Integralność i przejrzystość hurtowego rynku energii - uwagi do rozporządzenia
2014-01-22
Uwagi do projektu Aktu wykonawczego do Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady 1227/2011 z dnia 25 października 2011 r. w sprawie integralności i przejrzystości hurtowego rynku energii
W odniesieniu do toczących się prac nad projektem Aktu wykonawczego do Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady 1227/2011 z dnia 25 października 2011 r. w sprawie integralności i przejrzystości hurtowego rynku energii (dalej jako „Akt wykonawczy" lub „Akt"), Konfederacja Lewiatan przekazuje następujące uwagi będące wynikiem konsultacji z firmami z rynku gazu i energii elektrycznej.
I. Uwagi ogólne
Oceniamy, że implementacja Rozporządzenia REMIT w formule wynikającej z proponowanego projektu Aktu wykonawczego:
· prowadzić będzie do nadmiernych obciążeń administracyjnych związanych z koniecznością szczegółowego raportowania wszystkich transakcji zawieranych przez uczestników rynku,
· nie zapewnia dostawczej ilości czasu na przygotowanie się uczestników rynku i zorganizowanych platform obrotu do raportowania do Agencji (ACER) informacji na temat zawartych kontraktów.
Zwracamy ponadto uwagę na konieczność zapewnienia, iż informacje handlowe przekazywane do Agencji, objęte na gruncie przepisów krajowych szczególną ochroną, są z nie mniejszą ostrożnością przetwarzane przez Agencję.
II. Uwagi szczegółowe
1. Obciążenia administracyjne związane z koniecznością szczegółowego raportowania wszystkich transakcji zawieranych przez uczestników rynku
Zgodnie z art. 8 ust. 1 Rozporządzenia REMIT uczestnicy rynku przekazują Agencji dane na temat transakcji zawieranych na hurtowych rynkach energii, w tym składanych zleceń. Zgodnie z ust. 2 tego artykułu szczegółowy zakres tych obowiązków sprawozdawczych, w drodze aktów wykonawczych, określa Komisja. Zgodnie z zawartą w Rozporządzeniu delegacją, Komisja ma prawo zastosować minimalne progi stosowane przy zgłaszaniu transakcji (art. 8, ust. 2 pkt a).
Konsultowany projekt Aktu wykonawczego stanowi wypełnienie niniejszej delegacji. Zgodnie z projektem Aktu (art. 3) uczestnicy rynku zobowiązani są do raportowania do Agencji informacji na temat wszystkich zawartych transakcji, w tym: kontraktów standardowych i niestandardowych, kontraktów długo- i krótkoterminowych, w tym również kontraktów na świadczenie usług bilansujących. Szczegółowy zakres informacji, dotyczących raportowania kontraktów standardowych i niestandardowych określają odpowiednio przywołane w art. 4 Tabele 1 i 2 w Załączniku I do Aktu wykonawczego. I tak, tabela dotycząca raportowania kontraktów standardowych definiuje 60 pozycji, które powinny zostać zgłoszone w przypadku każdego pojedynczego kontraktu. Z kolei tabela dla kontraktów niestandardowych definiuje 40 pozycji dla każdego zgłaszanego kontraktu.
O ile raportowanie transakcji zawieranych na platformach zorganizowanych może zostać zautomatyzowane (w praktyce jest to jedyna droga umożliwiająca uczestnikom rynku efektywne wypełnienie wymogów określonych w Akcie wykonawczym), to dla kontraktów zawieranych na rynku OTC takiej możliwości nie ma. Konieczność wypełnienia tak szeroko określonych wymogów informacyjnych, przy założeniu automatycznego raportowania przez platformy giełdowe, może w praktyce prowadzić do ograniczania przez uczestników rynku liczby transakcji zawieranych na rynku OTC.
Na uwagę zasługuje fakt, iż pomimo wyraźnie określonej w Rozporządzeniu możliwości określenia progów minimalnych dla raportowania transakcji, przygotowując projekt Aktu wykonawczego Komisja Europejska z tej możliwości nie skorzystała. Nawet najmniejsze podmioty prowadzące działalność na rozwiniętych rynkach energii elektrycznej i gazu ziemnego zawierają dziennie po kilka transakcji, przy czym kontraktowany wolumen jest często tym mniejszy, im bliższy jest termin dostawy. Zgodnie z projektem Aktu wykonawczego każda z tych transakcji, niezależnie od tego czy dotyczy dostawy 100 MW w ciągu roku, czy 1 MW w ciągu jednej doby, traktowana będzie jednakowo. Biorąc pod uwagę zakres obowiązków informacyjnych dla każdej pojedynczej transakcji, celowym wydaje się wykorzystanie przyznanej KE delegacji umożliwiającej zdefiniowanie progów minimalnych dla raportowania transakcji handlowych.
Odnośnie Art. 3 punkt 3 (b) uważamy, że obowiązek raportowania transakcji, które dotyczą sprzedaży bądź kupna mocy powinien leżeć wyłącznie po stronie Operatora Systemu Przesyłowego/Dystrybucyjnego.
- Niedostateczna ilość czasu na przygotowanie się uczestników rynku i zorganizowanych platform obrotu do raportowania informacji na temat zawartych kontraktów
Zgodnie z art. 9 ust. 2 projektu Aktu wykonawczego obowiązek raportowania do Agencji danych dotyczących zawieranych przez uczestników rynku kontraktów standardowych wchodzi w życie 6 miesięcy po przyjęciu Aktu wykonawczego. Zgodnie z art. 5 ust. 1 raportowanie tych transakcji co do zasady powinno być prowadzone za pośrednictwem giełd i zorganizowanych platform obrotu produktami energetycznymi. Biorąc pod uwagę fakt, iż rozpoczęcie procesu raportowania powinno, zgodnie z art. 5 ust. 1 zdanie drugie projektu Aktu, zostać poprzedzone konsultacjami prowadzonymi przez Agencję z tymi zorganizowanymi platformami obrotu, a następnie opublikowaniem przez Agencję procedur, standardów i formatów elektronicznych uznawanych w procesie raportowania, pozostający po przeprowadzeniu konsultacji i opublikowaniu standardów technicznych raportowania czas może być niewystarczający na przygotowanie się zorganizowanych platform obrotu produktami energetycznymi do realizacji tego obowiązku.
W okresie przejściowym, do momentu uruchomienia raportowania scentralizowanego przez giełdy i platformy obrotu, obowiązek raportowania transakcji standardowych zgodnie z treścią samego Rozporządzenia REMIT będzie musiał być realizowany indywidualnie przez każdego uczestnika rynku. Oznacza to, iż uczestnicy ryku będą w okresie przejściowym zmuszeni do ponoszenia niewspółmiernie wysokich kosztów raportowania, którego w tak krótkim czasie nie będzie można zautomatyzować.
W związku z tym postulujemy dostosowanie terminu wejścia w życie obowiązku raportowania kontraktów standardowych do rzeczywistego stopnia przygotowania giełd i platform obrotu do realizacji tego obowiązku w momencie przyjmowania Aktu wykonawczego.
Jeśli chodzi o obowiązek raportowania kontraktów niestandardowych, zgodnie z art. 9 ust. 2 zdanie trzecie, wchodzi on w życie 12 miesięcy po przyjęciu Aktu wykonawczego. Biorąc pod uwagę brak możliwości rozpoczęcia przez uczestników rynku przygotowań do raportowania tych transakcji przed opublikowaniem przez ACER wytycznych co do formatu raportowania, wskazany w Akcie wykonawczym termin rozpoczęcia realizacji tego obowiązku powinien zostać wydłużony.
Zgodnie z Art. 6 punkt 1 uzupełnienie informacji o wszystkich transakcjach standardowych powinno nastąpić nie później niż jeden dzień roboczy następujący po zawarciu transakcji - dostrzegamy potencjalnie duży problem z dotrzymaniem takich wymagań.
Art. 6 punkt 2 przewiduje termin 1 miesiąca na zgłoszenie umowy niestandardowej. W przypadku zmiany takiej umowy lub jej zakończenia termin na zgłoszenie tego faktu wynosi tylko jeden dzień. Naszym zdaniem w obu przypadkach oba terminy wynosić powinny 1 miesiąc
Art. 8 punkt 1, zgodnie z którym wszystkie podmioty, które powinny zgłaszać zawarte transakcje muszą być zarejestrowane przez odpowiedni Urząd, powinien być uzupełniony o informacje o sposobie identyfikacji uczestników, którzy muszą składać informacje o transakcjach. Jaki, oprócz kodu LEI, system identyfikacji uczestników będzie nadawany przez Urząd Regulacji Energetyki czy ACER?
Zwracamy ponadto uwagę, że wymienione w Aneks 1 koszty związane z obowiązkiem raportowania, które będą ponosić spółki zajmujące się obrotem energią np. koszty związane z uzyskaniem kodu LEI, koszty uczestnictwa w repozytorium transakcji oraz pośrednictwa w repozytoriach powinny być uznane jako koszty uzasadnione przedsiębiorstwa i mogące mieć wpływ na wysokość taryfy spółki obrotu lub dystrybucji.
- Konieczność zapewnienia, iż informacje handlowe przekazywane do Agencji, objęte na gruncie przepisów krajowych szczególną ochroną, są z nie mniejszą ostrożnością przetwarzane przez Agencję
Zgodnie z Rozporządzeniem REMIT i projektem Aktu wykonawczego raportowaniu podlegać będą wszystkie zawarte przez zobowiązane podmioty kontrakty, w tym również kontrakty zawarte przed wejściem w życie obowiązku raportowania transakcji, jeśli w tej dacie kontrakty te są nadal realizowane (art. 6 ust. 5 pkt a projektu Aktu wykonawczego).
Oznacza to, iż informacje o zawartych umowach długoterminowych na dostawy gazu ziemnego, których postanowienia na gruncie przepisów krajowych objęte są szczególną ochroną, również będą tym obowiązkiem objęte.
W związku z powyższym w procesie konsultowania treści Aktu wykonawczego należy zwrócić uwagę, by informacje objęte na gruncie przepisów krajowych szczególną ochroną, były z nie mniejszą ostrożnością przetwarzane przez Agencję.
