Obrót paliwami gazowym - kalkulacja taryf

W imieniu Związku Pracodawców Prywatnych Energetyki, członka Konfederacji Lewiatan, przekazuję uwagi do projektu rozporządzenia Rady Ministrów w sprawie szczegółowych zasad kształtowania i kalkulacji taryf oraz rozliczeń w obrocie paliwami gazowym.

  



Konfederacja Lewiatan

uwagi

do projektu rozporządzenia Rady Ministrów w sprawie szczegółowych zasad kształtowania i kalkulacji taryf oraz rozliczeń w obrocie paliwami gazowymi

 

Lp.

Numer par./ust./

pkt

Obecny zapis

Proponowana zmiana

Uzasadnienie

   1                         

 

 

 

Uwagi ogólne:

 

Biorąc pod uwagę ograniczoną ilość zmian w stosunku do obowiązującego Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 28 czerwca 2013 r. w sprawie szczegółowych zasad kształtowania i kalkulacji taryf oraz rozliczeń w obrocie paliwami gazowymi (Dz. U. poz. 820), co potwierdza uzasadnienie, bardziej zasadnym i przejrzystym dla uczestników rynku gazu byłoby opracowanie projektu zmian do tego rozporządzenia.

 

   2                         

§ 9 ust. 1

Opis / definicja symbolu RPI

RPI -      średnioroczny wskaźnik cen towarów i usług konsumpcyjnych ogółem, w roku kalendarzowym poprzedzającym rok przedłożenia taryfy do zatwierdzenia, ogłoszony przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej „Monitor Polski" w [%].

 

RPI -      planowany na rok sporządzenia taryfy średnioroczny wskaźnik cen towarów i usług konsumpcyjnych ogółem (lub wskaźnik inflacji), określony w obowiązującej w kwartale, w którym przedsiębiorstwo energetyczne przedstawiło Prezesowi Urzędu Regulacji Energetyki wniosek o zatwierdzenie taryfy, Ustawie Budżetowej dotyczącej roku sporządzenia taryfy ogłoszonej w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej [w %].

 

Proponowana zmiana ma na celu uniknięcie sytuacji, gdy do określenia stopnia poprawy efektywności funkcjonowania przedsiębiorstwa energetycznego zostanie uwzględniona deflacja, co miało miejsce w taryfach na rok 2017 (RPI za rok 2015) oraz będzie miało miejsce w taryfach na rok 2018 (RPI za rok 2016). Poprawa efektywności dotyczy przede wszystkim kosztów operacyjnych, których głównym składnikiem pozostają wynagrodzenia / narzuty na wynagrodzenia oraz koszty usług obcych (ok. 95%). Stosowanie wykonanego w roku t-2 wskaźnika cen towarów i usług do poprawy efektywności w roku t jest niezasadne szczególnie mając na uwadze faktyczny kierunek zmian kosztów operacyjnych. Najlepszym przykładem jest sytuacja dotycząca kalkulacji taryf na rok 2017, do których wykorzystano wskaźnik RPI z roku 2015, określony jest na poziomie 99,1%, podczas gdy dynamika realna przeciętnego wynagrodzenia brutto w gospodarce narodowej wyniosła 104,2% i to ona determinuje zmiany rzeczywistych kosztów w przedsiębiorstwach energetycznych.

 

   3                         

§ 14 ust. 1

§ 14. 1. W przypadku świadczenia usług przesyłania w okresach krótszych niż rok, z wyłączeniem usług określonych w § 16, stawki opłaty stałej za te usługi stanowią iloczyn ustalonych w taryfie stawek opłaty stałej, o których mowa w § 12, oraz współczynnika oznaczonego symbolem „K". Maksymalna wartość współczynnika (K) nie może przekroczyć:

1)            2,0 - dla umów zawieranych na okres co najmniej pięciu miesięcy;

2)            3,2 - dla umów zawieranych na okres od trzech do czterech miesięcy;

3)            3,8 - dla umów zawieranych na okres od jednego do dwóch miesięcy.

§ 14. 1. W przypadku świadczenia usług przesyłania w okresach krótszych niż rok, z wyłączeniem usług określonych w § 16, stawki opłaty stałej za te usługi stanowią iloczyn ustalonych w taryfie stawek opłaty stałej, o których mowa w § 12, oraz współczynnika oznaczonego symbolem „K". Maksymalna wartość współczynnika (K) nie może przekroczyć:

1)            1,2 - dla umów zawieranych na okres co najmniej pięciu miesięcy;

2)            1,6 - dla umów zawieranych na okres od trzech do czterech miesięcy;

3)            2,0 - dla umów zawieranych na okres od jednego do dwóch miesięcy.

Nie widzimy uzasadnienia dla stosowania tak wysokich wartości współczynników, które zniechęcają do korzystania z umów krótkoterminowych. W żadnym z sąsiadujących z Polską krajów tak wysokie współczynniki dla umów krótkoterminowych nie są stosowane.

 

Proponujemy obniżenie współczynników korygujących stawkę opłaty stałej dla usług krótkoterminowych. Powinno przyczynić się to rozwoju rynku gazu poprzez pojawienie się większej ilości produktów i możliwości dywersyfikacji portfela zakupu gazu poprzez zawieranie umów o krótszym horyzoncie czasowym.

   4                         

§ 29 ust. 1 pkt. 1 dodanie  lit. h)

 

h)           poniesione w związku z realizacją obowiązku wynikającego z ustawy z dnia 20 maja 2016 r. o efektywności energetycznej (Dz. U. poz. 831).

Przedsiębiorstwo energetyczne wykonujące działalność gospodarczą w zakresie obrotu paliwami gazowymi powinno mieć możliwość skalkulowania w cenie paliw gazowych kosztów uzasadnionych poniesionych w związku z realizacją obowiązku wynikającego z ustawy z dnia 20 maja 2016 r. o efektywności energetycznej (Dz. U. poz. 831).

Jest to zgodne z deklaracjami zawartymi w uzasadnieniu do projektu rozporządzenia  - str. 1:

 

„....Głównym celem, dla którego przygotowane zostało rozporządzenie, jest umożliwienie przedsiębiorstwom energetycznym, zajmującym się sprzedażą paliw gazowych odbiorcom końcowym uwzględniania, przy ustalaniu cen i stawek opłat w taryfie, kosztów realizacji obowiązku wynikającego z ustawy z dnia 20 maja 2016 r. o efektywności energetycznej (Dz. U. poz. 831). Regulacja ta powinna wpłynąć na oszczędne gospodarowanie paliwami gazowymi oraz wzrost realizacji przedsięwzięć służących poprawie efektywności energetycznej przez te przedsiębiorstwa energetyczne."

 

   5                         

§ 29 ust. 1 pkt 2) 

 

2) stawki opłat abonamentowych - na podstawie planowanych kosztów uzasadnionych wystawiania i dostarczania faktur, obliczania i pobierania należności, a także czynności związanych z uzasadnioną kontrolą wskazań układów pomiarowych, z zawieraniem i dotrzymywaniem warunków umów i prawidłowości rozliczeń, obliczane jako iloraz tych kosztów i liczby układów pomiarowych albo liczby zawieranych umów.

 

2) stawki opłat abonamentowych - na podstawie planowanych kosztów uzasadnionych wystawiania i dostarczania faktur, realizacji wobec odbiorcy obowiązków informacyjnych wynikających z obowiązujących przepisów powszechnie obowiązującego prawa, obliczania i pobierania należności, a także czynności związanych z uzasadnioną kontrolą wskazań układów pomiarowych, z zawieraniem i dotrzymywaniem warunków umów i prawidłowości rozliczeń, obliczane jako iloraz tych kosztów i liczby układów pomiarowych albo liczby zawieranych umów.

 

Zgodnie z projektowaną treścią § 39 rozporządzenia przedsiębiorstwo energetyczne zobowiązane będzie do informowania odbiorcy o ilości zużytego paliwa gazowego w poprzednim roku. Realizacja tego jak i innych obowiązków informacyjnych wynikających w szczególności z przepisów Prawa energetycznego generuje po stronie przedsiębiorstw energetycznych koszty, które nie są uwzględniane przy kształtowaniu taryf. Postuluje się włączenie kosztów realizacji obowiązków niewymienionych w dotychczasowym §29 ust. 1 pkt 2) do kosztów uzasadnionych będących postawą ustalenia wysokości stawki opłaty abonamentowej.

 

   6                         

§ 29 ust. 1 ust. 3

 

Przedsiębiorstwo energetyczne pobiera opłatę dodatkową w przypadku, gdy na zlecenie odbiorcy dokona dodatkowego, wykraczającego poza standard właściwy dla danej grupy taryfowej, rozliczenia z tytułu sprzedaży lub świadczenia usługi kompleksowej. Stawkę opłaty za dokonanie rozliczenia kalkuluje się na podstawie kosztów uzasadnionych realizacji usługi.

 

Przedsiębiorstwo energetyczne pobiera opłatę dodatkową w przypadku, gdy na zlecenie odbiorcy dokona dodatkowego, wykraczającego poza standard właściwy dla danej grupy taryfowej lub okresu rozliczeniowego według którego rozliczany jest odbiorca, rozliczenia z tytułu sprzedaży paliw gazowych lub świadczenia usługi kompleksowej. Stawkę opłaty za dokonanie rozliczenia kalkuluje się na podstawie kosztów uzasadnionych realizacji usługi.

 

Postuluje się doprecyzowanie, że rozliczeniem dodatkowym jest rozliczenie realizowane poza standardowymi okresami rozliczeniowymi bowiem to w szczególności obowiązujący odbiorcę okres rozliczeniowy decyduje o czasokresie rozliczeń i w konsekwencji wystawiania faktur. Grupa taryfowa według kwalifikacji taryfowej Sprzedawcy obejmuje przeważnie kilka grup taryfowych OSD i tym samym trudno jest określić przez pryzmat jednej grupy taryfowej Sprzedawcy co będzie rozliczeniem poza standardem.

 

   7                         

§ 36 ust. 6

6. Korekta, o której mowa w ust. 3-5, w przypadku:

 

1)      zawyżenia należności - obejmuje cały okres rozliczeniowy lub okres, w którym występowały stwierdzone nieprawidłowości lub błędy;

2)      zaniżenia należności - obejmuje ostatni okres rozliczeniowy.

6. Korekta, o której mowa w ust. 3-5, w przypadku zawyżenia lub zaniżenia  należności - obejmuje cały okres rozliczeniowy lub okres, w którym występowały stwierdzone nieprawidłowości lub błędy.

Proponuje się zmianę zapisu § 36 ust. 6 poprzez uznanie, że nie tylko błędy w pomiarze skutkujące zawyżeniem należności, ale także błędy w pomiarze skutkujące zaniżeniem należności, stanowią podstawę do dokonania korekty faktury.

 

Proponowany zapis jest zgodny z Art.  106j. ust. 1 pkt 5) ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz.U. 2016, poz. 710, z późn. zm.), który określa, iż fakturę korygującą wystawia się m.in. w razie stwierdzenia pomyłki w cenie, stawce lub kwocie podatku bądź w jakiejkolwiek innej pozycji faktury.  Proponowany zapis ułatwi przedsiębiorstwom energetycznym prowadzenie prawidłowej księgowości i rozliczanie się z należności podatkowych, z kolei odbiorcom określić ich sytuację prawną, a obu stronom równoważenie interesów.

 

   8                         

§39

 

Przedsiębiorstwo energetyczne nieodpłatnie przekazuje odbiorcy końcowemu informacje o ilości paliw gazowych zużytych przez tego odbiorcę w poprzednim roku oraz o miejscu w którym dostępne są informacje o przeciętnym zużyciu paliw gazowych przez odbiorców  oraz o środkach poprawy efektywności energetycznej w rozumieniu ustawy z dnia 20 maja 2016 r. o efektywności energetycznej (Dz.U. poz. 831).

 

Przedsiębiorstwo energetyczne nieodpłatnie przekazuje odbiorcy końcowemu informacje o ilości paliw gazowych zużytych przez tego odbiorcę w poprzednim roku kalendarzowym oraz o miejscu w którym dostępne są informacje o przeciętnym zużyciu paliw gazowych przez odbiorców zakwalifikowanych do tej samej grupy taryfowej oraz o środkach poprawy efektywności energetycznej w rozumieniu ustawy z dnia 20 maja 2016 r. o efektywności energetycznej (Dz.U. poz. 831). Informacje o przeciętnym zużyciu paliw gazowych zakwalifikowanych do danej grupy taryfowej publikuje Prezes URE na swojej stronie internetowej.

 

Projektowany obowiązek informacyjny uznać należy za niejasny. W ocenie opiniodawcy należy przede wszystkim doprecyzować o jaki rok zużycia chodzi - z uwagi na specyficzną dla rynku gazowego instytucję roku gazowego brak doprecyzowania doprowadzić może do uzasadnionych wątpliwości jakie dane mają być odbiorcy przekazane.

Po wtóre, racjonalne wydaje się przekazywanie odbiorcom informacji o przeciętnym zużyciu podmiotów o podobnej charakterystyce (profilu) zużycia - opiniujący nie znajduje uzasadnienia dla przekazywania np. odbiorcom w gospodarstwie domowym informacji o zużyciu w dużych energochłonnych przedsiębiorstwach. Nie realizuje to celu stawianego tej regulacji w uzasadnieniu tj. nakłonienie odbiorców do racjonalnego zużycia energii.

Po trzecie z projektowanych przepisów nie wynika kto

informacje o zużyciu archiwizuje, przetwarza i publikuje. Tylko Prezes URE dysponuje informacjami o zużyciu wszystkich odbiorców w kraju. Przedsiębiorstwo energetyczne dysponuje jedynie danymi o zużyciu własnych odbiorców - stąd informacja przekazywana przez takie przedsiębiorstwo byłaby niepełna i wprowadzająca w błąd.

 


KL/288/93/DK/2017