Stanowisko Polskiej Konfederacji Pracodawców Prywatnych dotyczące projektu ustawy o zmianie ustawy - Prawo bankowe (druk sejmowy nr 2535)

2001-11-26

Stanowisko Polskiej Konfederacji Pracodawców Prywatnych dotyczące projektu ustawy o zmianie ustawy - Prawo bankowe (druk sejmowy nr 2535)

W uzasadnieniu do projektu ustawy o zmianie ustawy - Prawo bankowe
wnioskodawca stwierdził, że celem nowelizacji jest przede wszystkim
implementacja do polskiego systemu prawnego dotychczas w nim nie ujętych
postanowień zawartych w regulacjach Unii Europejskiej.
Głównym punktem odniesienia dla oceny zgodności polskiego prawa bankowego
z normami Unii Europejskiej są przepisy Dyrektywy nr 2000/12/WE Parlamentu
Europejskiego i Rady z dnia 2000 r. w sprawie podejmowania prowadzenia
działalności przez instytucje kredytowe (Dziennik Urzędowy WE nr L 126 z
26 maja 2000 r. s. 0001-0059). Zastąpiła ona szereg dyrektyw "bankowych",
które wcześniej normowały różne obszary działalności instytucji
kredytowych na obszarze Unii Europejskiej. Przepisy zawarte w ustawie mają
nawiązywać także do regulacji unijnych odnoszących się do kredytów
konsumenckich.
Z opinii Sekretarza Komitetu Integracji Europejskiej, dotyczącej zgodności
projektu ustawy z prawem UE wynika, iż wejście w życie przepisów projektu
ustawy zapewni pełne wdrożenie norm prawa Unii Europejskiej w dziedzinie
prawa bankowego.
Z lektury projektu ustawy wynika jednak, że nie wszystkie instytucje,
które są uregulowane w europejskich dyrektywach bankowych znalazły się w
omawianym projekcie ustawy. Można bowiem postawić zarzut, iż projektodawca
nie wprowadził m. in. "instytucji kredytowej", która jest jedną z
podstawowych instytucji bankowych. Co prawda w projekcie znajduje się
definicja "instytucji kredytowej" (art. 1 ust. 1 pkt 17), ale została ona
zdefiniowana jako "podmiot mający swoją siedzibę za granica na terytorium
jednego z państw członkowskich Unii Europejskiej (...)". Przedstawiony
projekt ustawy nie wprowadza zatem do polskiego prawa "instytucji
kredytowej".



Propozycje wprowadzenia następujących zmian:

1)rozbudowanie przepisów dotyczących rachunków wspólnych, w
szczególności rachunków wspólnych przedsiębiorców, związanych umową spółki
cywilnej. Wskazane byłoby m. in. określenie skutków prawnych śmierci
jednego ze współposiadaczy rachunku wspólnego, np. poprzez stwierdzenie,
że umowa rachunku bankowego w takiej sytuacji wygasa, lub przeciwnie, że
śmierć jednego ze współposiadaczy rachunku nie powoduje jej wygaśnięcia
ani rozwiązania,

2)uściślenie treści art. 54 ust. 3 w celu rozstrzygnięcia
wątpliwości, czy opłaty mogą być pobierane za otwarcie i prowadzenie
rachunku, czy tylko za czynności dodatkowe, wykraczające poza podstawowe
obowiązki banku, wynikające z umowy rachunku bankowego,

3)ustawowe uregulowanie skutków prawnych śmierci posiadacza
rachunku dla umowy rachunku bankowego. Obecne brzmienie art. 57 odnosi się
jedynie do wypłat środków zgromadzonych na rachunku, dokonywanych po
śmierci posiadacza. Niejasne jest natomiast, czy prawa i obowiązki
zmarłego posiadacza rachunku podlegają dziedziczeniu. Z uwagi na różne
interpretacje dotyczące kwestii, czy umowa rachunku bankowego jest ściśle
związana z osobą, która zawarła tę umowę, proponujemy wyraźne stwierdzenie
w ustawie, że z chwilą śmierci posiadacza rachunku umowa wygasa,

4)dopuszczenie w art. 75 ust. 2 krótszego okresu wypowiedzenia dla
umów kredytowych krótkoterminowych (np. 30 - sto dniowych),

5)wprowadzenie możliwości ustanowienia hipoteki na podstawie
dokumentów wystawionych przez bank na udziale we współwłasności, prawie
użytkowania wieczystego oraz prawach spółdzielczych. Obecnie art. 95
zdanie drugie sugeruje, iż hipoteka może być ustanowiona wyłącznie na
nieruchomości, stanowiącej własność dłużnika banku,

6)wprowadzenie w art. 104 ust. 1 możliwości przekazywania
informacji objętych tajemnicą bankową osobom wykonującym na zlecenie banku
czynności nie będące czynnościami bankowymi, np. usługi doradztwa,
kopertowania, archiwizowania dokumentów, sprawdzania wyciągów bankowych
itp., przy nałożeniu na nie obowiązku przestrzegania tajemnicy bankowej,

7)dopuszczenie tworzenia bankowych grup kapitałowych z udziałem
banków zagranicznych. Obecnie, zgodnie z art. 113 prawa bankowego, tylko
banki krajowe, działające w formie spółki akcyjnej mogą łączyć się w
bankowe grupy kapitałowe. Praktyka pokazuje, że coraz więcej banków
zagranicznych staje się akcjonariuszami banków krajowych (również
posiadają ponad 50% ogólnej liczby głosów na walnym zgromadzeniu).