Uwagi do Projektu ustawy o zmianie niektórych ustaw w związku ze wspieraniem innowacyjności
2015-07-27
Innowacje są jednym z czynników mających wpływ na konkurencyjność przedsiębiorców i to zadaniem rządu jest stworzenie takich zachęt dla biznesu, które istotnie zintensyfikują inwestycje z tym związane. Dlatego też ulgę na badania i rozwój należy wprowadzić jak najszybciej, najlepiej z początkiem 2016r. W załączeniu uwagi i rekomendacje kształtu ulgi na badania i rozwój przygotowane przez ekspertów Rady Podatkowej Konfederacji.
UWAGI
1. Art. 2 pkt. 4 lit b) oraz lit c) - uchylenie ust. 4a w art. 15 oraz dodanie nowego ust. 4ab w art. 15 ustawy o PDOP / Art. 1 pkt 4 lit d i e projektu ustawy uchylający Art. 22 ust. 7b oraz zmieniający Art. 22 ust. 7d ustawy o PDOF
Biorąc pod uwagę wdrażane niniejszym Projektem ustawy zmiany do ustawy o rachunkowości (art. 3 pkt 1 a) Projektu ustawy - które definiują jako wartość niematerialną i prawną także koszty zakończonych prac rozwojowych, oraz ujednolicenie definicji prac rozwojowych w ustawie o rachunkowości oraz na gruncie zmienianych ustaw o PDOF i PDOP), postulujemy, aby ustawy o podatkach dochodowych dawały podatnikom możliwość rozpoznawania kosztów prac rozwojowych także poprzez amortyzację wartości niematerialnej prawnej w postaci kosztów zakończonych prac rozwojowych - analogicznie do dotychczasowego rozwiązania na gruncie art. 15 ust. 4a uchylanego w tym projekcie ustawy.
W tym celu w proponowanym ust. 4ab w art. 15 ustawy o PDOP oraz ust. 7d w art. 22 ustawy o PDOF należy dodać punkt 3 (odpowiadający dotychczasowemu brzemieniu pkt. 3 w uchylanym art. 15 ust. 4a ustawy o PDOP/art. 22 ust. 7b ustawy o PDOF):
„3. Poprzez odpisy amortyzacyjne dokonywane zgodnie z art. 16m ust. 1 pkt 3 od wartości niematerialnych i prawnych, o których mowa w art. 16b ust. 2 pkt. 3."
Należy podkreślić, że prace rozwojowe dotyczące niektórych technologii (np. lotniczych) mogą być wykorzystywane przez wiele lat, nawet dziesiątki lat, i amortyzacja podatkowa pozwoli w takich przypadkach na osiągnięcie współmierności między przychodami z wykorzystywania takich zakończonych prac rozwojowych a ich kosztami. Może się bowiem okazać w takich przypadkach, że strata wynikająca z jednorazowego odliczenia kosztu prac rozwojowych (nawet w okresie pięcioletnim wskazanym w projekcie ustawy) nie będzie mogła zostać w pełni wykorzystana poprzez odliczenie od przyszłych przychodów. Dla wspierania innowacyjności istotne jest również, aby rozwiązania podatkowe dawały podatnikom elastyczność i możliwość wyboru co do sposobu rozpoznania kosztu prac rozwojowych.
2. Art. 2 pkt 6 projektu ustawy - uchylający pkt 3 w art. 16b ust. 2 ustawy o PDOP; Art. 1 pkt 6 projektu ustawy - uchylający pkt 3 w art. 22m ust. 1 ustawy o PDOF
Należy zachować możliwość amortyzacji prac rozwojowych dla celów podatkowych. Biorąc pod uwagę proponowane zmiany w ustawie o rachunkowości, które uznają za wartość niematerialną i prawną koszty zakończonych prac rozwojowych, należy jedynie zmodyfikować obecne brzmienie art. 16b ust. 2 pkt 3 ustawy o PDOP (art. 22m ust. 1 pkt 3 ustawy o PDOF) na następujące, pozwalające zbliżyć podejście podatkowe z bilansowym:
„3) koszty zakończonych prac rozwojowych".
W szczególności należy odejść od dotychczasowego ograniczenia polegającego na możliwości uznawania kosztów prac rozwojowych za WNiP dla celów podatkowych od zakończenia ich pozytywnym wynikiem. Na gruncie Projektu ustawy kosztem podatkowym mogą być koszty prac rozwojowych niezależnie od ich wyniku. Na tym bowiem polega praca rozwojowa, że może zakończyć się również niepowodzeniem, niemniej wynik negatywny też może mieć wartość, gdyż oznacza, że dana ścieżka dojścia do określonego rozwiązania została sprawdzona, co pozwala wypracować metody dające większe szanse na powodzenie. Jednocześnie Projekt ustawy zawiera szczegółową definicję prac rozwojowych, więc nie potrzebne jest jej powtarzanie w proponowanym przepisie.
3. Art. 1 pkt 1 projektu ustawy zmieniający art. 5a pkt. 39 ustawy o PDOF i art. 2 pkt. 1 projektu ustawy zmieniający art. 4a pkt. 29 ustawy o PDOP
W definicji prac rozwojowych jest wyłączenie dla rutynowych i okresowych zmian: „z wyłączeniem prac obejmujących rutynowe i okresowe zmiany wprowadzane do produktów, linii produkcyjnych, procesów wytwórczych, istniejących usług oraz innych operacji w toku, nawet jeżeli takie zmiany mają charakter ulepszeń,". Postulujemy, aby zapis ten brzmiał „z wyłączeniem prac obejmujących rutynowe i okresowe zmiany wprowadzane do produktów, linii produkcyjnych, procesów wytwórczych, istniejących usług oraz innych operacji w toku, jeżeli takie zmiany nie mają charakteru znaczących ulepszeń". Wprowadzanie znaczących ulepszeń także w wyniku prac nad okresowymi lub rutynowymi zmianami może stanowić prace rozwojowe. Często prace rozwojowe nie są jedynie jednorazowym projektem,
ale elementem ciągłego procesu iteracji w celu uzyskania znaczących ulepszeń procesu. W obecnym brzmieniu wyłączenie wszelkich ulepszeń (a nie tylko nieznaczących) wprowadzonych w związku z rutynowymi i okresowymi zmianami jest w naszej ocenie zbyt szerokie.
4. Zmiany doprecyzowujące art. 1 pkt. 4 lit e) i art. 2 pkt 4 lit c) projektu ustawy:
- należy uprościć proponowane brzmienie art. 15 ust. 4ac ustawy o PDOP / art. 22 ust. 7c ustawy o PDOF, gdyż obecnie jest niezrozumiały, a przez wprowadzone ograniczenie 5 lat działalności badawczo-rozwojowej bezprzedmiotowy (możliwość zaliczenia do kosztów podatkowych w okresie 5 lat wynika już z ust. 4ab/7b). Stąd też proponujemy nadać temu przepisowi następujące brzmienie:
„4ac. W przypadku gdy podatnik za rok podatkowy ponosi stratę, koszty działalności badawczo-rozwojowej poniesione w latach podatkowych, w których podatnik ponosi stratę, mogą być zaliczone do kosztów uzyskania przychodów - w wysokości pomniejszonej o kwotę odpowiadającą kosztom działalności badawczo-rozwojowej w kosztach uzyskania przychodów tworzących stratę, która została rozliczona zgodnie z art. 7 ust. 5 - odpowiednio jednorazowo w roku podatkowym,
w którym podatnik osiągnął dochód, albo w zeznaniach podatkowych składanych za kolejno następujące po sobie lata podatkowe, nie później jednak niż w zeznaniu składanym za rok podatkowy, w którym upływa piąty rok od zaliczenia kosztu działalności badawczo-rozwojowej zgodnie z ust. 4ab."
Dzięki takiemu rozwiązaniu, jeżeli w pierwszych pięciu latach działalności badawczo-rozwojowej podatnik ponosił straty i nie mógł skorzystać z dodatkowych odliczeń, koszty z tych lat mogłyby zostać ujęte dla celów podatkowych w kolejnych 5 latach.
- w art. 15 ust. 4af ustawy o PDOP / art. 22 ust. 7f ustawy o PDOF należy zmienić warunek „że zobowiązania dotyczące tych kosztów i odpisów zostały uregulowane w roku podatkowym."
na „że zobowiązania dotyczące tych kosztów i odpisów zostały uregulowane najpóźniej w roku podatkowym, za które składane jest to zeznanie". W obecnym brzmieniu (zapewne sprzecznie z intencją projektodawcy) brak jest możliwości odliczenia tych wydatków, które zostałyby uregulowane we wcześniejszych latach podatkowych (np. poprzez zapłatę zaliczek).
- w art. 15 ust. 4aa ustawy o PDOP / art. 22 ust. 7a ustawy o PDOF należy doprecyzować, że zwrot wydatku podatnikowi w jakiejkolwiek formie nie obejmuje przychodów ze sprzedaży lub licencjonowania wyników działalności badawczo-rozwojowej. Proponujemy dodanie drugiego zdania w tym ustępie:
„4aa. Podstawą ustalenia kosztu działalności badawczo-rozwojowej jest kwota wydatków poniesionych przez podatnika w części, w której nie została zwrócona podatnikowi w jakiejkolwiek formie.
Nie uznaje się za zwrot wydatków przychodów podatnika ze sprzedaży lub odpłatnego udzielenia licencji wyników działalności
Konfederacja Lewiatan KL/404/162/PP/2015
