie poz. 7 i 8 części II.B do nowelizacji (zob. np. art. 42f ust. 4 pkt 2 lit. h);
7) w części II wzoru wniosku określonego w załączniku nr 2:
a) wyjaśnienia wymaga użycie pojęć „osoby, której dotyczy wniosek" (II.A) oraz „wnioskodawcy" (II.B) w kontekście zaproponowanego § 2 projektu,
b) usunięcie obowiązku wskazania serii dokumentu potwierdzającego tożsamość, jako danej wykraczającej poza upoważnienie ustawowe (zob. art. 42f ust. 4 pkt 1 lit. a nowelizacji),
c) uzupełnienie poz. 4 i wprowadzenie „adresu miejsca zamieszkania", zgodnie z wymogiem określonym w nowelizacji;
d) wprowadzenie w poz. 5 i 10 informacji „jeżeli posiada" i usunięcie wyrazów „do celów kontaktowych" - wprowadzenie zgodności z nowelizacją;
8) w części III wzoru wniosku określonego w załączniku nr 2:
a) usunięcie poz. 3 części II.A jako wykraczającej poza wymagania ustawowe;
b) usunięcie z poz. 4 części II.A wymogu wskazania numeru umowy z OW NFZ - wprowadza wymóg poza ustawowy oraz posługuje się skrótem, który nie został wprowadzony do projektu
(w części I mowa jest o „oddziale Funduszu" a nie o „OW NFZ"),
c) zmianę brzmienia poz. 4 części III.C i dostosowanie jej do przepisów nowelizacji (zob. np. art. 42f ust. 4 pkt 2 lit. d).
