Polacy 50+ cyfrowo wykluczeni?

Spośród blisko 13 milionów Polaków po pięćdziesiątym roku życia, ponad 10 milionów (78%) nie korzysta z Internetu. Zjawisko to, określane mianem wykluczenia cyfrowego, niesie ze sobą wiele konsekwencji zarówno z perspektywy jednostki, jak i całego społeczeństwa. Przyczyny, następstwa oraz sposoby przeciwdziałania temu procesowi przedstawia „Raport Otwarcia Koalicji Cyfrowego Włączenia Generacji 50+ „Dojrz@łość w sieci". Między alienacją a adaptacją. Polacy w wieku 50+ wobec Internetu" , zaprezentowany podczas Forum dyskusyjnego „Budowa kapitału cyfrowego generacji 50+", które odbyło się 25 października w Warszawie.

W poniedziałek, 25. października, odbyło się Forum dyskusyjne pt. „Budowa kapitału cyfrowego generacji 50+". Uczestniczyli w nim przedstawiciele administracji rządowej, organizacji pozarządowych, regulatorzy rynku, eksperci ze środowiska akademickiego i liderzy opinii. Głównym celem spotkania było omówienie możliwości i szans zwiększania innowacyjności i konkurencyjności polskiej gospodarki w kontekście włączenia cyfrowego osób dojrzałych oraz realizacji założeń Europejskiej Agendy Cyfrowej. Tematem dyskusji był także wpływ kompetencji cyfrowych na przedłużenie aktywności zawodowej grupy 50+. Debatowano również o roli zaufania do nowych technologii w rozwoju społeczeństwa cyfrowego.

Patronat nad Forum objął Parlament Europejski, Komisja Europejska oraz Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej. Inicjatorem wydarzenia była Koalicja Cyfrowego Włączenia Generacji 50+ „Dojrz@łość w sieci", powołana przez UPC Polska oraz Akademię Rozwoju Filantropii w Polsce w marcu 2010. Zamierzeniem Koalicji jest stworzenie platformy współpracy i wymiany doświadczeń dla podmiotów, chcących wspólnie wypracowywać i wdrażać rozwiązania, ułatwiające korzystanie z nowych technologii grupom szczególnie narażonym na e-wykluczenie.

W pełni popieram pracę „Koalicji na Rzecz Cyfrowego Włączenia Generacji 50+". Propagując tę ideę i tworząc partnerstwo oparte na działaniu, pokazują Państwo całej Europie, jak powinno się realizować Europejską Agendę Cyfrową. (...) Rozwijając umiejętności cyfrowe, podnosimy jakość naszego codziennego życia - nie tylko własnego, ale również innych ludzi. To idea, którą wesprzeć może każdy i jednocześnie szansa, na jaką wszyscy Polacy zasługują - powiedziała Neelie Kroes, Komisarz UE ds. Agency Cyfrowej.

Punkt wyjścia do dyskusji stanowił „Raport Otwarcia Koalicji Cyfrowego Włączenia Generacji 50+ Dojrz@łość w sieci. Między alienacją a adaptacją. Polacy w wieku 50+ wobec Internetu". Jego wyniki wyraźnie wskazują, że wiek jest głównym wymiarem wykluczenia cyfrowego w Polsce.

Raport Otwarcia Koalicji Cyfrowego Włączenia Generacji 50+ jest dokumentem, który daje obraz skali i znaczenia wykluczenia cyfrowego osób starszych w naszym kraju. Raport wskazuje na te obszary, którymi należy się zająć aby zmniejszyć poziom wykluczenia cyfrowego osób 50+ w Polsce. Ważnym wnioskiem płynącym z Raportu jest podjęcie działań zmierzających do stworzenia płaszczyzny współpracy organizacji pozarządowych, biznesu oraz administracji rządowej. Dzięki temu możliwa będzie realizacja celów Europejskiej Agendy Cyfrowej i zarazem efektywna edukacja cyfrowa osób po 50 roku życia. - skomentowała raport Anna Streżyńska, Prezes UKE

Do generacji 50+ należy aż 42% dorosłych Polaków, a osoby z tej grupy to zaledwie 18% Internautów. Pod względem korzystania z sieci przez osoby starsze Polska zajmuje jedne z ostatnich miejsc wśród krajów Unii Europejskiej. Jednocześnie Polacy w wieku 50+ mają znacząco niższe kompetencje cyfrowe, w porównaniu do osób w wieku 16-49. Osoby po pięćdziesiątym roku życia deklarują, że niskie kompetencje ograniczają je, a wręcz zniechęcają do korzystania z sieci.

Główną barierą w korzystaniu z Internetu nie są zatem ograniczenia finansowe ani brak odpowiedniego sprzętu, ale niska motywacja, mała wiedza nt. jego zastosowań oraz niewystarczające umiejętności oraz obawy, wynikające po części z niewiedzy - komentuje dr Dominik Batorski z ICM UW, kierownik zespołu ekspertów zaangażowanych w prace nad raportem.
Tymczasem badania potwierdzają, że zdobycie przez osoby 50+ umiejętności korzystania z komputera i Internetu może mieć wymierne korzyści związane z podtrzymaniem ich aktywności zawodowej, możliwościami awansu w pracy, jakością życia, większą aktywnością społeczną i częstszym uczestnictwem w kulturze i życiu towarzyskim.
Autorzy raportu podkreślają, że e-integracja generacji 50+ jest dziś ważnym wyzwaniem dla naszego kraju, zwłaszcza gdy w perspektywie najbliższych lat i postępującego procesu starzenia społeczeństwa, pokolenie 50+ będzie stanowić coraz liczniejszą grupę społeczną. Stąd niezwykle istotne jest budowanie świadomości cyfrowej osób w wieku 50+ oraz upowszechnianie wśród nich korzystania z Internetu. Tymczasem pod względem korzystania z sieci przez starsze grupy wiekowe, Polska wciąż zajmuje jedne z ostatnich pozycji wśród krajów Unii Europejskiej.
Ważne jest, aby aktywnie przeciwdziałać wykluczeniu cyfrowemu, nie myśląc tylko o technologii, ale o ludziach, którzy z nich korzystają. Już dziś polska branża kablowa realizuje cele Europejskiej Agendy Cyfrowej w zakresie prędkości dostarczanego Internetu, jednak nie mniej istotne jest, aby w parze z rozwojem technologii szedł wzrost umiejętności cyfrowych. Cyfrowe kompetencje obywateli są podstawą dla rozwoju gospodarki opartej na wiedzy.- powiedział Simon Boyd, Prezes UPC Polska, założyciela Koalicji.

Znaczenie wykorzystywania technologii informacyjnych i komunikacyjnych jest podkreślane w polityce Unii Europejskiej jako ważny środek służący budowie nowoczesnej gospodarki opartej na wiedzy. Tymczasem potencjał programów realizowanych z funduszy strukturalnych często pozostaje niewykorzystany. Wynika to m.in. z nadmiernej koncentracji na rozbudowie infrastruktury i pomijaniu czynników miękkich, będących znacznie istotniejszym elementem.

Raport Otwarcia Koalicji „Dojrz@łość w sieci": Między alienacją a adaptacją. Polacy w wieku 50+ wobec Internetu" został przygotowany przez grono ekspertów pod kierownictwem doktora Dominika Batorskiego. Na potrzeby raportu przeanalizowane zostały wyniki najważniejszych badań dotyczących korzystania z nowych technologii prowadzone w Polsce w ostatnich latach (między innymi Diagnozy Społecznej), przeprowadzone zostały również badania jakościowe oraz analizy dokumentów strategicznych i programów działań z Polski i UE. Raport został przygotowany przy zaangażowaniu UPC Polska, lidera rynku kablowego w Polsce, który dostarczając nowoczesne rozwiązania technologiczne, wspiera i podejmuje szereg działań na rzecz budowania społeczeństwa cyfrowego.

Pełna wersja raportu dostępna jest na stronie www.dojrzaloscwsieci.pl .

Koalicja Cyfrowego Włączenia Generacji 50+ „Dojrz@łość w sieci" to inicjatywa zainaugurowana przez UPC Polska i Akademię Rozwoju Filantropii, jednocząca firmy, organizacje pozarządowe, urzędy oraz instytucje przeciw wykluczeniu technologicznemu seniorów. Współzałożycielami i pierwszymi członkami Koalicji są IBM, Onet.pl, Microsoft, F-Secure, PKPP LEWIATAN, Fundacja Rozwoju Społeczeństwa Informacyjnego, Związek Harcerstwa Polskiego i Fundacja dla Uniwersytetu Jagiellońskiego i Miasto Kraków. Patronat nad inicjatywą objęli Urząd Komunikacji Elektronicznej oraz Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji.
Idea powołania Koalicji Cyfrowego Włączenia Generacji 50+ „Dojrz@łość w sieci" zrodziła się w wyniku doświadczeń związanych z realizowanym przez UPC od 2006 roku programem społecznym „Akademia e-Seniora UPC" oraz rezultatów badań nad wykorzystaniem nowych technologii przez osoby 50+. Koalicja ma charakter nieformalny i jest otwarta na nowych członków, firmy i instytucje, które chciałyby zaangażować się w kampanię na rzecz walki z e-wykluczeniem polskich seniorów.
www.dojrzaloscwsieci.pl